Szczecin stoi przed ogromną szansą, aby zostać ważnym ośrodkiem dla branży związanej z Morską Energetyką Wiatrową. Jak pokazuje miniony rok słowa przekuwają się w czyny. Rok 2023 to początek nowych inwestycji, realizacji ważnych projektów i nowych inicjatyw. Sektor offshore faktycznie zaczyna być kluczowy dla rozwoju gospodarki i bezpieczeństwa naszego regionu. Poniżej przegląd najważniejszych wydarzeń dotyczących MEW.
Szczecin liderem w produkcji zielonej energii. Nasze miasto to wyjątkowe miejsce pod każdym względem. Piękna architektura, bogata oferta kulturalna. To także atrakcyjne możliwości spędzenia wolnego czasu: mariny, bulwary, pola golfowe, dzikie rozlewiska Odry. Szczecin to miasto zielone – aż 30 proc. powierzchni stanowią lasy, parki i skwery.
– Nasze położenie, warunki przyrodnicze i podejście proekologiczne sprawiają, że jesteśmy w przełomowym momencie. Naszą uwagę koncentrujemy dziś na odnawialnych źródłach energii, a szczególnie na elementach związanych z morską energetyką wiatrową. Potencjał Szczecina i naszego województwa pod tym względem nie ma w sobie równych. Mamy możliwości, by stać się polskim hubem offshorowym. Ten scenariusz już się realizuje – mówi Piotr Krzystek, prezydent Szczecina
Na rynek wchodzi kluczowy gracz. “Przełomowa decyzja o strategicznym znaczeniu, nowe otwarcie i ogromna szansa na dynamiczny rozwój” – takie opinie pojawiły się po tym, jak kilkanaście miesięcy temu duńska firma Vestas – światowy gigant w dziedzinie produkcji komponentów do elektrowni wiatrowych – ogłosiła budowę swojej fabryki w Szczecinie.
– Realizacja tej inwestycji może wypełnić lukę po upadku przemysłu stoczniowego. Mamy nadzieję, że działania związane z energetyką wiatrową wzmocnią gospodarkę Szczecina. Jest to zupełnie nowe otwarcie dla rozwoju gospodarczego naszego miasta, rozwoju zaawansowanego, bo opartego na nowoczesnych technologiach. Powstanie takiego zakładu z pewnością wygeneruje dodatkowe miejsca pracy i wpłynie znacznie na otoczenie biznesowe oraz przyciągnie do naszego regionu kooperantów tej firmy – tak wtedy to wydarzenie komentował Marek Kubik, prezes Agencji Rozwoju i Metropolii Szczecina.
Jak się okazało te słowa z miesiąca na miesiąc nabierały konkretnych kształtów Już wiosną tego roku Vestas kupił w przetargu rozległy teren w Szczecinie wraz z infrastrukturą po upadłej fabryce ST3 Offshore, w której jeszcze kilka lat temu produkowano fundamenty dla morskich wiatraków. Na koniec lata transakcja została formalnie sfinalizowana.
– Do niedawna rozmawialiśmy o dużym potencjale Szczecina i naszego regionu związanym z sektorem offshore. Teraz mówimy już o konkretnych działaniach, które są realizowane na naszym terenie – mówi Michał Przepiera, zastępca prezydenta Szczecina. Miasto Szczecin od początku towarzyszy firmie Vestas przy jej poczynaniach, rozmawia o współpracy i nowej inwestycji w naszym mieście.
W czerwcu 2023 r. przedstawiciele Miasta i Agencji Rozwoju Metropolii Szczecińskiej brali udział w szeregu spotkań i konferencji związanych z MEW. M.in. na zaproszenie Ambasadora Danii, oglądali fabrykę i obiekty szkoleniowe firmy Vestas, a także port Esbjerg, który przeszedł drogę od tradycyjnej działalności portów rybackich do działalności w zakresie energii wiatrowej na morzu.
– Kluczowym elementem decyzji inwestora, by Szczecin stał się centrum offshore jest jego lokalizacja, bliski dostęp do wody – przez Zalew Szczeciński do morza – tłumaczy Renata Polikowska, dyrektor w spółce ARMS. – Zachodniopomorskie wg statystyk i mapy OZE produkuje aż 82 proc. energii odnawialnej w Polsce. Morze Bałtyckie jest uznawane za jeden z najlepszych akwenów do rozwoju energetyki wiatrowej. Dziś oczywiście liderami są Duńczycy i Niemcy, ale inne państwa, w tym Polska, również chcą się rozwijać w tym kierunku. I w tym, jako Szczecin, upatrujemy naszej szansy.
W Świnoujściu ruszyła budowa terminalu instalacyjnego. Zakład duńskiego giganta to naprawdę ważna inwestycja dla naszego regionu. Jednak tuż obok, w Świnoujściu, rozpoczęła się w tym roku realizacja kolejnego kluczowego dla offshore projektu – budowa terminala instalacyjnego. Jego zadaniem będzie przeładowywanie, składowanie i montaż sekcji wież wiatrowych wraz z fundamentami oraz innych elementów turbin wiatrowych. Terminal będzie obsługiwał inwestycje realizowane również na wodach niemieckich, szwedzkich i duńskich. Firma Budimex wykona część lądową inwestycji za sumę ponad 118 mln zł. Z kolei za realizację części wodnej odpowiada firma PORR. W ramach kontraktu powstaną nabrzeża i ścianka szczelna. Akwen zostanie pogłębiony do 10,5 metra. Finał budowy inwestycji w Świnoujściu planowany jest na przyszły rok.
Fabryka w Szczecinie i port instalacyjny w Świnoujściu mają być strategicznymi elementami realizacji pierwszej w Polsce morskiej farmy wiatrowej Baltic Power. Jest to wspólny projekt Grupy ORLEN i Northland Power. Farma będzie o mocy do 1,2 GW i od 2026 roku ma zasilać czystą energią ponad 1,5 miliona gospodarstw domowych. Jest to element ekologicznej transformacji energetycznej, dającej bezpieczeństwo naszemu kraju.
Zapowiedziano powstanie następnych farm wiatrowych w naszym regionie. To kolejne dobre wiadomości dla naszego województwa i branży offshore. W październiku Ministerstwo infrastruktury przyznało 10 koncesji na budowę morskich farm wiatrowych. Część z nich ma się znajdować w woj. zachodniopomorskim. Pozwolenia zostały przyznane dla Orlenu i Polskiej Grupy Energetycznej – po pięć dla każdej ze spółek. Cztery dotyczą naszego regionu, okolic Kołobrzegu. Orlen planuje tam zbudować 280 turbin wiatrowych. Ich łączna moc ma wynieść 4,2 GW. W sumie powierzchnia tych czterech obszarów to blisko 500 km2.
Jedna z przyznanych koncesji dla Orlenu znajduje się na Ławicy Słupskiej. Tam spółka z Płocka wraz wraz z kanadyjskim Northland Power wybuduje pierwszą polską farmę wiatrową na morzu Bałtyckim. Inwestycja będzie realizowana w ramach projektu Baltic Power i ma być ukończona w 2026 roku. W sumie w obszarze pozyskanych przez Orlen zezwoleń będą mogły powstać morskie elektrownie wiatrowe o łącznej mocy 5,2 GW.
Powołano Centrum Kształcenia Kompetencji Polskiego Offshore
Również w październiku 2023 r. zapowiedziano powstanie w Szczecinie Centrum Kompetencji Polskiego Offshore. Jak mówią przedstawiciele Miasta: Ta inicjatywa świetnie wpisuje się w nasze działania w zakresie przygotowania kadr na rzecz sektora offshore wind.
– Celem Centrum będzie przygotowanie kadr do obsługi inwestycji ORLEN Neptun związanych morską energetyką wiatrową. Cieszy mnie inicjatywa ORLEN Neptun, bo doskonale wpisuje się ona w nasze dotychczasowe działania i projekty w zakresie przygotowania kadr na rzecz sektora offshore wind. Jestem świadomy, jak ogromne jest to wyzwanie, które wymaga koordynacji działań i dobrej współpracy wielu partnerów. Nie mam jednak wątpliwości, że zarówno Szczecin, jak i cały region zachodniopomorski ma potencjał i możliwości, by stać się kluczowym elementem na mapie offshorowej Polski – mówi Michał Przepiera, zastępca prezydenta Szczecina
Zgodnie z podpisanym listem intencyjnym, w ramach Centrum Kompetencji Polskiego Offshore, odbywać się będą wykłady, warsztaty, szkolenia, konferencje i seminaria poświęcone morskiej energetyce wiatrowej.
– Uruchomienie Centrum Kompetencji Polskiego Offshore to konieczność. Budowa, a potem eksploatacja morskich farm wiatrowych wymaga fachowców ze specjalistycznymi kwalifikacjami. Na razie w Polsce jest ich ciągle za mało. Dlatego musimy jak najszybciej wykształcić młodych inżynierów, logistyków, czy operatorów do pracy zarówno na morzu, przy farmach wiatrowych, jak i w portach instalacyjnych i serwisowych – mówi Robert Nowicki, prezes zarządu ORLEN Neptun.
W ramach funkcjonowania Centrum Kompetencji Polskiego Offshore, spółka ORLEN Neptun, zadeklarowała uruchomienie programu stypendialnego oraz zorganizowanie praktyk i staży.
– To bardzo dobry pomysł. Dla naszych studentów, którzy jako pierwsi w Polsce kształcą się na kierunku studiów inżynierskich związanym z morską energetyką wiatrową, będzie to szansa nie tylko na poszerzenie praktycznych kompetencji zawodowych, ale również poznania specyfiki pracy w ORLEN Neptun. Dzięki temu w przyszłości, stając się częścią wysoko wykwalifikowanej kadry profesjonalistów, będą oni stanowić o sile polskiego offshoru – mówi Wojciech Ślączka, Rektor Politechniki Morskiej w Szczecinie.
W Szczecinie będą produkować wieże wiatrowe. Jesienią kolejny gigant w branży offshore zapowiedział zainwestowanie milionów w Szczecinie. Tym razem chodzi o firmę Windar. Hiszpańska spółka i Zarząd Portów Szczecin i Świnoujście podpisały przedwstępną umowę dzierżawy terenów położonych na Ostrowie Grabowskim. To tam ma powstać nowoczesna fabryka produkująca wieże wiatrowe. Na obszarze o pow. ok 17 ha, położonym w szczecińskim porcie, będą produkowane elementy wież wiatrowych dla morskich lub lądowych farm wiatrowych. Poza tym w fabryce będą powstawać także m.in. konstrukcje fundamentów dla offshore i onshore, konstrukcje masztów lub wież metalowych, itp
– Bardzo się cieszymy, że firma Windar wybrała Szczecin i że w naszym mieście powstanie tak ważna dla branży offshore i onshore fabryka – mówi Michał Przepiera – dziękujemy Portowi, Windarowi i Ministerstwu za to, że ta kooperacja przyniosła efekty i w Szczecinie powstanie kolejna ważna inwestycja, generująca nowe miejsca pracy i wzmacniająca naszą gospodarkę.
Windar deklaruje, że rozpocznie działalność w pierwszej połowie 2026 roku. W związku z inwestycją firma planuje zatrudnić przynajmniej 400 osób. To kolejna firma w branży offshore, które inwestuje w Szczecinie i w naszym regionie. Duńska Firma Vestas zapowiedziała budowę fabryki, w której będzie produkować komponenty do morskich farm wiatrowych.
Morska energetyka wiatrowa. Szanse i wyzwania. Jak pokazują fakty nasz region stoi przed wielką szansą związaną z rozwojem Morskiej Energetyki Wiatrowej. Mamy ogromny potencjał i nie możemy go zmarnować. W całym procesie kluczowy jest też czynnik związany z wykwalifikowaną kadrą – mówili jednym głosem uczestnicy czerwcowego spotkania branży offshore: Biznes. Edukacja. Inwestycje.
To była jedna z większych konferencji na ten temat w naszym regionie. Wzięło w niej udział ponad 120 osób, m.in: dyrektorzy szkół średnich, przedstawiciele Wydziału Oświaty z Urzędu Miasta Szczecin, Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Marszałkowskiego, a także prezesi i inni przedstawiciele firm powiązanych z branżą energetyczną. Uczestnicy spotkania zastanawiali się m.in. nad potrzebami branży offshore w zakresie zatrudnienia, a także nad tym jakie warunki należy opracować, aby stworzyć nowe programy w szkołach.
To spotkanie potraktowano jako wstęp do połączenia dwóch światów: biznesu i edukacji na rzecz branży energetyki wiatrowej. Nie zabrakło ciekawych wniosków w dyskusji. Ze strony Miasta jest zapewnienie o wsparciu dla wypracowanych pomysłów i projektów. Samorząd jest świadomy faktu, że proces inwestycyjny przebiega wielopłaszczyznowo. Można go rozpisać na poszczególne fazy: rozpoznanie potrzeb w zakresie zatrudnienia i stanu obecnego na rynku pracy, określenie zadań do realizacji w ścisłym porozumieniu z branżą, a także realne określenie możliwości kadrowych i finansowych u każdego z partnerów oraz wskazanie deficytów czy słabych stron oraz rozwiązań, które mogą przyczynić się do ich niwelacji. Na koniec wdrożenie i koordynacja.
Plan rozwoju sektora wind offshore w naszym regionie obejmuje kilka segmentów: konstrukcje morskie, jednostki pływające, transport i logistykę, serwis i remonty, energetykę morską, materiały, działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną oraz edukację. To właśnie dobre wykształcenie stanowi ważny czynnik w procesie inwestycyjnym.
– Z jednej strony jest edukacja na poziomie uczelni wyższych. W tym przypadku, Szczecin i Koszalin są dobrze przygotowane. Rozwijają kierunki związane z energetyką wiatrową – mówi Andrzej Montwiłł, pełnomocnik Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego ds. OZE i H2.
– Z drugiej strony jest kształcenie na poziomie zawodowym, tutaj mamy najwięcej do zrealizowania. Trzeci obszar to są przekształcenia zawodowe. Są osoby o zawodach, które powoli zanikają a mają styczność z tematami, o których dziś rozmawiamy i te osoby należałoby przebranżowić.
Wchodzimy w nowy rok, patrzymy z nadzieją na przyszłość. Układamy plany i chcemy z nową energią realizować marzenia. Z informacji, które zewsząd napływają wynika, że branża offshore w tym nadchodzącym czasie będzie rozwijała się dalej prężnie. Tego “biegu na przód” już nie da się zatrzymać. Miasto liczy, że kolejni ważni dla tego sektora inwestorzy będą lokować w naszym regionie swój biznes, a założone cel, aby Szczecin stał się strategicznym graczem dla offshoru w tej części Europy zostanie osiągnięty.
Źródło: Agencja Rozwoju Aglomeracji Szczecińskiej