Sejm przyjął ustawę o Portalu Danych o Obrocie Mieszkaniami (Portal DOM), który zapewni każdemu bezpłatny dostęp do wiarygodnej i aktualnej informacji o średnich cenach transakcyjnych mieszkań i domów jednorodzinnych w wybranej lokalizacji. Dzięki nowemu narzędziu łatwiej będzie porównać oferty i wybrać najkorzystniejszą.
Portal DOM – przejrzystość cen na rynku mieszkaniowym
Portal DOM pozwoli każdemu sprawdzić średnie ceny transakcyjne mieszkań i domów jednorodzinnych w wybranej lokalizacji. Użytkownicy będą mogli wybierać parametry takie jak np.: lokalizacja, typ rynku, liczba pokoi czy powierzchnia użytkowa, aby uzyskać informacje dopasowane do swoich potrzeb.
Uruchomieniem i obsługą portalu zajmie się Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG).
Ustawa przewiduje dwa tryby dostępu:
• dostęp powszechny – dla wszystkich użytkowników, którzy chcą sprawdzić informacje statystyczne o cenach transakcyjnych mieszkań i domów na rynku pierwotnym i wtórnym. Wyniki będą generowane w oparciu o parametry wybrane przez użytkownika: lokalizację, okres oraz cechy nieruchomości lub transakcji (np. typ rynku, typ nabywcy, rodzaj nieruchomości, liczbę pokoi, powierzchnię użytkową),
• dostęp na wniosek – dla wybranych podmiotów publicznych, które dzięki temu uzyskają dostęp do informacji statystycznych o obrocie nieruchomościami mieszkaniowymi. Wyniki będą generowane z uwzględnieniem ustawowych zadań tych podmiotów, co ułatwi prowadzenie polityki sprzyjającej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych w Polsce.
Dlaczego to ważne?
Dotychczas brakowało powszechnego i bezpłatnego źródła aktualnych i wiarygodnych informacji statystycznych o cenach transakcyjnych mieszkań i domów. Dostępne dane dotyczą cen ofertowych, cen w największych miejscowościach lub cen publikowanych z dużym opóźnieniem, udostępnianych co do zasady na warunkach komercyjnych.
To utrudnia:
• kupującym – orientację w realnych cenach rynkowych nieruchomości mieszkaniowych i wybór najkorzystniejszej oferty,
• inwestorom – planowanie inwestycji i ocenę ryzyk na lokalnych rynkach wiążących się z inwestowaniem na rynku mieszkaniowym,
• instytucjom państwowym – precyzyjne projektowanie instrumentów wsparcia, monitorowanie ich wpływu na sytuację mieszkaniową, analizy trendów i adekwatne reagowanie na wyzwania mieszkaniowe.
Korzyści dla użytkowników i rynku
Portal DOM zwiększy przejrzystość rynku mieszkaniowego i wzmocni ochronę nabywców. Dzięki aktualnym statystykom osoby szukające mieszkania łatwiej ocenią ceny w ofertach, a instytucje publiczne będą mogły skuteczniej reagować na zmiany w rynku – wszystko to przy jednoczesnej ochronie prywatności nabywców.
Uruchomienie portalu planowane jest w ciągu 16 miesięcy od ogłoszenia ustawy. Koszty jego utworzenia i funkcjonowania będą pokrywane ze środków gromadzonych w Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym.
Podstawa prawna: ustawa z dnia 17 października 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw.
Źródło: MRiT