Już za kilka miesięcy, w I kwartale, ruszy na Szadółkach Port Czystej Energii. Ta nowoczesna spalarnia śmieci będzie produkować jednocześnie energię elektryczną i ciepło. W przyszłym roku czeka nas też dużo zadań inwestycyjnych w infrastrukturze drogowej, przeciwpowodziowej oraz związanej z zielenią.
Wielkimi krokami nadchodzi finał jednej z największych inwestycji nie tylko w Gdańsku, ale i na Pomorzu w ostatnich latach. Na I kwartał 2024 r. zaplanowano oddanie do eksploatacji Portu Czystej Energii (PCE). To zlokalizowana na Szadółkach, w pobliżu Zakładu Utylizacyjnego, spalarnia odpadów odpadów komunalnych, będąca jednocześnie elektrociepłownią.
Skąd wziął się dym nad instalację PCE?
Procesy suszenia wymurówki oraz alkalicznego gotowania kotła przeprowadza się po to, by kocioł był suchy, szczelny, wytrzymały i pozbawiony pęknięć. Po zakończeniu tych czynności wykonana zostanie operacja dmuchania parowego, której celem będzie oczyszczenie rurociągu pomiędzy kotłem a turbiną.
Do wskazanych procesów wykorzystuje się gaz LPG oraz lekki olej, a nie odpady komunalne. Czynności te są koniecznym elementem budowy instalacji. Ich przeprowadzeniu może towarzyszyć pojawienie się pary wodnej lub dymu z komina, a przy przedmuchiwaniu kotła również efekty dźwiękowe w postaci świstów i huków. W tych okolicznościach jest to zjawisko naturalne i bezpieczne, ponieważ nie oznacza awarii instalacji. Prawidłowe wykonanie ww. operacji to jeden z etapów niezbędnych do przejścia w fazę rozruchu elektrociepłowni.
Procesy związane z suszeniem wymurówki i alkalicznym gotowaniem kotła prowadzone są przez całą dobę i będą realizowane przez blisko tydzień. Natomiast dmuchanie parowe zaplanowano na około dwa tygodnie, w zależności od stopnia oczyszczenia rurociągu. Dmuchanie będzie miało miejsce od dwóch do czterech razy dziennie. Czas każdego z przedmuchów wyniesie około dwóch minut.
Czym będzie Port Czystej Energii?
Port Czystej Energii to budowana w Gdańsku instalacja termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Będzie to jedna z najnowocześniejszych pod kątem ochrony środowiska instalacji odzysku energii z odpadów nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Przekształci rocznie 160 tys. ton odpadów komunalnych stanowiących pozostałości po procesie segregacji – tzw. frakcja energetyczna (resztkowa), czyli m.in. odpady higieniczne, folie po nabiale i słodyczach, brudne skrawki nienadającego się do recyklingu papieru i tworzyw sztucznych oraz rozdrobnione odpady wielkogabarytowe po wcześniejszym odzysku surowców.
W instalacji, w wysokosprawnej kogeneracji, wytworzone zostaną energia elektryczna i ciepło. Roczna produkcja ciepła (509 000 GJ) jest wstanie ogrzać około 19 tys. gospodarstw domowych zimą, a latem na podgrzanie wody około 70 tys. gospodarstw. Wyprodukowana i przekazana do krajowej sieci energia elektryczna (109 000 MWh) pokryje roczne zapotrzebowanie dla około 54 tys. gospodarstw domowych. Energia z odpadów to znaczący krok w stronę zróżnicowania mixu energetycznego, w dążeniu do neutralności klimatycznej regionu i uniezależnienia od paliw kopalnych.
Nowoczesna, przyjazna środowisku elektrociepłownia, jaką będzie Port Czystej Energii, przyczyni się do zamknięcia obiegu gospodarki odpadami w blisko 40 pomorskich gminach. Odpady dostarczane będą z trzech instalacji komunalnych – w Gdańsku, Tczewie i Gilwie Małej. W całej Europie funkcjonuje ponad 500 takich obiektów, gdzie od dawna wykorzystuje się potencjał energetyczny odpadów, co daje korzyści nie tylko ekonomiczne, ale przede wszystkim zmniejsza ślad węglowy. Dzięki realizacji inwestycji w formule PPP (partnerstwo publiczno-prywatne) od początku wykorzystywany jest potencjał najbardziej doświadczonych firm. Partnerem prywatnym, odpowiedzialnym za budowę i 25-letnią eksploatację obiektu, jest włosko-francuskie konsorcjum firm Webuild, Termomeccanica Ecologia i TIRU Paprec Energies, zaś partnerem publicznym spółka Port Czystej Energii.
Po inflacyjnej waloryzacji kontraktu PPP łączny koszt realizowanego projektu wynosi 661 494 560,15 zł, tj. 813 638 308,98 zł brutto.
Na I kwartał 2024 r. została zaplanowana praca testowa, jak również oddanie instalacji do eksploatacji.
Podstawowe informacje dotyczące projektu:
W dniu 25.04.2018 r. w NFOŚiGW została podpisana umowa o dofinansowanie dla projektu budowy Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów w Gdańsku.
Dofinansowanie w kwocie 270 696 804,83 zł zostało przyznane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020; Priorytet II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu; 2.2 Gospodarka odpadami komunalnymi.
W dniu 24.09.2020 r. podpisana została umowa pożyczki z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na kwotę 329 752 244,52 zł. Obecnie wartość projektu netto wynosi 661 494 560,15 zł, tj. 813 638 308,98 zł brutto.
Na całkowity koszt budowy elektrociepłowni w Gdańsku składa się budowa nowoczesnego zakładu termicznego przekształcania odpadów komunalnych oraz dostosowanie go do aktualnych – bardzo restrykcyjnych wymogów środowiskowych, w tym wynikających z przepisów UE. Na jego realizację otrzymano dofinansowanie z Funduszu Spójności UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 oraz pożyczkę udzieloną przez NFOŚiGW. Biorąc pod uwagę warunki rynkowe oraz zmieniające się otoczenie biznesowe, Port Czystej Energii podpisał również umowę na kredyt komercyjny, która umożliwiła domknięcie finansowania inwestycji.
Celem projektu jest domknięcie istniejącego w regionie systemu gospodarki odpadami o instalację unieszkodliwienia frakcji resztkowej odpadów.
Mechanizm umożliwiający sygnalizowanie o potencjalnych nieprawidłowościach lub nadużyciach finansowych dotyczący projektu pn. „Budowa zakładu termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Gdańsku” w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020.