Remont odcinka ulicy Kolejowej, nowe ścieżki rowerowe i naprawa muru Szpitala Wolskiego – to tylko kilka efektów rewitalizacji, która zostanie zrealizowana przez Skanska razem z nowym osiedlem mieszkaniowym w Warszawie. To przykład właściwego podejścia do planowania przestrzeni miejskiej w oparciu o kontekst.
Rewitalizacja zaniedbanych lub zapomnianych części miast sprawia, że stają się one bardziej przyjaznymi miejscami do życia. W 2023 roku w życie wejdą długo wyczekiwane przepisy o zagospodarowaniu przestrzennym – mają być one receptą na właściwe podejście do odnawiania zniszczonych budynków i zdegradowanych terenów miejskich. Co dokładnie się zmieni? I w jaki sposób deweloperzy realizują założenia dobrej rewitalizacji?
Chociaż zwykle rewitalizację przeprowadza się na ograniczonym obszarze, ostatecznie może ona oddziaływać na całe miasto. Widać to szczególnie na przykładzie dużych polskich ośrodków, które mocno zmieniły się w czasie transformacji ustrojowej. Był to oczywiście efekt wysokiej dynamiki destrukcji, która wynikała z likwidacji wielu zakładów przemysłowych.
Rewitalizacja nie jest jednak wyłącznie odrestaurowaniem zniszczonego budynku czy zaniedbanego terenu. To również proces, którego celem jest podkreślenie historycznych walorów danego miejsca, a w przypadku nowych inwestycji mieszkaniowych – harmonijne wpisanie ich w tkankę miejską.
Dlatego też dobra rewitalizacja jest działaniem, które powinno uwzględniać aspekty społeczne, gospodarcze, środowiskowe i funkcjonalne.
Duże zmiany w planowaniu zagospodarowania przestrzennego
Dyskusja o projektowaniu miast toczy się od wielu lat. Oczekuje się, że pojawią się rozwiązania, które będą efektywnie przeciwdziałały chaosowi i brakowi konsekwencji w planowaniu przestrzeni, w ujęciu długoterminowym. Pożądane zmiany mają również wzmocnić funkcjonowanie obszarów zielonych, które w związku z wcześniejszymi decyzjami, mocno ucierpiały lub zaczęły wręcz zanikać.
Proces kompleksowego wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych wkrótce czekają zmiany. Nowa ustawa o projektowaniu przestrzeni jest na etapie opiniowania i wejdzie w życie w 2023 roku. W znacznym stopniu wyeliminuje ona problem tzw. punktowego planowania rozwoju, co przełoży się na wizję postępu całych obszarów, dzielnicy czy miasta, a nie tylko danej inwestycji.
Co dokładnie zmieni się w przepisach?
Nowelizacja ma wprowadzić pojęcie planu ogólnego, który będzie obowiązkowo uchwalany dla każdego obszaru w granicach gminy. Wdrożony zostanie również zintegrowany koncept inwestycyjny. Ma on być formą planu miejscowego i zastąpić rozwiązania tzw. specustawy mieszkaniowej.
Ustawodawcy proponują także nieodpłatny Rejestr Urbanistyczny, który będzie dostępny dla wszystkich zainteresowanych. Jego podstawową funkcją będzie ustalenie i przedstawienie zasad zagospodarowania przestrzennego terenów przeznaczonych do rozbudowy.
Powstaną także zmiany w decyzjach o warunkach zabudowy, które do tej pory, zamiast opierać się na podstawie miejscowych struktur, powstawały w ramach tzw. wyłączeń.
Dobry przykład rewitalizacji na warszawskiej Woli
Już teraz w Polsce prowadzone są inwestycje, które realizują kompleksowe strategie rozwoju. To w pełni przemyślane projekty, starannie wkomponowane w szerszy kontekst społeczny i przestrzenno-funkcjonalny miasta. Przykładem tego podejścia jest chociażby inwestycja spółki mieszkaniowej Skanska, która dostrzegła potencjał w zapomnianych i zdegradowanych terenach leżących w pobliżu centrum miasta.
Nowo powstające osiedle NU! Warszawa Wola zakłada rewitalizację dużego kwartału na warszawskiej Woli. Inwestycja z jednej strony będzie harmonijnie wpisana w prężnie rozwijającą się, nowoczesną okolicę, a z drugiej będzie nawiązywać do historycznego, postindustrialnego charakteru miejsca.
Deweloper nie tylko przebuduje fragment ul. Kolejowej, ale także wybuduje chodniki, ścieżkę rowerową i nową ulicę, która usprawni komunikację. Co istotne, na terenie inwestycji powstanie park z tężnią solankową i będzie to przestrzeń dostępna dla wszystkich mieszkańców miasta.
– Realizacja naszej inwestycji w znacznym stopniu odmienia tę część warszawskiej Woli, sprawiając, że stanie się przyjaznym miejscem do życia. Poza przebudową istniejącego odcinka ul. Kolejowej wybudujemy zupełnie nową ulicę łączącą ul. Kolejową z ul. Szarych Szeregów – mówi Łukasz Witek, Starszy Menadżer Projektów w spółce mieszkaniowej Skanska. – Tworzymy zupełnie nowy kwartał miasta, w którym zależy nam na dostępności usług i obiektów handlowych, dlatego na parterach budynków projektujemy lokale, które mogą pełnić takie funkcje i ułatwią codzienne życie nie tylko mieszkańcom osiedla, ale również najbliższemu sąsiedztwu – dodaje.
Skanska chce się także przyczynić do zachowania obiektów historycznych, dlatego plany inwestora obejmują również naprawę i rewitalizację muru Szpitala Wolskiego, którego teren jest objęty ochroną konserwatorską. Projekt Skanska zakłada, że nowo wybudowana przez dewelopera ulica będzie biegła wzdłuż odnowionego muru – symbolu bogatej historii dzielnicy.
Pierwszy etap osiedla, zaprojektowany przez pracownię Kuryłowicz & Associates NU! Warszawa Wola, zostanie ukończony w trzecim kwartale 2023 roku.