Do Wojewody Podkarpackiego trafił wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) dla drogi ekspresowej S19 na odcinku Domaradz – Krosno. Uzyskanie tej decyzji umożliwi rozpoczęcie budowy.
Inwestycję realizuje Mostostal Warszawa, a wartość kontraktu to niemal 1,1 mld zł. Nowa droga ekspresowa o dwóch pasach ruchu w obu kierunkach i pasem awaryjnym będzie miała 12,5 km długości. Zgodnie z podpisaną umową, wszystkie prace powinny zostać ukończone końcem 2026 roku.
ZRID - ważny etap
Zgodnie z umową wykonawca opracował dokumentację niezbędną do złożenia wniosku o wydanie decyzji ZRID. Wydana przez wojewodę decyzja określi granice terenu przewidzianego do przejęcia pod budowę drogi i umożliwi rozpoczęcie procedury odszkodowawczej za przejmowane na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości. Postępowanie administracyjne w tej sprawie będzie prowadziła Wojewoda Podkarpacki. Powołani przez niego niezależni biegli - rzeczoznawcy majątkowi - oszacują wartość nieruchomości, co będzie podstawą do wydania decyzji odszkodowawczej. Na jej podstawie GDDKiA wypłaci odszkodowanie za przejęte nieruchomości. Więcej szczegółów na temat procedury odszkodowawczej można przeczytać tutaj.
Dla wykonawcy inwestycji, uzyskanie decyzji ZRID oznacza możliwość rozpoczęcia robót budowlanych po wcześniejszym przekazaniu placu budowy. GDDKiA planuje, że będzie to możliwe w połowie 2024 roku.
Zakres prac
Inwestycja realizowana będzie w ramach rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych w systemie Projektuj i buduj. W ciągu trasy głównej powstanie siedem estakad, osiem mostów, osiem wiaduktów drogowych, trzy przejścia dla zwierząt (dwa dla zwierząt średnich i jedno dla zwierząt dużych), trzy przepusty, a także szereg obiektów w ciągu dodatkowych jezdni. Rozpiętość trzech estakad w ciągu drogi ekspresowej będzie przekraczać 400 m, natomiast najdłuższa będzie mierzyć ok. 700 m i przebiegać będzie nad doliną na filarach o wysokości dochodzącej do 30 m.
W miejscowości Zagórze wybudowane zostaną dwa Miejsca Obsługi Podróżnych. Na początek z miejscami parkingowymi, toaletami oraz przestrzeniami do odpoczynku. W przyszłości wyłonieni w przetargu dzierżawcy będą mogli rozbudować je o stacje paliw i obiekty gastronomiczne. Droga ekspresowa zostanie wyposażona w urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD), infrastrukturę systemu zarządzania ruchem oraz urządzenia ochrony środowiska. W ramach zadania zostaną wybudowane dodatkowe jezdnie obsługujące teren przyległy, przebudowane zostaną drogi poprzeczne kolidujące z inwestycją, cieki wodne, a także infrastruktura techniczna.
Zgodnie z podpisaną umową, prace projektowe i roboty budowlane zostaną ukończone w ciągu maksymalnie 39 miesięcy, z wyłączeniem okresów zimowych (tj. od 1 grudnia do 31 marca, liczonych jako cztery miesiące) w czasie robót budowlanych.
Charakterystyka terenu - przewyższenia i osuwiska
Odcinek drogi ekspresowej S19 Domaradz – Krosno przebiega przez teren o skomplikowanej budowie geologicznej, jakim są Karpaty Zewnętrzne (zwane też Karpatami fliszowymi). W związku z tym na etapie opracowania Koncepcji programowej wykonano w szerokim zakresie rozpoznanie budowy geologicznej podłoża. Inwestycja będzie przebiegać w terenie wyżynnym, falistym z licznymi wzniesieniami o stokach spadzistych, poprzecinanymi kotlinami i dolinami rzecznymi. Przewyższenie terenu w obrębie całego odcinka wynosi aż 150 m.
Teren inwestycji to obszar o znacznym zaangażowaniu geodynamicznym oraz dużej powierzchni zajętej przez obszary predysponowane do powstawania osuwisk. Rozwojowi lokalnych procesów erozyjnych towarzyszą liczne osuwiska. Łącznie na tym odcinku S19 wydzielono aż osiem obszarów osuwiskowych oraz predysponowanych osuwiskowo. Niektóre formy są złożone, co oznacza, że w jednym osuwisku mamy strefy o różnym stopniu aktywności. W wyniku zaburzenia równowagi, np. poprzez prowadzenie prac budowlanych na dużą skalę, może nastąpić uaktywnienie się osuwisk. Prowadzenie prac geologicznych było więc bardzo dużym wyzwaniem i takim samym wyzwaniem dla wykonawcy będzie prowadzenie tu robót budowlanych.
W ramach rozpoznania geologicznej budowy podłoża wykonano badania geofizyczne, wiercenia i sondowania. Ponadto prowadzono monitoring osuwisk (wgłębny i powierzchniowy). Dla zobrazowania rozległości przeprowadzonego rozpoznania budowy podłoża, warto wspomnieć o liczbie wykonanych otworów badawczych. Zrealizowano ich ponad 1200, o łącznym metrażu ok. 15 000 m.b. i głębokości od 1,2 do 42 m. Wykonano również ok. 525 sondowań badawczych o łącznym metrażu 2250 m.b. i głębokości od 0,6 do 18,25 m.
Via Carpatia
Szlak Via Carpatia to kluczowy korytarz transportowy łączący Europę Północną i Południową. Na terenie Polski trasa będzie miała około 700 km długości. W skład szlaku drogowego Via Carpatia wchodzą odcinki dróg ekspresowych S61, S16 i S19 przebiegające przez teren pięciu województw - podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, lubelskiego i podkarpackiego.
W woj. podkarpackim S19 będzie miała docelowo długość ok. 169 km Aktualnie kierowcy korzystają już z 81,8 km tej trasy na odcinku Lasy Janowskie – Rzeszów Południe. GDDKiA połączyła nie tylko stolice województwa podkarpackiego i lubelskiego. Mieszkańcy Podkarpacia uzyskali również szybkie połączenie z Warszawą poprzez S19 i S17, a kierowcy z woj. lubelskiego z autostradą A4. Kolejne 72,9 km trasy Via Carpatia są w realizacji, czyli w budowie, na etapie uzyskiwania decyzji ZRID lub opracowywania dokumentacji do ZRID. Na etapie przetargu są ostatnie dwa odcinki S19 o łącznej długości 11,6 km.
A tak dokładnie przedstawia się stan realizacji szlaku Via Carpatia w województwie podkarpackim:
- 81,8 km – oddane do ruchu (odcinki: Lasy Janowskie – Rzeszów Południe),
- 72,9 km – w realizacji (w budowie: Rzeszów Południe – Babica, Babica – Jawornik, Krosno – Miejsce Piastowe, Miejsce Piastowe – Dukla, na etapie uzyskiwania ZRID: Domaradz – Krosno, Dukla – Barwinek i dobudowa drugiej jezdni Sokołów Małopolski Płn. – Jasionka),
- 11,6 km – w przygotowaniu (na etapie przetargu: Jawornik – Lutcza, Lutcza – Domaradz).
Źródło: GDDKiA