Kolejna wielka inwestycja globalnego koncernu motoryzacyjnego Daimler AG w Jaworze, w województwie dolnośląskim. Do istniejącej od 2019 roku fabryki silników i fabryki baterii do samochodów elektrycznych, która powstała 2020 r., tym razem dokłada produkcję i lakierowanie karoserii do pojazdów użytkowych typu VAN.EA. Jest to naturalny rozwój już istniejącej infrastruktury koncernu Mercedes Benz. Od 2019 roku w Jaworze produkowane są silniki do samochodów osobowych Mercedes, od 2020 roku silniki elektryczne. Inwestorem jest polska spółka tego niemieckiego koncernu – Mercedes-Benz Manufacturing Poland.
"Prace przygotowawcze na terenie budowy ruszyły jeszcze latem 2023 roku, ale właściwa budowa przyszłej fabryki może rozpocząć się najwcześniej pod koniec bieżącego roku." – informuje Instytut Badań Rynku Motoryzacyjnego Samar.
– Wszystko idzie idealnie zgodnie z planem i budowa ruszyć może jeszcze nawet pod koniec bieżącego roku – poinformowała portal samar.pl dr. Ewa Łabno-Falęcka, dyrektor ds. komunikacji korporacyjnej i spraw zewnętrznych Mercedes-Benz Manufacturing Poland. Jednocześnie odmówiła ujawnienia szczegółów. – Niestety, muszę prosić o cierpliwość, na początku grudnia będziemy oficjalnie informować – dodała.
Przedstawicielka Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, na terenie której realizowana będzie inwestycja, przekazała niemal identyczną odpowiedź. – Wszystko przebiega zgodnie z założeniami i budowa rozpocznie się być może jeszcze nawet pod koniec bieżącego roku. Proszę oczekiwać na więcej informacji na początku grudnia – zaznaczyła Małgorzata Mikołajczyk, dyrektor Departament Komunikacji i CSR.
Co wiadomo o inwestycji?
W dniu 9 września 2024 r. została zawarta umowa o udzielenie pomocy publicznej w formie dotacji celowej w związku z realizacją przez Mercedes-Benz Manufacturing Poland Sp. z o.o., inwestycji polegającej na dywersyfikacji działalności zakładu poprzez uruchomienie procesu produkcji i lakierowania karoserii do pojazdów użytkowych typu VAN.EA w Jaworze, woj. dolnośląskie.
Minister Rozwoju i Technologii ze środków budżetowych będących w jego dyspozycji, udzieli spółce Mercedes-Benz Manufacturing Poland w latach 2024-2028 wsparcia w formie dotacji celowej z tytułu poniesienia kwalifikowanych kosztów inwestycji, w maksymalnej kwocie 89 404 231,00 zł.
Pomoc zostanie wypłacona Przedsiębiorcy w następujących częściach:
• w roku 2024 w kwocie nie wyższej niż 598 336,61 zł,
• w roku 2025 w kwocie nie wyższej niż 585 094,74 zł,
• w roku 2026 w kwocie nie wyższej niż 29 254 736,82 zł,
• w roku 2027 w kwocie nie wyższej niż 29 254 736,82 zł,
• w roku 2028 w kwocie nie wyższej niż 29 711 326,01 zł.
Mercedes-Benz Manufacturing Poland w związku z zawarciem umowy zobowiązuje się m.in. do:
• utworzenia w związku z inwestycją w Jaworze woj. dolnośląskie, najpóźniej do dnia 31 grudnia 2027 r., co najmniej 300 nowych miejsc pracy, w tym 30 dla osób z wyższym wykształceniem, w przeliczeniu na pełne etaty w stosunku do średniego zatrudnienia z 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku, które wynosi 1 333 etaty, z zastrzeżeniem, że do liczby miejsc pracy utworzonych w związku z inwestycją zaliczane będą miejsca pracy powstałe po dniu złożenia wniosku;
• utrzymania każdego utworzonego miejsca pracy przez okres co najmniej 5 lat od dnia jego utworzenia, przy czym warunek utrzymania nowych miejsc pracy weryfikowany będzie w oparciu o średnioroczne zatrudnienie w poszczególnych latach spełniania tego warunku;
• poniesienia najpóźniej do dnia 31 grudnia 2027 r., kosztów inwestycji w wysokości co najmniej 1 528 030 000,00 zł;
• nawiązania współpracy z podmiotami tworzącymi system szkolnictwa wyższego i nauki, polegającej na zlecaniu wykonania badań naukowych lub prac rozwojowych, sponsorowaniu badań naukowych, zlecaniu realizacji programów kształcenia, udziale w programie ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki „Doktorat Wdrożeniowy” oraz innych programach lub przedsięwzięciach ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki związanych z realizacją szkół doktorskich, lub finansowaniu udziału studentów w procesie kształcenia na profilu praktycznym, w tym m.in. w formie kształcenia dualnego, poprzez stypendia, organizowanie staży lub zatrudnienia, udziale w konsorcjach badawczych współfinansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, zakupie patentów i licencji od podmiotów tworzących system szkolnictwa wyższego i nauki lub ich spółek celowych, wyposażeniu podmiotów tworzących system szkolnictwa wyższego i nauki w sprzęt laboratoryjny niezbędny do prowadzenia badań, wyposażenia szkół ponadpodstawowych w sprzęt niezbędny do prowadzenia zadań dydaktycznych lub praktycznych, współorganizowaniu w ramach uczelni i współfinansowaniu studenckich centrów szkoleniowych oferujących specjalistyczne kursy, których celem jest doskonalenie kompetencji wymaganych w działalności gospodarczej prowadzonej przez przedsiębiorcę i poniesienia w związku z tą współpracą, w okresie realizacji lub utrzymania Inwestycji, kosztów w wysokości co najmniej 15% wartości przyznanej dotacji, tj. 13 410 634,65 zł.
• Inwestor zobowiązuje się, że w okresie utrzymania inwestycji co najmniej 80% zatrudnionych w ramach inwestycji pracowników będzie posiadało wykształcenie wyższe, średnie, średnie branżowe, zasadnicze zawodowe lub zawodowe branżowe, poświadczone dyplomem lub świadectwem, lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu;
• Inwestor zobowiązuje się, że okresie utrzymania inwestycji poniesie koszty świadczeń dotyczących działań w zakresie opieki nad pracownikiem w wysokości co najmniej 1000 zł brutto na pracownika na rok, dla wszystkich pracowników zatrudnionych w ramach nowej inwestycji, w tym do podjęcia działań w zakresie opieki nad pracownikiem, w szczególności przez:
1) oferowanie pracownikom udziału w dodatkowych programach opieki zdrowotnej wykraczających poza świadczenia wymagane przepisami prawa lub
2) oferowanie pracownikom dodatkowych świadczeń pracowniczych z zakresu różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, ubezpieczeń, lub
3) tworzenie lub zlecenie utworzenia i prowadzenia podmiotowi zewnętrznemu przyzakładowego żłobka, klubu dziecięcego lub przedszkola, lub
4) pokrywanie 50% kosztów związanych z pobytem dzieci do lat 3 w żłobku, klubie dziecięcym oraz ze sprawowaniem opieki nad dziećmi do lat 3 przez dziennego opiekuna lub pobytem dzieci do lat 6 w placówce wychowania przedszkolnego, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, zespole wychowania przedszkolnego, punkcie przedszkolnym, przy założeniu, że ze świadczenia w okresie utrzymania korzysta 20% pracowników zakładu.
Jakie były wcześniejsze plany Mercedesa? Inwestycja będzie mniejsza
Przypomnijmy, w grudniu 2022 roku Mercedes-Benz Vans poinformował o trwającej reorganizacji swojej europejskiej sieci produkcyjnej na potrzeby nowej modułowej platformy w pełni elektrycznych samochodów dostawczych. Jednym z elementów tej strategii ma być budowa fabryki elektrycznych aut dostawczych w Jaworze na Dolnym Śląsku. Mercedes zapowiadał zainwestowanie w nowy zakład 1,3 mld euro w latach 2023-2027 w ramach uzgodnionego planu inwestycyjnego na terenie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej "Invest Park". Koncern deklarował ponadto, że docelowo zatrudnienie znajdzie tu około 2 500 osób.
We wspólnym oświadczeniu strony zobowiązywały się do dalszego rozwoju terenu przyszłej inwestycji. W swoim komunikacie Mercedes zastrzegał się, że decyzja o lokalizacji produkcji elektrycznych aut dostawczych i budowa fabryki zależą jeszcze od spełnienia różnych warunków ramowych, w tym przyznania pomocy publicznej.
Dopiero jednak w grudniu 2023 roku Mercedes-Benz podpisał z Wałbrzyską Specjalną Strefą Ekonomiczną "Invest-Park” umowę w sprawie zakupu terenu pod budowę fabryki. WSSE informowała wówczas, że inwestycja zakłada nie tylko budowę nowego zakładu, ale także „rozwój kompetencji pracowników w zakresie elektromobilności”. W nowej fabryce Mercedes-Benz Manufacturing Poland znajdzie zatrudnienie 1500 osób. - podkreślano. Nie było już mowy o docelowej liczbie 2,5 tysiąca etatów. Nakłady inwestycyjne nadal szacowano na...1,3 miliarda euro (czyli wówczas na ponad 6,1 mld zł).
Teraz, jak czytamy w zawartej 9 września 2024 r. umowie o udzielenie pomocy publicznej w formie dotacji celowej w związku z realizacją przez Mercedes-Benz Manufacturing Poland Sp. z o.o., inwestycji polegającej na dywersyfikacji działalności zakładu poprzez uruchomienie procesu produkcji i lakierowania karoserii do pojazdów użytkowych typu VAN.EA w Jaworze, woj. dolnośląskie, mowa jest o poniesieniu przez inwestora do dnia 31 grudnia 2027 r., kosztów inwestycji w wysokości co najmniej 1 528 030 000,00 zł, czyli 351,2 mln euro - wg kursu na 3 listopada (4,36 zł za euro).
Jak więc widać, inwestycja będzie (przynajmniej na razie?), znacznie mniejsza, niż pierwotnie planowano. I pod względem nakładów inwestycyjnych, jak i miejsc pracy (mniej więcej 1/5 planowanego wcześniej przedsięwzięcia).
Przesunięcie rozpoczęcia produkcji w Jaworze
Jak informuje Instytut Badań Rynku Motoryzacyjnego Samar: [...]"zdaniem zagranicznych mediów nowa inwestycja w Jaworze miała w ostatnich latach przebiegać nie bez problemów. W ubiegłym roku branżowy portal „Automotive News Europe” twierdził, że dodatkowa produkcja eSprintera w nowej polskiej fabryce, która miała rozpocząć się w listopadzie 2026 roku, została przesunięta na lato 2027 roku. Zdaniem serwisu, polska fabryka miała produkować dwa modele, z których jeden bazował na platformie VAN. EA, a drugi to elektryczny van od amerykańskiego start-upu Rivian. Jednak europejskie wspólne przedsięwzięcie Mercedesa i Riviana zostało wstrzymane pod 2022 roku ubiegłego roku."[...]
– "Mercedes buduje teraz fabrykę w Jaworze na własną rękę" – twierdził w lutym 2023 roku portal branżowy Automotive News Europe.