W 2023 roku liczba sklepów detalicznych sprzedających produkty FMCG w Polsce zmniejszyła się o 2 proc. rdr. Oznacza to, że z rynku zniknęło ponad 2300 placówek. Zgodnie z danymi firmy CPS GfK zawartymi w „Raporcie Strategicznym” największą redukcję odnotowano wśród niesieciowych sklepów małoformatowych, drogerii oraz kiosków. Na przekór trendom podąża franczyza, która konsekwentnie umacnia swoją pozycję w branży.
Coraz więcej niezależnych sklepów oferujących produkty FMCG w Polsce decyduje się na dołączenie do sieci franczyzowych. W 2023 roku na rynku funkcjonowało prawie 55 000 sklepów spożywczych, co oznacza spadek o 2 proc. w porównaniu do roku poprzedniego. Składa się na to wzrost liczby sklepów sieciowych o 5 punktów procentowych (40 300 sklepów) oraz spadek liczby sklepów niesieciowych o 18 punktów procentowych (14 450 sklepów).
– Franczyza staje się atrakcyjnym rozwiązaniem, oferującym nie tylko wsparcie marketingowe, ale także lepsze warunki handlowe. Wzrost liczby sklepów takich jak Żabka, która działa w modelu franczyzowym, jest tego doskonałym przykładem. W ubiegłym roku Żabka, będąca jedną z największych sieci franczyzowych w Polsce, znacząco przyczyniła się do wzrostu liczby sklepów sieciowych małoformatowych – komentuje Michał Maksymiec, dyrektor ds. współpracy z sieciami detalicznymi w Consumer Panel Services GfK.
Franczyza w Polsce ma się bardzo dobrze
Przyłączenie się do franczyzy i przynależność do sieci są jednoznacznie oceniane jako korzystne przez operatorów małych formatów handlowych. Według danych CPS GfK, aż 98 proc. operatorów sieci w małym formacie dostrzega wyraźne korzyści płynące z tego modelu biznesowego. Najczęściej wymieniane zalety to atrakcyjna oferta produktów (32 proc.), wykorzystanie rozpoznawalności sieci jako magnesu przyciągającego klientów (31 proc.) oraz redukcja kosztów związanych z wyposażeniem sklepu (31 proc.).
Jednocześnie, operatorzy formułują konkretne oczekiwania, które pokrywają się z oferowanymi korzyściami: dostęp do niższych cen, lepsze dopasowanie asortymentu oraz odświeżenie wyglądu lokalu. Wszystkie te elementy sprzyjają wzrostowi liczby sklepów franczyzowych.
– W niepewnych czasach związanych z inflacją, właściciele sklepów działających w modelu franczyzowym podkreślają dodatkowe korzyści związane z finansami i poczuciem bezpieczeństwa. 23 proc. z nich zwraca uwagę na korzystniejsze terminy płatności, 22 proc. ponosi niższe koszty związane z zaopatrzeniem, a 21 proc. uważa, że będąc w sieci łatwiej przetrwać sytuacje kryzysowe na rynku. Te elementy dodatkowo wzmacniają przekonanie przedsiębiorców o wartości przynależności do sieci franczyzowych w dynamicznie zmieniającym się środowisku rynkowym – dodaje Michał Maksymiec.
Sklepy specjalistyczne mają się dobrze
Interesującym zjawiskiem na rynku FMCG w Polsce jest stabilny poziom liczby sklepów specjalistycznych. Zgodnie z „Raportem Strategicznym”, w 2023 roku było 22 860 sklepów specjalistycznych, takich jak sklepy rybne, piekarnie, mięsne oraz warzywno-owocowe. – Mimo że Polacy coraz częściej poszukują produktów w atrakcyjnych cenach, to w przypadku tych formatów i segmentów FMCG postrzegana jakość oraz świeżość produktu jest kluczowym czynnikiem decydującym o wyborze miejsca zakupu kategorii świeżych. Wielu konsumentów jest więc bardzo przywiązanych do sklepów specjalistycznych działających w pobliżu domu, w których mogą zapytać o radę sprzedawcę, którego często dobrze znają – podsumowuje ekspert CPS GfK.