Wielkimi krokami zbliża się remont kolejnych zabytkowych mostów w stolicy Dolnego Śląska. Tym razem gruntownego remontu i przebudowy doczekają się położone w północnej części miasta mosty Osobowickie. Młodszy, Południowy został wzniesiony w latach 1904-1905, starszy Północny wybudowano w latach 1895-1897. Cała konstrukcja jest wpisana od 1976 roku do rejestru zabytków.
Niespełna miesiąc temu, dokładnie 11 września 2024 r. inwestor, Gmina Wrocław złożyła wniosek o pozwolenie na:
"Przebudowę mostu Osobowickiego Południowego i Północnego wraz z drogą na dojazdach do mostów i przebudową towarzyszącej infrastruktury technicznej tj. sieci elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i sanitarnych, w ramach zadania inwestycyjnego pn.: "Opracowanie dokumentacji projektowej wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego przebudowy mostu Osobowickiego we Wrocławiu".
Przypomnijmy, miejska spółka Wrocławskie Inwestycje rozstrzygnęła 11 sierpnia 2020 roku , trzeci przetarg na opracowanie projektu przebudowy mostów Osobowickich (łączących Kleczków z Różanką) wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego.
Zwyciężyła oferta złożona przez firmę PBW Inżynieria Sp. z o.o., która wyceniła swoje prace na kwotę 1 mln 367 tys. zł brutto. Magistrat chciał wydać maksymalnie 814 tys. zł, ale postanowił dołożyć brakującą kwotę (około 553 tys. zł). Zwycięzca miał na realizację zadania trzynaście miesięcy od dnia podpisania umowy.
Następnie zostały przeprowadzone konsultacje z radami osiedli północnej strony miasta (w szczególności z RO Karłowice-Różanka, Osobowice-Rędzin, Lipa Piotrowska i Sołtysowice)., dotyczące ostatecznego wyglądu mostu Osobowickiego po planowanej przebudowie.
Po konsultacjach z mieszkańcami zdecydowano, jak mosty zostaną przebudowane
Miasto podkreślało, że frekwencja w konsultacjach (100 aktywnych uczestników), liczba zgłoszonych opinii (800), a także szereg szczegółowych spraw, które zostały poruszone, wskazują, że obiekt ten jest ważnym miejscem w krajobrazie i układzie komunikacyjnym Wrocławia.
– Mieszkańcy mieli sporo opinii i większość z nich zostanie uwzględniona. Na pewno schowamy rury ciepłownicze, które szpecą przeprawę – mówił pod koniec listopada 2021 r. Krzysztof Świercz z Wrocławskich Inwestycji.
– W przeciwieństwie do remontu mostów Pomorskich, rury nie zostaną jednak schowane pod wodą. – To byłaby zbyt droga inwestycja. Te rury możemy schować w chodniku – podkreślał Świercz.
– Konsultacje w sprawie przebudowy mostów Osobowickich były bardzo owocne, a ich wynikiem jest wybranie najbardziej optymalnego wariantu, który godzi potrzeby wszystkich uczestników ruchu – pasażerów komunikacji zbiorowej, pieszych, rowerzystów oraz kierowców (...) – mówiła wówczas Monika Kozłowska-Święconek, dyrektor Biura Zrównoważonej Mobilności UMW.
Jak będzie wyglądała przebudowa mostów Osobowickich?
Informacje z oficjalnej strony miasta Wrocławia z 31 listopada 2021 r. :
Lewoskręt w Osobowicką
[...] Pozostanie lewoskręt w ul. Osobowicką, o co prosili mieszkańcy. Na moście będą trzy pasy ruchu. Samochody oraz tramwaje jadące do centrum będą poruszać się po jednym pasie. Z kolei na trasie w kierunku ul. Bałtyckiej i Poznania będą dwa pasy - jeden wspólny dla tramwajów i aut, a drugi tylko dla samochodów.
Małgorzata Burnecka, przewodnicząca zarządu osiedla Karłowice-Różanka podkreśla, jak ważny dla osiedla jest lewoskręt. – Wariant przebudowy mostów Osobowickich wypracowany po konsultacjach z mieszkańcami i radnymi osiedlowymi uwzględnia zachowanie lewoskrętu w ul. Osobowicką, pozostawienie dwóch pasów w kierunku wylotowym z miasta, ukrycie rur ciepłowniczych i remonty chodników. To są zmiany, o które zabiegali mieszkańcy.
Adrian Werbik z Wrocławskich Inwestycji: – To ma ułatwić wyjazd z miasta. Zachowamy lewoskręt, który ma ograniczyć korki. Pojawi się ITS. Po obu stronach przeprawy będą chodniki, a po wschodniej stronie droga dla rowerów. Torowisko zostanie przesunięte na zachodnią część mostu i skorygujemy tory na skrzyżowaniu ul. Osobowickiej i Bałtyckiej. Wybudujemy kamienne wieżyczki, które niegdyś zdobiły przeprawę. Większość osób biorących udział w konsultacjach prosiło o zachowanie i wyczyszczenie cegły. Mamy przywrócić zabytkowy charakter mostów.
Dlaczego nie będzie czwartego pasa przy wjeździe do centrum?
– Most ma 16 m szerokości i nie da się go poszerzyć. To zabytek i ma nim pozostać. Przy balustradach będzie wyniesiony lekko do góry chodnik, bliżej jezdni droga rowerowa. Pod chodnikiem schowamy rury – dodaje Werbik.
Joanna Nawrot z rady osiedla Osobowice dodaje, że wybrana koncepcja to najlepsze możliwe rozwiązanie.
Kładki rowerowej nie będzie
W trakcie konsultacji dyskutowano o czterech roboczych koncepcjach przebudowy mostów. Pojawiły się również głosy nawołujące do budowy kładki rowerowej.
– Był pomysł na kładkę, ale nie pozwalają na to ani finanse, ani konserwator zabytków. Przy tych trudnościach uważam, że wypracowany na konsultacjach wariant jest optymalny. W projekcie zawarto najważniejsze założenia - ograniczenie liczby aut wjeżdżających do miasta na jednym pasie w kierunku centrum oraz łatwiejszy wyjazd dwoma pasami w kierunku ul. Bałtyckiej. Jest także lewoskręt na cmentarz. Schowane zostaną również rury, co jest ważne z punktu widzenia estetyki. Ten projekt jest wyrazem dużego kompromisu z każdej strony – zaznacza Joanna Nawrot.
Małgorzata Burnecka: – Nasz niepokój budzi połączenie w jednym pasie do centrum ruchu aut i komunikacji zbiorowej. Jakiekolwiek zdarzenie drogowe na moście zablokuje ruch w tę stronę. W tej kwestii mieszkańcom zależało na wydzieleniu ruchu rowerowego poprzez poprowadzenie osobnej kładki biegnącej równolegle do mostów, a tym samym odzyskanie przestrzeni na dodatkowy pas jezdni w stronę centrum. Oddzielenie komunikacji zbiorowej od ruchu samochodowego jest kluczowe z perspektywy mieszkańców naszego osiedla.
Montaż kładki jest jednak niemożliwy.
– Nie ma zgody na kładkę od konserwatora zabytków. Most jest zabytkiem i nie można go przesłonić – odpowiada Adrian Werbik z WI. Ponadto, budowa dodatkowej kładki miałaby kosztować dodatkowe kilkadziesiąt mln zł.
Mateusz Berlik z rady osiedla Kleczków rozumie z kolei, że nigdy nie będzie tak, że wszyscy będą zadowoleni, ale jego zdaniem udało się osiągnąć kompromis, uwzględniając interesy różnych grup: - Cieszę się, że zostanie zachowany lewoskręt w ul. Osobowicką, a mało estetyczne rury zostaną schowane.
Dodaje, że liczy, iż w przyszłości wróci temat kładki.
Remontów mostów Osobowickich będzie bardzo ważny z perspektywy dojazdu z północy do centrum Wrocławia. A w planach jest jeszcze przebudowa skrzyżowania ul. Dubois i Drobnera, ul. Pomorskiej oraz remont mostu Uniwersyteckiego.
Warto było rozmawiać
Krzysztof Ziental, Kierownik Działu ds. Partycypacji Wydziału Partycypacji Społecznej zauważa, że przebudowa mostów i konsultacje związane z powstaniem koncepcji to było wyzwanie. Konsultacje są jednak niezbędne, bo sami mieszkańcy potrafią spojrzeć na dane zagadnienie z różnych perspektyw.
– To jak budowa domu – mówi Ziental. – Architekt wie, jak go zbudować zgodnie ze sztuką budowlaną, urzędnik jak w ramach prawa i w granicach posiadanego budżetu, a jego mieszkaniec wie czy potrzebuje dwie łazienki czy pokój z aneksem. Przebudowa mostów obwarowana jest większymi obostrzeniami prawnymi i finansowymi, jednakże również tu wkład mieszkanek i mieszkańców był niebagatelny. [...]
Historia mostów Osobowickich
Most Osobowicki został zbudowany, ponieważ modernizacja drogi wodnej wymagała utworzenia nowej przeprawy w tej części Wrocławia. Składa się z dwóch obiektów. Północny (8-przęsłowy, o długości 223 m, prowadzący nad Starą Odrą i kanałem Różanka) powstał w latach 1895-1897, m.in. wg projektu radcy budowlanego Alfreda von Scholtz. Na tarasach widokowych na co trzecim filarze mieściły się zadaszone wieżyczki, już nieistniejące (do odbudowy w ramach II etapu inwestycji). Przetrwały za to ozdobne balustrady z obeliskami z tarczami herbowymi. Południową przeprawę (1-przęsłową, nad Kanałem Miejskim) wzniesiono w latach 1904-1905. Zachowały się na niej żeliwne bariery z ozdobnymi kratami, zakończone kamiennymi słupkami.
Cała konstrukcja jest wpisana od 1976 roku do rejestru zabytków.
Więcej zdjęć mostów w GALERII.
W artykule wykorzystano materiały UM Wrocław / wroclaw.pl