Rozwój rynku handlowego w Polsce koncentruje się przede wszystkim w małych miastach. Od początku 2023 roku przybyło łącznie 39 obiektów, zajmujących 270 tys. mkw. powierzchni – wynika z danych CBRE.
Zdecydowaną przewagę mają parki handlowe, przeważnie powstające poza aglomeracjami, które obejmują 92 proc. otwartych w tym roku projektów i 72 proc. nowej przestrzeni. W sektorze centrów handlowych rośnie liczba rewitalizacji, rekomercjalizacji i rebrandingów. Wszyscy uczestnicy rynku coraz większą wagę przykładają do zrównoważonego rozwoju (ESG), np. oferując produkty ekologiczne oraz z drugiej ręki czy ograniczając zużycie mediów i produkcję odpadów.
– Na rynku handlowym obserwujemy kontynuację trendów obecnych w poprzednich latach. Inwestorzy swoje kroki kierują w stronę mniejszych miast, realizując przede wszystkim parki handlowe o powierzchni nieprzekraczającej 10 tys. mkw. oraz obiekty „convenience”, zajmujące do 5 tys. mkw., w których łatwo zrobić szybkie, codzienne zakupy. Szacujemy, że już ponad jedna czwarta całej powierzchni handlowej w kraju znajduje się w miastach nieprzekraczających 100 tys. mieszkańców. Jednocześnie sporo zmienia się na rynku większych obiektów handlowych, takich jak centra, w których realizowane są rewitalizacje, rekomercjalizacje czy rebrandingi. Niezależnie od rodzaju, lokale handlowe zapełniają się. Poziom pustostanów od dwóch lat sukcesywnie spada i wynosi obecnie 3,6 proc. – komentuje Piotr Karpiński, Head of Property Management Poland, CBRE.
W Polsce jest obecnie ok. 13,69 mln mkw. powierzchni handlowej. W 2023 roku przybyło jej 270 tys. mkw., w postaci 39 obiektów handlowych. Większość tej przestrzeni (72 proc.) to parki handlowe, obejmujące 27 nowo otwartych projektów oraz 9 rozbudów. Pozostałe trzy to otwarte centrum handlowe Bawełnianka w Bełchatowie (33 tys. mkw.), zmodernizowana galeria Fort Wola w Warszawie (22 tys. mkw.) oraz rozbudowana galeria Atrium Promenada (14 tys. mkw.).
Handel rośnie w małych miastach
Na koniec trzeciego kwartału br. w budowie znajdowało się 536,2 tys. mkw. powierzchni handlowej, spośród której prawie połowa (46 proc.) zasili małe miasta i większość (81 proc.) stanowią parki handlowe. Przestrzeń handlowa rośnie, a poziom pustostanów spada. W największych aglomeracjach wynosi 3,6 proc. całej powierzchni. Spośród dużych miast najniższy jest w Krakowie (1,7 proc.) i w Łodzi (1,8 proc.), a najwyższy w Poznaniu (4,4 proc.) oraz Trójmieście i Wrocławiu (4,3 proc.).
Zrównoważone zakupy
Ważną zmianą na rynku, która cały czas postępuje, jest podejmowanie działań związanych z ESG. Wzrost zainteresowania tą tematyką jest widoczny wśród konsumentów, inwestorów, właścicieli nieruchomości oraz sieci handlowych.
– Widzimy, że najemcy coraz częściej mają w ofercie produkty ekologiczne lub z drugiej ręki, czym odpowiadają na oczekiwania swoich klientów. Podejmują również inne działania nakierowane na zrównoważony rozwój. Z kolei właściciele centrów handlowych realizują kolejne kroki w celu osiągnięcia zerowej emisji CO2, a także ograniczenia produkcji odpadów i zużycia mediów – dodaje Piotr Karpiński.
Trendem, który cały czas się rozwija jest także omnichannel, czyli równoległy rozwój sprzedaży stacjonarnej i online. Dzięki temu konsumenci mogą łączyć oba kanały, np. oglądać produkt w sklepie i kupować w sieci, czy zamawiać artykuł przez internet i w razie potrzeby zwracać go na miejscu w lokalu.
Czynsze na stabilnym poziomie
Czynsze bazowe w najlepszych centrach handlowych utrzymują się na stałym poziomie i wynoszą 100-130 euro za mkw. za miesiąc w Warszawie oraz 40-60 euro za mkw. za miesiąc w innych dużych miastach. Dla parków handlowych wynoszą przeciętnie 9-12 euro za mkw. za miesiąc.
Zdjęcie główne w artykule: N-Park Piotrków Trybunalski (inwestor: Napollo)