Zakończyły się kolejne prace remontowe w największym zamku gotyckim na świecie - zamku w Malborku (woj. pomorskie). Przeprowadzono kompleksową konserwację Komnat Dostojników oraz zachodniego krużganka Zamku Wysokiego w Malborku. Po raz pierwszy w historii muzeum wnętrza te są w pełni dostępne dla zwiedzających. Prace przyniosły cenne odkrycia malarskie oraz odsłoniły ślady II wojny światowej, które – jak podkreślają konserwatorzy – pozostawiono świadomie jako element edukacyjny.
Konserwacja zakończona. Wnętrza dostępne po raz pierwszy
Odnowione pomieszczenia obejmują sale, w których niegdyś pracowali urzędnicy zakonu krzyżackiego. To pierwszy raz, kiedy zwiedzający mogą zobaczyć całe piętro skrzydła zachodniego.
– "Prace konserwatorskie objęły wszystkie pomieszczenia kompleksu Komnat Dostojników zakonu krzyżackiego oraz zachodni odcinek krużganka Zamku Wysokiego, który umożliwia komunikację z pozostałymi częściami najstarszej części zamku malborskiego" – powiedziała Agnieszka Kowalska, z-ca dyrektora ds. naukowo-konserwatorskich Muzeum Zamkowego w Malborku, cytowana przez PAP.
Odnowione wnętrza to zespół kameralnych sal przeznaczonych niegdyś dla czterech wysokich urzędników zakonu: skarbnika, komtura domowego oraz zwierzchników piwnic i kuchni. - zaznaczyła Kowalska, dodając, że podczas ostatnich prac zakonserwowano i wyeksponowano również zachowane relikty średniowiecznego wystroju architektonicznego.
Kurator wystawy Bartłomiej Butryn podkreśla znaczenie tego momentu: – "Udostępnienie wszystkich wnętrz piętra skrzydła zachodniego uczytelnia ich ideę funkcjonalno‑użytkową. Sytuacja taka ma miejsce po raz pierwszy w muzealnej historii zamku".
Nowa aranżacja ma pełnić nie tylko funkcję estetyczną, ale również edukacyjną. – "Zależy nam, by na przykładzie Komnat Dostojników nasi goście łatwiej rozpoznawali i zapamiętywali różnicę dwóch pojęć: konserwacja i restauracja obiektu zabytkowego" – zaznacza Butryn, cytowany przez PAP.
Cenne odkrycia malarskie i ślady wojenne
Jednym z najważniejszych efektów prac są odkrycia malarskie na ścianach i sklepieniach.
Główna specjalistka ds. konserwatorskich Patrycja Głuszko wyjaśnia:
– "Największe odkrycie to występujące na ścianach i sklepieniach malowidła pochodzące z przełomu XIX oraz XX wieku".
Po usunięciu pobiał i wtórnych warstw barwnych malowidła zakonserwowano i udostępniono publiczności. Po raz pierwszy można zwiedzać także skarbiec i izbę zarządcy kuchni. W skarbcu natrafiono na ślady z czasów II wojny światowej.
– "Zadecydowaliśmy poddać te uszkodzenia konserwacji, ale pozostawić czytelne, tak aby współczesny odbiorca mógł uświadomić sobie, jakie wydarzenia miały miejsce w tych wnętrzach w trakcie wojny oraz tuż po jej zakończeniu" – dodaje Głuszko.
Kolejne etapy prac już zaplanowane
Muzeum w Malborku zapowiada kontynuację działań konserwatorskich.
– "W przyszłym roku planowana jest konserwacja dwóch kolejnych skrzydeł krużganków – wschodniego oraz południowego" – informuje Patrycja Głuszko. Na rok 2027 przewidziano prace przy skrzydle północnym, równolegle z dalszymi badaniami prowadzonymi od 2023 r.
Edukacja poprzez autentyzm
Nowa ekspozycja została zaprojektowana tak, aby jak najlepiej oddać funkcje dawnych pomieszczeń. W narracji pomagają nagrania audio oraz tradycyjne oprowadzanie.
Butryn podkreśla: – "Autentyzm zabytku to nie tylko oryginalna materia, ale także czytelny przekaz o jego dawnym przeznaczeniu i użytkownikach, możliwy dziś dzięki restauracji sprzed 140 lat i współczesnej konserwacji" – cytowany przez PAP.
Inwestycja za 2,5 mln zł
Prace rozpoczęto w czerwcu br. i stanowią one pierwszy etap szeroko zakrojonego programu konserwatorskiego na Zamku Wysokim. Koszt inwestycji wyniósł prawie 2,5 mln zł brutto i został w całości pokryty ze środków własnych muzeum.
Artykuł powstał w oparciu i przy wykorzystaniu informacji PAP (opracowanie: Orzech / Investmap.pl).