Muzeum Narodowe w Krakowie we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich Oddział Kraków ogłosiło ograniczony, dwuetapowy, realizacyjny konkurs na koncepcję architektoniczną "Przebudowy dawnego hotelu "Cracovia" do funkcji instytucji kultury: Muzeum Designu i Architektury oraz Modelowego Centrum Wspierania Przemysłów Kreatywnych". W częściowo wpisanym do rejestru zabytków obiekcie powstanie Muzeum Architektury i Designu, a pomiędzy nim i Gmachem Głównym MNK – nowa przestrzeń publiczna.
Nowy oddział Muzeum Narodowego w Krakowie (MNK) w dawnym hotelu "Cracovia" służyć ma prezentacji designu i architektury XX i XXI wieku oraz stanowić modelowe centrum wspierania przemysłów kreatywnych, związanych z tymi dziedzinami twórczości.
Ma się stać interaktywną, wielowymiarową i wielofunkcyjną instytucją, obejmującą nowoczesne rozumienie przemysłów kreatywnych w oparciu o architekturę i design.
Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński przypomniał, że budynek hotelu "Cracovia" został zakupiony kilka lat temu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla Muzeum Narodowego w Krakowie i zgodnie z wcześniejszymi planami będzie się tam mieścił oddział poświęcony architekturze i designowi.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego przypomniał, że prace przygotowawcze do ogłoszenia konkursu trwały kilka lat.
– Powodów było wiele, ale najistotniejszym był fakt, że koncepcja tego oddziału z jednej strony jest bardzo nowoczesna, z drugiej – musi uwzględniać prawa autorskie dotyczące tego zabytkowego częściowo budynku oraz wymogi konserwatorskie. W tej chwili udało się te wszystkie wymogi połączyć i możemy ogłosić – w oparciu o określone założenia funkcjonalne – konkurs architektoniczny we współpracy z najlepszymi specjalistami i instytucjami, które zajmują się architekturą w Polsce – powiedział minister kultury.
Dziękując wszystkim, którzy pracowali nad projektem, wicepremier podkreślił, że jest to kolejny etap w rozwoju Muzeum Narodowego w Krakowie. Przypomniał, że w ostatnim czasie powstał m.in. nowy oddział związany z zakupem kolekcji Czartoryskich, a zwieńczeniem tego etapu będzie oddanie w tym roku ekspozycji w nowo wyremontowanym Klasztorku.
– My jako ministerstwo staramy się zapewniać warunki, środki finansowe, dzięki którym muzealnicy, ludzie prowadzący nasze instytucje realizują później kolejne kroki rozwojowe danej instytucji – podsumował szef resortu kultury.
Dawny hotel "Cracovia" – nowy oddział MNK
Modernistyczny budynek dawnego hotelu "Cracovia" wraz z działką stał się własnością Muzeum Narodowego w Krakowie 29 grudnia 2016 roku. W częściowo wpisanym do rejestru zabytków obiekcie powstanie Muzeum Architektury i Designu, a pomiędzy nim i Gmachem Głównym MNK – nowa przestrzeń publiczna.
Budowany przez sześć lat hotel został otwarty w czerwcu 1965 roku. Zaprojektował go uznany polski architekt XX wieku Witold Cęckiewicz – autor m.in. ambasady polskiej w New Delhi, Pomnika Bitwy Grunwaldzkiej czy Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach.
Dowodem na znaczenie budynku jest wpisanie jego części do rejestru zabytków przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w 2016 roku. Budynek dawnego hotelu wraz ze znajdującym się tuż obok Kinem Kijów (również projektu Witolda Cęckiewicza) stanowią bardzo ważną część pejzażu architektonicznego Krakowa. Znajdują się przy reprezentacyjnej Alei Trzech Wieszczów, stanowiąc dopełnienie kompleksu monumentalnych gmachów, pełniących funkcje kulturalne i edukacyjne (m.in. Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Rolniczego, Biblioteki Jagiellońskiej i Muzeum Narodowego).
Działka, na której znajduje się dawny hotel "Cracovia", jest częścią placu pomiędzy hotelem a Muzeum Narodowym w Krakowie. Plac ten powstał w 1910 roku w wyniku poszerzenia granic Krakowa. Według ówczesnych planów miał stać się monumentalnym i reprezentacyjnym forum miejskim, połączonym z sąsiednimi Błoniami, z widokiem na kopiec Kościuszki. Pozyskanie działki pozwoli powrócić do tych planów i stworzyć w Krakowie nowe "forum kultury", które ma szansę stać się nowym centrum życia kulturalnego.
Budynek dawnego hotelu "Cracovia" jako nowy oddział MNK będzie poświęcony polskiemu designowi i architekturze XX i XXI wieku – dwóm dziedzinom kultury współczesnej, które nie były dotąd szerzej prezentowane w polskim muzealnictwie. W budynku znajdą się zarówno przestrzenie wystawiennicze i magazynowe, przeznaczone do eksponowania dzieł z kolekcji muzeum i wystaw czasowych, jak i rozbudowana część przeznaczona na współpracę ze współczesnymi projektantami i producentami, całość zaś będzie pełnić funkcję kreatywnego centrum o randze ogólnopolskiej. Muzeum będzie współpracować z licznymi podmiotami gospodarczymi, uczelniami oraz instytutami badawczymi.
Zróżnicowany charakter instytucji pozwoli na prezentację i popularyzację różnorodnych aspektów designu, takich jak: projektowanie produktu, graficzne, cyfrowe, społeczne czy projektowanie dla przyszłości, a także moda, transport i technologie. W ramach prezentacji architektury swoje miejsce znajdą tam kwestie: urbanistyki, architektury użyteczności publicznej, mieszkaniowej, przemysłowej, krajobrazu oraz eksperymentalnej.
Muzeum stanie się też miejscem współpracy oraz integracji rozwijających się w Polsce przemysłów kreatywnych. Istotną częścią działalności nowego oddziału będzie prezentacja najnowszych osiągnięć w dziedzinie wysokich technologii i nowych mediów, wpływających na formę i charakter wystaw poprzez posługiwanie się nowymi środkami wyrazu i zaawansowanymi technologicznie narzędziami w przekazie informacji.
Harmonogram konkursu:
- Ogłoszenie Konkursu – 13 kwietnia 2023
- Składanie pytań o wyjaśnienie treści Regulaminu Konkursu – do 28 kwietnia 2023
- Składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w Konkursie – do 10 maja 2023, do godz. 12:00
- Wysłanie zawiadomień Uczestników o dopuszczeniu do udziału w Konkursie – do 7 czerwca 2023
- Składanie pytań o wyjaśnienie treści Regulaminu Konkursu – do 28 kwietnia 2023
- Wizja lokalna obiektu – 23 czerwca 2023
- Składanie pytań o wyjaśnienie treści Regulaminu Konkursu – do 19 lipca 2023
- Składanie opracowań studialnych w etapie 1 Konkursu – do 23 sierpnia 2023, do godz. 12:00
- Rozstrzygnięcie etapu 1 Konkursu – do 13 września 2023
- Składanie pytań o wyjaśnienie treści Regulaminu – do 25 września 2023
- Składanie prac konkursowych w etapie 2 Konkursu – do 7 listopada 2023, do godz. 15:00
- Rozstrzygnięcie, publiczne ogłoszenie wyników Konkursu – do 17 listopada 2023
Pula nagród (kwoty brutto) – 320 000 zł
- Pierwsza nagroda – 60 000 zł oraz zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie na podstawie pracy konkursowej kompleksowej dokumentacji projektowej
- Druga nagroda – 40 000 zł
- Trzecia nagroda – 20 000 zł
- Nagrody dla uczestników etapu 2 – dodatkowo 40 000 zł
Źródło: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego / SARP Oddział Kraków