W poniedziałek, 15 września br., Najwyższa Izba Kontroli opublikowała na swojej stronie wyniki kontroli pn. Realizacja zadań związanych z budową obwodnic. Sformułowania ujęte w dotyczącym tej sprawy komunikacie, w tym sam jego tytuł „Program budowy obwodnic może wymagać poprawy”, niesłusznie powiązały pełne wyniki kontroli z inwestycjami GDDKiA.
W związku z pojawiającymi się w mediach informacjami, sugerującymi, że kontrolą NIK objęte zostały inwestycje z Programu budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030 (PB100), Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wyjaśnia, że przedmiotem kontroli była „budowa obwodnic”, czyli szerszy zakres inwestycji, prowadzonych zarówno przez samorządy, jak i GDDKiA.
Większość inwestycji samorządowych
Siedem z dwunastu analizowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli inwestycji prowadziły samorządy: UM Świnoujście, ZZDW w Koszalinie, ZDW w Olsztynie, ZDW w Bydgoszczy, DŚDiK we Wrocławiu, ŚZDW w Kielcach oraz UM Tarnobrzeg.
NIK sformułowała zarzuty dotyczące wydatkowania z naruszeniem prawa ponad 84 mln zł wyłącznie wobec dwóch inwestycji samorządowych. W sprawie jednej skierowała zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, a w sprawie drugiej zawiadomienie o naruszeniu dyscypliny finansów. Zawiadomienia skierowane przez NIK nie dotyczyły w żadnym stopniu GDDKiA.
Pozostałe pięć analizowanych przez NIK inwestycji (lista poniżej) dotyczy GDDKiA. Należy wyraźnie podkreślić też, że żadna ocena sformułowana przez NIK w wystąpieniach pokontrolnych skierowanych do GDDKiA nie była negatywna.
1. Budowa obwodnicy Stalowej Woli i Niska w ciągu DK77 (przetarg na realizację ogłoszony 30 września 2015 r., oddanie do ruchu 15 maja 2021 r.),
2. Budowa drogi ekspresowej S5 Nowe Marzy – Świecie Południe (przetarg na dokończenie prac ogłoszony 27 sierpnia 2019 r., oddanie do ruchu 26 sierpnia 2022 r.),
3. Budowa drogi ekspresowej S51 Olsztyn Wschód – Olsztyn Południe (przetarg na realizację ogłoszony 11 grudnia 2013 r., oddanie do ruchu 12 lipca 2019 r.),
4. Budowa obwodnicy Bolkowa w ciągu DK3 i DK5 (przetarg na realizację ogłoszony 18 września 2015 r., oddanie do ruchu 21 grudnia 2019 r.),
5. Budowa obwodnicy Wąchocka w ciągu DK42 (przetarg na realizację ogłoszony 17 czerwca 2020 r., w trakcie realizacji).
Inwestycja z PB100 oceniona pozytywnie
Pierwsze cztery z wymienionych inwestycji realizowane były przez GDDKiA w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025 r.). Ostatnia z nich, obwodnica Wąchocka powstaje w ramach Programu budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030, a jej realizacja została przez NIK oceniona pozytywnie.
Warto też podkreślić, że Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie ustanowienia PB100 13 kwietnia 2021 r. Oznacza to, że dwie spośród wskazanych inwestycji zostały oddane do ruchu jeszcze przed ustanowieniem Programu, a jedna zaledwie miesiąc później. Łączenie wyników kontroli tych obwodnic z funkcjonowaniem Programu budowy 100 obwodnic jest więc całkowicie niezgodne ze stanem faktycznym.
Dziewięć obwodnic już służy kierowcom, 24 w realizacji
Do tej pory oddaliśmy do ruchu dziewięć obwodnic z PB100 o łącznej długości 41,6 km i wartości 544 mln zł: Smolajn w ciągu DK51, Brzezia na DK25, Grzymiszewa na DK72, Strykowa na DK32, Gryfina na DK31, Strzelec Krajeńskich na DK22, Szczecinka na DK20, Żodynia na DK32 i Lipska na DK79.
W realizacji są kolejne 24 obwodnice o łącznej długości niemal 195 km i wartości niecałych 5 mld zł. Przed końcem roku udostępnimy do ruchu sześć spośród nich o łącznej długości ponad 57 km: Suchowoli i Sztabina (obie na DK8), Gostynia (DK12), Koźmina Wielkopolskiego (DK15), Wąchocka (DK42) i Dzwoli (DK74).
W przetargu jest 11 obwodnic o łącznej długości ponad 95 km, a w przygotowaniu 56 o łącznej długości niemal 538 km.
Źródło: GDDKiA