Opis
Nasza Kancelaria działa nie tylko w ramach pomocy prawnej przed Sądami powszechnymi, ale zajmuje się także sprawami administracyjnymi.
Pojęcie sprawy administracyjnej jest tak szerokie, że bardzo trudno je zdefiniować. Zasadą jest, że postępowania administracyjne są prowadzone przez organy władzy publicznej, w tym państwowej, rządowej, samorządowej oraz społecznej. Nie istnieje kodeks prawa administracyjnego, gdyż poszczególne regulacje znajdują się w ustawach szczególnych. Jeżeli chodzi o zasady proceduralne to postępowanie administracyjne reguluje kodeks postępowania administracyjnego. Ten akt prawny nie znajduje jednak zastosowania do każdej sprawy administracyjnej, gdyż postępowanie podatkowe jest uregulowane w ordynacji podatkowej, natomiast proces budowlany jest prowadzony zgodnie z zasadami wyznaczonymi przez prawo budowlane.
Podstawową różnicą praktyczną pomiędzy postępowaniem sądowym, a administracyjnym jest to, że w tych pierwszych postępowaniach decyzję podejmują sędziowie, którzy oprócz posiadania wyższych studiów prawnych, muszą wykazać się ukończoną aplikacją i zdanym egzaminem lub równoważnymi kwalifikacjami zwalniającymi z tego obowiązku, natomiast w postępowaniu administracyjnym decyzje wydawane są przez osoby, które nie muszą posiadać wykształcenia prawniczego. W związku z tymi okolicznościami Konstytucja RP gwarantuje, że obywatel ma prawo, aby ostatecznie jego sprawę rozpoznał Sąd.
Rola adwokata w postępowaniu administracyjnym jest podwójna. Z jednej strony reprezentuje on stronę, a z drugiej powinien być wsparciem prawnym dla samego organu decyzyjnego. Jeżeli sprawa jest skomplikowana adwokat powinien wyjaśniać organom prowadzącym postępowanie treści przepisów prawa oraz ich wykładnie, oczywiście w graniach w jakich będzie to korzystne dla reprezentowanej strony. Z drugiej strony organowi znacznie łatwiej wytłumaczyć pewne kwestie profesjonalnemu pełnomocnikowi niż stronie. W związku z tym występowanie w sprawie administracyjnej adwokata jest korzystne zarówno dla strony jak i organu. Strony rzadko korzystają z pomocy adwokata na etapie postępowania administracyjnego, gdyż powszechne jest przekonanie, że dopiero na etapie sądowym pomoc adwokata jest potrzebna. Pogląd ten całkowicie pomija okoliczność, że niektórych błędów organu na szkodę strony nie da się naprawić w postępowaniu sadowym. Czasem lepiej skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego na etapie postępowania administracyjnego właśnie, aby uniknąć konieczności przeprowadzenia kosztownego procesu sądowego.
Jeszcze kilkanaście lat temu obsługa spraw administracyjnych i sądowo administracyjnych była domeną radców prawnych. Aktualnie także adwokaci podejmują się tych spraw, podobnie jak radcy prawni spraw karnych. Niektórzy prawicy niechętnie przyjmują tego rodzaju sprawy. Jest to zrozumiałe, gdyż najczęściej są one bardzo trudne, nieszablonowe i posiadają całkowicie odmienną specyfikę niż sprawy cywilne.
Jako adwokat reprezentuje Klientów przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Rzeszowie. Postępowanie przed tym Sądem ma charakter w pełni elektroniczny. O ile w przypadku sądów powszechnych nie jest możliwe przesłanie pisma drogą elektroniczną, w Sądach Administracyjnych jest to w pełni dopuszczalna metoda komunikacji. Podobnie jest w przypadku organów administracji.
Jeżeli chodzi o sprawy administracyjne to w ramach Kancelarii adwokackiej prowadzimy między innymi sprawy o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Sprawy te bardzo często trafiają na wokandę sądów, a orzecznictwo, które ich dotyczy jest bardzo bogate i dynamiczne. W pierwszej instancji w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego orzeka Wójt, Burmistrz lub Prezydent. Od decyzji tego organu przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Przemyślu. Jeżeli decyzja Kolegium jest niekorzystna przysługuje skarga do Sądu. Z mojej praktyki wynika, że najczęściej organy odmawiają prawa do świadczenia pielęgnacyjnego podnosząc, że nie da się ustalić daty powstania niepełnosprawności przez osobę, która wymaga opieki albo osobę, która ma sprawować opiekę pobiera inne świadczenia np. emeryturę. Z orzecznictwa jednoznacznie wynika, że data powstania niepełnosprawności nie ma znaczenia przy ustaleniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Jeżeli chodzi o prawo do konkurencyjnego świadczenia to sądy Administracyjne stoją na stanowisku, że wystarczy zawieszenie prawa do pobierania tego świadczenia, aby możliwe było przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Niemniej jednak należy pamiętać, że orzecznictwo sądów administracyjnych często ulega zmianom, a nie obowiązują tutaj zasady analogiczne do nie działania prawa wstecz. Nawet jeżeli w toku sprawy zapadnie wiążąca uchwała NSA niekorzystna dla strony musi ona zostać zastosowana w sprawie. W praktyce przypadki takie nie zdarzają się często, ale jako zawodowy pełnomocnik spotkałem się z nimi osobiście.
Prowadzimy także sprawy dotyczące świadczenia wychowawczego, czyli popularnego 500 plus. Kwestie sporne dotyczą, w tym przypadku najczęściej tego, który z rodziców ma pobierać to świadczenie, ewentualnie w jaki sposób zostanie ono podzielone. Do naszej Kancelarii trafia także dużo spraw dotyczących koordynacji systemu zapieczenia społecznego. Sprawy te dotyczą sytuacji, gdy osoba starająca się o świadczenie wychowawcze w Polsce przebywa lub pracuje poza granicami naszego kraju.
Sprawy administracyjne dotyczą także ustalenia prawa do świadczenia rodzinnego. W tym przypadku spór dotyczy zarówno ustalenia prawa właściwego na gruncie przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, jak i ustalenia wysokości dochodu na członka rodziny uprawniającego do uzyskania świadczenia. Ze względu na stosunkową niską wysokość świadczenia sprawy te rzadko trafiają do adwokata.
Niestety na gruncie obowiązujących przepisów strona nie może domagać się zwrotu kosztów wynagrodzenia reprezentującego ją adwokata w postępowaniu administracyjnym, tak jak ma to miejsce w postępowaniu sądowym. Postuluje się, aby to zmienić, przynajmniej na etapie postępowania odwoławczego, gdyż skoro organ II instancji uchyla zaskarżoną decyzję strona powinna mieć prawo żądać zwrotu kosztów jakie poniosła w celu uśnięcia wadliwej decyzji z obrotu prawnego.