Gmina Milicz

Milicz to miasto z wielką i bogatą historią, dość powiedzieć, że osadnictwo w jego pobliżu istniało prawdopodobnie już 7 tys. lat przed naszą erą. Najwcześniejsze wspomnienie o grodzie pochodzi z bulli Innocentego II z 1136 roku. Miejscowość opisano tam pod nazwą Miliche.Prawa miejskie Milicz uzyskał na przełomie XIII/XIV w. (w dokumencie z 1323 r. wymieniany jest jako miasto), ale już kilkadziesiąt lat wstecz był całkiem dużym średniowiecznym grodem. Pozostałości ówczesnych zabudowań istnieją do dziś po północnej stronie Baryczy. Jako jedna z posiadłości arcybiskupstwa gnieźnieńskiego – zamek „Milich” – wymieniony jest w bulli papieża Hadriana V z 1155. Natomiast dokument z 1249 r. wymienia Milicz po łacinie jako Milicium.Miejscowość pod obecnie stosowaną nazwą Milicz zanotowany jest w łacińsko-języcznym dokumencie Przemysła I z 1249 roku. Przez lata średniowiecza i późniejsze miasto dzieliło losy całego Śląska, terytorium, do którego rościło sobie prawa kilka państw. Było pod domeną Piastów i Jagiellonów, wchodziło w skład Czech, Niemiec i Polski. Kiedy w 1492 roku zmarł ostatni z Piastów Oleśnickich, miasto weszło we władanie króla Czech, tym razem Władysława Jagiellończyka. Ten z kolei w 1494 r. przekazał je Zygmuntowi Kurzbachowi von Witkau, który podzielił gród między swoich synów. Ród Kurzbachów władał miastem przez przeszło sto lat. W tym czasie rozwinęła się tu hodowla karpia. Przyniosła ona miastu nowych osadników, którzy karczowali lasy, zakładali wioski i budowali tamy. Milicz rozwijał się i rozrastał. Gdy ostatnia z rodziny Kurzbachów, Ewa Popiela, wyszła za mąż za barona Joachima III Maltzana i wkrótce zmarła, rodzina Maltzanów przejęła władzę nad Miliczem. Nie był to zły okres. Podczas panowania Maltzanów zbudowano między innymi: pałac, dwa kościoły (Łaski w 1709 roku i św. Anny w 1807 roku) oraz zaczęto budowę parków. Rodzina przysłużyła się także gospodarce: założono manufaktury wełny i bawełny, zakład sukienniczy i przędzalnię. Postawiono nowy ratusz, zbudowano sieć wodociągową i kanalizacyjną. O pozycji Maltzanów może świadczyć fakt, że to u nich w Miliczu w 1813 r. zatrzymał się car Rosji Aleksander, gdy udawał się na spotkanie z królem Prus.W XVIII w. Milicz przeszedł spod panowania austriackiego pod pruskie, w końcu XIX wieku znalazł się w Cesarstwie Niemieckim, później była Republika Weimarska, wreszcie III Rzesza. 22 stycznia 1945 zdobyty przez Armię Czerwoną został wraz z tzw. Ziemiami Odzyskanymi przyznany Polsce w ramach ładu pojałtańskiego przez zwycięskie mocarstwa II wojny światowej jako rekompensata za utracone przez Polskę Kresy Wschodnie. Oficjalnie stało się to 7 czerwca 1945 r. Miasto z rąk radzieckich przejął pierwszy starosta Karol Michalak.