Przetargi: powrót śmieci

jgacka
W październiku 2014 roku liczba ogłaszanych postępowań przetargowych wzrosła w relacji miesięcznej dość znacząco. Zmniejszyła się tylko skala ogłaszanych zamówień na prace budowlano-remontowe, ale jest to zjawisko typowo sezonowe.
Jesienią i zimą bowiem – ze względu na aurę – zawsze ogranicza się prace budowlane. W relacji rok do roku nadal można obserwować spadek liczby postępowań, ale jest to ciągle efekt ostatniej nowelizacji PZP – wynika z raportu opracowanego przez serwis eGospodarka.pl.

Według danych zebranych przez serwis www.Przetargi.eGospodarka.pl, opracowanych na podstawie postępowań przetargowych ogłaszanych w Biuletynie Zamówień Publicznych, w październiku 2014 roku opublikowano 13 tys. 559 ogłoszeń o wszczęciu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, o 24,9 procent mniej niż rok temu i o 8,44 procent więcej niż miesiąc wcześniej, we wrześniu 2014 roku.

 

W porównaniu z październikiem 2013 roku liczba ogłaszanych postępowań spadła we wszystkich trzech notowanych kategoriach, przy czym najwyższy spadek zaobserwowano w dostawach towarów (spadek rdr o 30,0 proc.) oraz dostawach usług (spadek o 26,6 procent). Spadki w relacji rocznej to nadal zasługa tegorocznej nowelizacji Prawa zamówień publicznych, między innymi podwyższającej progi wartości zamówień, przy których występuje obowiązek stosowania pełnych procedur PZP. Skutkiem podwyższenia progów jest mniejsza liczba przetargów zgłaszana do Biuletynu Zamówień Publicznych.

 

W relacji miesięcznej (względem września 2014 r.) spadki zgłaszanych postępowań o udzielenie zamówienia publicznego zanotowano jedynie w segmencie zamówień na prace remontowo-budowlane. To jednak efekt typowo sezonowy, bowiem wielkimi krokami nadciąga już zima i związany z aurą przestój w budownictwie. W październiku względem września liczba ogłoszeń przetargowych na prace remontowo-budowlane spadła o 22,44 procent.

 

W przeciwieństwie do zamówień na prace budowlane, zamówienia na dostawy usług oraz towarów wyróżniły się w październiku bardzo wysoką dynamiką miesięczną, i tak zamówień na dostawę usług było w październiku 2014 o 33,10 procent więcej niż miesiąc wcześniej, a na dostawę towarów o 23,72 proc. więcej.

 

Tabela: Liczba ogłoszeń w BZP w poszczególnych kategoriach oraz łącznie w wybranych latach


Rok/branża



Październik
2009



Październik
2010



Październik
2011



Październik
2012



Październik
2013



Październik
2014



Wrzesień
2014



Dostawy usług



3.955



5.340



5.582



6.238



6.329



4.644



3.489



Roboty budowlane



3.753



4.990



3.878



4.350



4.366



3.761



4.849



Dostawy towarów



5.524



6.794



6.573



7.609



7.359



5.154



4.166



RAZEM



13.232



17.124



16.033



18.197



18.054



13.559



12.504


 

Tegoroczne nowelizacje Prawa Zamówień Publicznych wymusiły dość istotne zmiany. Nowelizacja, która weszła w życie wiosną, podwyższyła progi wartości zamówień od których należy obowiązkowo stosować pełne procedury PZP, co zmniejszyło liczbę postępowań zgłaszanych do BZP. Z kolei nowelizacja jesienna znacznie ograniczyła rolę kryterium najniższej ceny w rozstrzyganiu zamówień publicznych. Nowelizacja ta wdrożyła do prawa zasadę znaną każdemu inwestorowi indywidualnemu, czyli że prace mogą wykonane albo tanio, albo dobrze. Powszechne stosowanie kryterium najniższej ceny okazało się dewastujące zarówno dla wykonawców, doprowadzało bowiem do dumpingu, oraz dla zlecających – bowiem najniższa cena oznaczała również gorszą jakość.

 

Deflacja najwyższa w historii. Dynamika PKB zaskakuje

Jak podał GUS, w październiku 2014 roku stopa bezrobocia wyniosła 11,3 procent, obniżając się o 0,2 punktu procentowego w ciągu miesiąca. Październik był dziewiątym z kolei miesiącem w którym spadała stopa bezrobocia.

 

Przeciętne wynagrodzenie brutto w firmach zatrudniających ponad 9 pracowników wyniosło w październiku 3980,92 zł, o 3,8 procent więcej niż rok wcześniej. Wzrosło również zatrudnienie - w relacji rocznej o 0,8 procent.

 

W październiku czwarty miesiąc z rzędu, mieliśmy do czynienia z deflacją, czyli spadkiem cen towarów i usług konsumpcyjnych. Październikowa deflacja okazała się być rekordowa – w relacji rocznej ceny spadły aż o 0,6 procent, co jest wskaźnikiem najwyższym od roku 1990. Deflacja to głównie skutek spadających cen żywności i odzieży oraz paliw. W relacji miesięcznej ceny stanęły w miejscu.

 

Według danych GUS, w październiku 2014 roku sprzedaż detaliczna wzrosła o 2,3 proc. w porównaniu z tym samym okresem roku poprzedniego.

Produkcja sprzedana przemysłu była w październiku o 1,6 procent wyższa niż przed rokiem i o 3,5 proc. wyższa w porównaniu z wrześniem 2014 roku. Budownictwo zanotowało wynik o 1,0 procent niższy niż przed rokiem i o 7,2 proc. lepszy w porównaniu z wrześniem. Wzrost produkcji w relacji rocznej odnotowano w 20 spośród 34 klasyfikowanych przez GUS działach przemysłu.

 

Utrzymuje się nadal względnie wysoki wzrost gospodarczy. W III kwartale roku 2014 roczna dynamika PKB wyniosła 3,3 procent.


– Sytuacja gospodarcza w Polsce poprawia się. Rośnie zatrudnienie, spada bezrobocie, tendencja na rynku pracy jest już mocno zauważalna – pracy przybywa. Dodatkowo rosną płace, co już przekłada się na decyzje zakupowe, bowiem – pomimo deflacji – rośnie również sprzedaż detaliczna. A konsumpcja indywidualna jest jednym z dwóch motorów polskiego PKB. Nie dziwi więc, że prognozy dotyczące dynamiki polskiego PKB są coraz lepsze. Niestety utrzymanie dobrych tendencji stoi pod znakiem zapytania, głównie za sprawą sporego ryzyka związanego z sytuacją na wschodzie. W nadspodziewanie dobrej kondycji znajduje się budżet państwa. Rosną wpływy podatkowe, deficyt po dziesięciu miesiącach jest mniejszy od zakładanego – mówi Beata Szkodzin, wydawca serwisu eGospodarka.pl. – Wzrostowi gospodarczemu dobrze rokują przyszłe inwestycje infrastrukturalne. Tym bardziej, że teraz wykonawcy mniej ryzykują, pracując dla sektora publicznego. Ograniczenie znaczenia kryterium najniższej ceny w rozstrzyganiu zamówień publicznych z pewnością znacznie uzdrowi relacje pomiędzy wykonawcami a zlecającymi – dodaje Beata Szkodzin.

 

Koniec sezonu budowlanego. Powrót śmieci

Analiza struktury zamówień wskazuje na rosnącą liczbę przetargów z zakresu gospodarki odpadami. Po zeszłorocznym boomie przetargowym na tego typu zamówienia, związanym z wejściem w życie ustawy o gospodarowaniu odpadami, do Biuletynu Zamówień Publicznych znów w znacznej liczbie trafiają ogłoszenia przetargowe z tej branży. Nic dziwnego – w wielu przypadkach kończą się kontrakty zawarte w ubiegłym roku i gminy ogłaszają kolejne postępowania przetargowe.

 

W strukturze przetargów ogłaszanych w październiku widać już nadchodzącą zimę i koniec sezonu budowlanego, bowiem w relacji miesięcznej to zamówienia na prace remontowo-budowlane są liderami spadków.

 

W relacji rocznej największe przyrosty wystąpiły na wspomniane zamówienia związane z gospodarką odpadami: usługi recyklingu odpadów, usługi wywozu odpadów pochodzących z gospodarstw domowych, usługi gospodarki odpadami, usługi transportu odpadów, usługi związane z odpadami, usługi wywozu odpadów. Trwa również dobra passa budownictwa, bowiem nadal w relacji rocznej przybywa zamówień na prace remontowo-budowlane: roboty w zakresie ochrony przeciwpowodziowej, roboty drogowe, roboty budowlane w zakresie budowy wodociągów i rurociągów do odprowadzania ścieków, roboty w zakresie przygotowania terenu pod budowę i roboty ziemne, roboty w zakresie naprawy dróg.

 

Porównanie z miesiącem poprzednim wskazuje na początek tzw. „efektu końca roku”, czyli zakupy dość charakterystycznych grup usług oraz towarów. Z jednej strony są to nośniki energii (sezon grzewczy) i usługi odśnieżania oraz usuwania lodu, z drugiej zaś – charakterystyczne dla końca roku – zakupy sprzętu komputerowego. Ma to związek z typowym sposobem wykorzystania środków budżetowych nie wydanych w ciągu wcześniejszych miesięcy – aby nie zwracać środków do organów założycielskich, instytucje publiczne zwyczajowo już dokonują zakupów sprzętu komputerowego.