W 2014 r. w Polsce podpisano umowy najmu na ponad milion metrów kwadratowych biur, z czego rekordowe 445 000 mkw. przypadło na główne rynki poza Warszawą. Łącznie polski rynek wzbogacił się o 600 000 mkw. nowej powierzchni biurowej, a ponad 700 000 mkw. może trafić do użytku w 2015 r.
Międzynarodowa firma doradcza JLL podsumowała sytuację na polskim rynku biurowym na koniec 2014 r. i opracowała prognozy rozwoju sektora na nadchodzące miesiące.
W 2014 r. na rynku biurowym w Polsce zawarto umowy najmu na ponad milion metrów kwadratowych (popyt brutto)1. Dużej aktywności najemców towarzyszyła wysoka aktywność deweloperów. W 2014 r. polski rynek biurowy urósł łącznie o ok. 600 000 mkw.
Popyt – rekord w Krakowie, Wrocławiu i Łodzi, bardzo dobry wynik Warszawy
Tomasz Czuba, Dyrektor Działu Wynajmu Powierzchni Biurowych JLL, informuje: „Warszawa nadal cieszy się dużym zainteresowaniem najemców. Ubiegły rok był bardzo dobry pod względem popytu na biura. Łącznie w 2014 r. na stołecznym rynku podpisano umowy najmu na 612 000 mkw. – tylko o 21 000 mkw. mniej od rekordowego wyniku zarejestrowanego w 2013 r. Co ciekawe, sektor publiczny wygenerował 13% całego popytu na biura w Warszawie w ubiegłym roku. Jest to jasny sygnał, że staje się on jednym z nowych, istotnych graczy na rynku wynajmu nowoczesnej powierzchni biurowej. Naszym zdaniem, popyt w Warszawie utrzyma się na wysokim poziomie w najbliższych latach”.
Popyt w samym IV kw. sięgnął 191 000 mkw., a największe stołeczne umowy najmu w tym okresie zostały zawarte przez: ARiMR (odnowienie 17 500 mkw. w Poleczki Business Park), spółki z grupy PKP (przednajem 15 000 mkw. w West Station) oraz Deloitte (przednajem 10 600 mkw. w Q22). Największą umowę najmu w Warszawie w ubiegłym roku ogółem podpisał Raiffeisen – Polbank (19 500 mkw. w Prime Corporate Center). Wśród lokalizacji najwyższy udział w wolumenie podpisanych umów najmu w 2014 r. miał Mokotów (28%).
2014 okazał się rekordowy pod względem popytu na największych rynkach biurowych poza Warszawą2, na których podpisano umowy najmu na ponad 445 000 mkw. (23% wzrost r-d-r). Wolumen wynajętej powierzchni biurowej w Krakowie, Wrocławiu oraz Łodzi był najwyższy w historii (odpowiednio 144 000 mkw., 97 000 mkw. oraz 44 000 mkw.). Największe umowy najmu w 2014 r. podpisały takie firmy jak: Infosys w Łodzi (odnowienie i ekspansja - 21 000 mkw. w Green Horizon, największa ubiegłoroczna umowa najmu w Polsce ogółem), HP GBC we Wrocławiu (przednajem 16 400 mkw. w Dominikańskim oraz odnowienie na 10 700 mkw. w Renomie) oraz Nokia Networks we Wrocławiu (przednajem na 14 000 mkw. w West Gate).
Podaż – 600 000 mkw. w 2014 i ponad 700 000 mkw. w 2015 r.
– „W 2014 r. zasoby biurowe Warszawy urosły o 277 000 mkw. do poziomu prawie 4,4 mln mkw. Aktywność budowlana deweloperów utrzymuje się nadal na wysokim poziomie. W realizacji jest 760 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, wliczając w to 56 000 mkw. w trakcie renowacji. Spodziewamy się, że w 2015 r. na stołeczny rynek trafi 320 000 mkw. nowych biur i co najmniej tyle samo w 2016 r.” – dodaje Tomasz Czuba.
W IV kw. na warszawski rynek trafiło jedynie 22 500 mkw. w ramach takich projektów jak: Konsalnet HQ (9 200 mkw.), Nord Point (5 500 mkw.), Alto Wilanów (4 600 mkw.) i odnowiona Mokotowska 33/35 (3 000 mkw.). Kilka inwestycji przesunęło się na 2015 r. Największym budynkiem oddanym do użytku w ubiegłym roku był Gdański Business Center.
2014 był bardzo aktywnym rokiem na rynkach biurowych poza Warszawą.
Mateusz Polkowski, Dyrektor w Dziale Badań Rynku i Doradztwa, JLL, komentuje: „2014 był znakomitym rokiem dla rynków biurowych w największych aglomeracjach poza Warszawą. Wybudowano ponad 323 000 mkw. biur, a to więcej niż w stolicy w tym samym okresie. Blisko 70% nowej podaży przypadło na Kraków, Trójmiasto i Katowice. Znaczącej aktywności deweloperów towarzyszył historycznie rekordowy popyt rzędu 445 000 mkw. w całym roku, co doprowadziło do chwilowego obniżenia współczynników powierzchni niewynajętej na niektórych rynkach. Najważniejszym czynnikiem wzrostu dla rynków regionalnych i kluczowym najemcą w większości miast pozostawał sektor nowoczesnych usług biznesowych. Z analiz wynika, że 2015 r. będzie równie aktywny. W budowie na głównych rynkach poza stolicą pozostaje dalsze 630 000 mkw., z czego ponad 400 000 mkw. może trafić do użytku w 2015 r. Będzie to ponownie więcej niż wolumen planowany na ten rok w Warszawie”.
W ubiegłym roku krakowski rynek wzbogacił się o 92 400 mkw., 69 200 mkw. oddano do użytku w Trójmieście, a 60 100 mkw. w Katowicach. Trzy największe obiekty ukończone w 2014 r. to: Kapelanka A&B (28 700 mkw.) w Krakowie, Green Day (15 500 mkw.) we Wrocławiu oraz Centrum Biurowe Neptun (15 300 mkw.) w Trójmieście. Najwięcej nowej powierzchni powstaje aktualnie w Krakowie i Wrocławiu (po 160 000 mkw.)
Współczynnik powierzchni niewynajętej
Ze względu na bardzo ograniczoną nową podaż w IV kw. 2014 r. współczynnik powierzchni niewynajętej w Warszawie obniżył się nieznacznie do poziomu 13,3%, niemniej jednak cały czas trend pozostaje wzrostowy.
Większość głównych rynków biurowych poza Warszawą zanotowała spadek wskaźnika pustostanów na przestrzeni roku. Jedynie Katowice i Kraków zarejestrowały niewielki wzrost. Pomimo wahań najniższym współczynnikiem powierzchni niewynajętej nadal odznacza się Kraków (6,0%), najwyższym – Szczecin (15,8%).
Czynsze
Stawki czynszu za najlepsze powierzchnie biurowe w Warszawie pozostały relatywnie stabilne, jednak ze względu na spodziewaną wysoką nową podaż będą w najbliższym czasie pod presją zniżkową. Obecnie, najwyższe stawki najmu w Centrum wahają się między 22 a 24 euro za metr kwadratowy miesięcznie i 11-18,5 euro poza nim.
Najwyższe czynsze transakcyjne w miastach regionalnych wynoszą odpowiednio od 11-12 euro w Lublinie do 14–15 euro za mkw. miesięcznie w Poznaniu.
---
1 Uwzględniający przedłużenia już istniejących umów
2 Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Szczecin i Lublin