"Szpiegowo": Od Symbolu Przeszłości do Przyszłości Warszawy

Kompleks "Szpiegowo" przy ulicy Jana III Sobieskiego 100 w Warszawie to nie tylko zabytek architektury modernistycznej, ale także symbol burzliwej historii miasta. Wybudowany w latach 1977–1980 dla pracowników ambasady Związku Radzieckiego, kompleks ten stał się w przeszłości obiektem wielu spekulacji i plotek. Dziś, po latach sporów o własność, "Szpiegowo" wkracza w nową erę – zostanie odrestaurowane i przekształcone w osiedle dla pracowników służb publicznych.

Historia Szpiegowa

"Szpiegowo" to potoczna nazwa kompleksu budynków mieszkalnych, który powstał jako część umowy między Związkiem Radzieckim a Polską Ludową. Umowa ta przewidywała wymianę gruntów w Warszawie i Moskwie na potrzeby budowy obiektów mieszkalnych dla dyplomatów. Niestety, umowa ta nigdy nie została sformalizowana, co doprowadziło do długotrwałych sporów o własność nieruchomości.

Kompleks został zaprojektowany przez architektów Janusza Nowaka i Piotra Sembrata, a za konstrukcję odpowiadał Andrzej Krawczyk. Charakterystyczna bryła budynku z centralnym prześwitem była otoczona ogrodzeniem z drutem kolczastym, co miało zapewnić prywatność mieszkańcom. Na terenie kompleksu znajdowały się udogodnienia takie jak sala kinowa, świetlica dla dzieci, sauna czy biblioteka, co czyniło go samowystarczalnym osiedlem.

Po upadku Związku Radzieckiego kompleks pozostawał w faktycznym władaniu Federacji Rosyjskiej. Od lat 90. XX wieku do 2017 roku budynek był wykorzystywany w różnych celach, w tym jako siedziba klubu nocnego "Club 100" dla Rosjan. Od tego czasu kompleks popadał w ruinę.

Fot. Cezary Warś / UM Warszawa

Przejęcie i Plan Remontu

W kwietniu 2022 roku miasto Warszawa oficjalnie przejęło kontrolę nad kompleksem, a w styczniu 2025 roku stało się jego właścicielem dzięki darowiźnie od Skarbu Państwa. Miasto planuje przeprowadzić remont, który szacowany jest na 100 milionów złotych. Koszty te mają być częściowo pokryte przez Fundusz Dopłat Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).

Remont obejmie modernizację istniejących budynków oraz budowę nowego obiektu, który zapewni dodatkowe mieszkania i lokale usługowe. Dwa budynki położone przy ulicy Sobieskiego zostaną zburzone i zastąpione nowymi konstrukcjami. Nowy budynek będzie miał maksymalnie sześć kondygnacji i zapewni około 70 mieszkań oraz lokale usługowe dla mieszkańców.

Fot. Cezary Warś / UM Warszawa

REKLAMA

Fot. Cezary Warś / UM Warszawa

Przeznaczenie Po Remoncie

Po zakończeniu remontu kompleks będzie służył jako osiedle dla pracowników służb publicznych, takich jak policjanci, strażnicy miejskich i nauczyciele. Dla policjantów przeznaczonych zostanie 40 mieszkań w ramach umowy ze Skarbem Państwa. To nowe przeznaczenie ma na celu poprawę warunków życia pracowników służb publicznych oraz przyciągnięcie nowych kandydatów do służb mundurowych.

Fot. Cezary Warś / UM Warszawa

Wnioski

Remont "Szpiegowa" to nie tylko inwestycja w infrastrukturę, ale także symboliczne zerwanie z przeszłością. Przekształcenie tego kompleksu w osiedle dla pracowników służb publicznych pokazuje, że miasto jest w stanie wykorzystać historyczne obiekty do poprawy jakości życia swoich mieszkańców. "Szpiegowo" staje się symbolem nowej ery w historii Warszawy – erą, w której przeszłość służy jako fundament dla lepszej przyszłości.