Trudna sytuacja gospodarcza oraz wzrost stóp procentowych sprawiły, że coraz mniej Polaków decyduje się na zakup własnego lokum. Jak wynika z danych BIK, w 2022 r. gwałtownie spadła liczba i wartość zaciągniętych kredytów mieszkaniowych, odpowiednio o 51,4 proc. i 49,1 proc., w porównaniu z 2021 r. Zamrożenie na rynku nieruchomości dokucza nie tylko zainteresowanym własnym M, ale też firmom budowlanym, którym rosną koszty, a jednocześnie ubywa zleceń. W rezultacie w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor przybywa przedsiębiorstw budowlanych, które nie są w stanie terminowo płacić. Obecnie jest ich już niemal 50 tys. i mają łącznie ponad 5,8 mld zł długów. Na tle całej branży jeden z wyższych przyrostów liczby dłużników, jak i kwoty zaległości notują deweloperzy.

Fundamenty polskiego rynku nieruchomości pozostają silne, mimo że 2023 rok był kolejnym, w którym każdy z segmentów mierzył się z różnymi wyzwaniami. Niższa aktywność gospodarcza, wciąż wysokie koszty finansowania inwestycji oraz indeksacja czynszów mogły budzić niepokój, ale końcówka roku niesie ze sobą oznaki stabilizacji. Umiarkowanie pozytywne nastroje powinny utrzymać się również w 2024 roku, kiedy prognozowana jest poprawa sytuacji makroekonomicznej. W dłuższej perspektywie cały rynek będzie modelowany przez megatrendy, wśród których na pierwszy plan coraz mocniej wysuwają się ESG i nowe technologie. Takie wnioski płyną z piątej edycji raportu „Trends Radar” międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield, który podsumowuje prognozy i możliwe kierunki rozwoju rynku nieruchomości w Polsce.

Agencja Rozwoju Pomorza zakończyła pilotażowy projekt, którego celem było przyciągnięcie do regionu innowacyjnych biznesów. Invest in Pomerania w 2022 roku zainicjował program ściągania na Pomorze start-upów gotowych do rozwijania swoich pomysłów w regionie. Oferta pomorskich inkubatorów przedsiębiorczości w połączeniu z grantem środowiskowym Invest in Pomerania sprawiły, że aż 10 start-upów podjęło decyzję o rozwijaniu swoich koncepcji na Pomorzu.

Komfortowy, funkcjonalny, łatwo dostępny dla wszystkich podróżnych, bezpieczny, a także poddany renowacji w sposób podkreślający jego historyczne piękno – taki jest dziś neorenesansowy dworzec PKP, który został poddany kompleksowej modernizacji. Z dworca korzystają już pierwsi pasażerowie.

Benefit Systems S.A. został kolejnym najemcą w The Park Kraków – najnowszym krakowskim projekcie biurowym, realizowanym przez White Star Real Estate i Cain International. W ramach wynajmowanej powierzchni, Benefit Systems S.A. uruchomi klub fitness pod marką My Fitness Place. Otwarcie klubu zaplanowane jest na IV kwartał 2023 roku.

Powstający w Gdańsku nowy terminal gazowy FSRU (ang. Floating Storage Regasification Unit) w Zatoce Gdańskiej jest jednym ze strategicznych projektów energetycznych Polski. Celem inwestycji jest stworzenie nowej infrastruktury, która umożliwi odbiór skroplonego gazu ziemnego (ang. liquefied natural gas – LNG) dostarczanego drogą morską z różnych rejonów świata. Realizacja projektu zwiększy bezpieczeństwo energetyczne kraju oraz państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej.

Lincoln Property Company Poland, uznany inwestor, deweloper i zarządca działający w sektorze nieruchomości komercyjnych w USA i w Europie, realizuje budowę swojego flagowego projektu deweloperskiego w Polsce: warszawskiego biurowca The FORM. Generalnym wykonawcą jest firma PORR S.A., wchodząca w skład austriackiej PORR Group. Za wyłączną komercjalizację projektu The FORM odpowiedzialny jest zespół ekspertów JLL. Budynek właśnie osiągnął najwyższy punkt konstrukcyjny.

Obecnie kierowcy mają do dyspozycji 5115,6 km dróg szybkiego ruchu, w tym 1849,2 km autostrad, przy czym docelowa sieć dróg klasy A ma wydłużyć się do około 2100 km. W budowie jest 101 km autostrady A2 na wschód od Mińska Mazowieckiego do Białej Podlaskiej, a w trakcie uzyskiwania ZRID kolejne 32 km do granicy Polski. Przygotowywana jest rozbudowa odcinków autostrad A1, A2 i A4. Szukamy też możliwych wariantów przebiegu dla nowej A50 pod Warszawą.

Duży spadek popytu na kredyt mieszkaniowy jest podręcznikową reakcją rynku na serię silnych podwyżek stóp procentowych rozpoczętą w październiku 2021 roku i powoduje spadek sprzedaży mieszkań. Kończy się okres dynamicznych wzrostów cen mieszkań i w perspektywie najbliższego roku możliwa jest ich korekta. Jednocześnie silny wzrost kosztów budowy przy braku możliwości dalszych podwyżek cen ograniczy nową podaż.

Trzeci kwartał 2022 r. kończy dynamiczny okres nowej podaży obserwowany na polskim rynku biurowym w ostatnich latach. W okresie od stycznia do września 2022 r. deweloperzy dostarczyli 39 inwestycji, które powiększyły całkowite zasoby sektora o 560 100 mkw. do ponad 12,7 mln mkw. W analizowanym okresie zarejestrowano także dużą aktywność po stronie popytu. Na koniec III kw. 2022 r. wynajęto łącznie ponad milion mkw. w całej Polsce. Niemniej przed rynkiem biurowym podobnie jak przed innymi sektorami na rynku nieruchomości komercyjnych pozostaje wiele wyzwań związanych m.in. z rosnącymi kosztami za energię czy spodziewaną luką podażową oraz wzrostami stawek czynszów.

Pierwszy pochodzący z końca XIX wieku, drugi wybudowany w latach 50. XX wieku – dworce w Ożarowie Mazowieckim i Jaktorowie przeszły kompleksowe przebudowy, dzięki którym stały się komfortowymi i nowocześnie urządzonymi przestrzeniami obsługi podróżnych.

Dziesięć organizacji branżowych; Związek Pracodawców AGD – APPLiA Polska, Hutnicza Izba Przemysłowo Handlowa, Ogólnopolska Izba Gospodarcza Producentów Mebli, Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego, Polskie Stowarzyszenie Dekarzy, Polska Unia Ceramiczna, Stowarzyszenie Producentów Cementu, Związek Firm Pośrednictwa Finansowego, Związek Polskie Okna i Drzwi oraz Polski Związek Firm Deweloperskich zostało sygnatariuszami wspólnego apelu branż o wprowadzeniu rozwiązań zmniejszających skalę zapaści, jaka czeka rynek pracy związany z sektorem mieszkaniowym.

Do końca roku wolumen powierzchni parków handlowych może zwiększyć się o dodatkowe 230 tys. mkw. W I połowie 2023 r. deweloperzy oddali do dyspozycji najemców 219 000 mkw. powierzchni handlowych, z czego 122 640 mkw. (56 proc.) stanowiły parki handlowe, a 28 470 mkw. (13 proc.) centra convenience. W rezultacie 2023 r. może być kolejnym rekordowym rokiem pod względem dostarczenia na rynek nowej podaży.

Czy firmy dostosowały już powierzchnię do nowego systemu świadczenia pracy? Wolą renegocjować umowy czy raczej przenosić się do nowych lokalizacji?

I kw. 2023 roku na rynku mieszkaniowym cechował powrót trendu wzrostowego cen transakcyjnych na rynku pierwotnym po kilku miesiącach stabilizacji oraz ożywienie akcji kredytowej w segmencie hipotek. Ożywienie sprzedaży w największym stopniu dotyczy rynku pierwotnego, który jest relatywnie częściej wybierany przez kupujących inwestycyjnie. W efekcie oferta rynku pierwotnego istotnie spadła.

Po 2023 r., w którym branża logistyczno-magazynowa zmagała się ze wzrostem czynszów i pustostanów, magazyny wchodzą w nowy rok z dobrymi perspektywami. Eksperci Colliers spodziewają się stabilizacji stawek czynszu i zwiększonej aktywności inwestycyjnej. Pozytywny wpływ na sektor będzie mieć m.in. rozwój elektromobilności oraz transportu morskiego.

W USA czy Europie Zachodniej projektów związanych z zamianą powierzchni biurowych na mieszkaniowe jest coraz więcej. W Polsce to nadal nieliczne, odosobnione przypadki. „Brak zachęt do przekształcania nierentownych biurowców w mieszkania i apartamenty skutecznie blokuje wiele inwestycji. Wolimy dziś wyburzać, zamiast przebudowywać – pytanie tylko, czy nas jako społeczeństwo na to stać” – mówi dr Jan Gąsiorowski, associate w warszawskim biurze Wolf Theiss.

Gospodarka w 2024 r. wyraźnie odbije, zwłaszcza w II półroczu. Przełoży się to na kondycję finansową tak firm, jak i konsumentów. Liczba dłużników i wartość ich zadłużenia będzie malała, choć nie należy spodziewać się tu spektakularnych zmian. Nie zmniejszy się liczba bankructw, a na poprawę trzeba będzie poczekać do 2025 r. Mimo lepszej koniunktury zatory płatnicze nadal będą jedną z głównych barier rozwoju, a rynek zarządzania wierzytelnościami zanotuje kolejne wzrosty.