Yareal zbliża się do końca komercjalizacji trzeciego już biurowca wchodzącego w skład flagowej inwestycji dewelopera – kompleksu LIXA na warszawskiej Woli. Kolejnym najemcą budynku biurowego LIXA C został została jedna z najdłużej działających na polskim rynku biur serwisowanych – firma Rise.pl. Powierzchnie zajmowane przez Rise.pl w oddanym niedawno do użytku biurowcu LIXA C zajmą ponad 3300 mkw. Po podpisaniu ostatnich umów z najemcami, w LIXA C pozostało dostępnych już zaledwie kilkanaście procent z ogólnej powierzchni biurowej mierzącej 20 000 mkw.

Jakie czynniki mają najsilniejszy wpływ na kształtowanie rynku nieruchomości w kraju? I czego spodziewać się po budownictwie mieszkaniowym i komercyjnym w przyszłości? Sprawdzamy, co na ten temat myślą eksperci z branży deweloperskiej.Rynek nieruchomości to specyficzne środowisko, które rządzi się własnymi zasadami. W odróżnieniu od innych branż, z opóźnieniem reaguje na wszelkie czynniki zewnętrzne. Ostatnie lata zarówno w Polsce, jak i na świecie mocno dały się we znaki zarówno deweloperom, inwestorom, jak i potencjalnym nabywcom.Pandemia, agresja Rosji na Ukrainę, następnie galopująca inflacja i wzrost stóp procentowych odcisnęły silne piętno. Wszystkie te czynniki w znacznym stopniu przyczyniły się do wzrostu cen materiałów budowlanych, problemów w płynności prowadzenia prac przez wykonawców i przede wszystkim ograniczyły możliwości kredytowania planowanych inwestycji.Najem przyszłością na rynku mieszkaniowym?– W najbliższych latach prym nadal będą wiodły mieszkania, w szczególności te położone w centrach miast i nabywane w celach inwestycyjnych, a także apartamenty w miejscowościach wypoczynkowych (głównie nadmorskich oraz górskich), a ponadto produkty stricte luksusowe – ponieważ przy załamaniach rynkowych najbardziej cierpi zwykle segment "popularny". Jest to spowodowane tym, że przysłowiowy "Kowalski" najczęściej finansowanie zakupu opiera o kredyt bankowy, podczas gdy wysokie stopy procentowe znacząco utrudniają przeprowadzanie takich transakcji – komentuje Adrian Niewiadomski, CEO HomeLand Development.Wszelkie przesłanki wskazują więc na umocnienie się rynku najmu, co skutkować może systematycznym wzrostem cen w tym segmencie. W związku z wieloma trudnościami podaż mieszkaniowa nie jest w stanie zaspokoić zawieszonego na wysokim pułapie popytu. Specjaliści przewidują, że w Polsce znacznie powinien rozwinąć się sektor PRS, który osiąga bardzo dobre wyniki finansowe w Europie Zachodniej. Szacuje się, że rozwijający się rynek najmu, w powiązaniu z luką podażową, otwiera możliwości dla rosnącej liczby transakcji z segmentu najmu instytucjonalnego.Rozkwit nieruchomości komercyjnych nie tylko w dużych miastachNie przewiduje się drastycznych zmian na rynku nieruchomości biurowych. Sektor ten jest bardziej odporny na wahania, choć różne czynniki sprawiają, że planowanie przestrzeni biurowych zmierza już w nieco innym kierunku. Większy nacisk kładzie się na powierzchnie coworkingowe, a planując inwestycje biurowe firmy chętniej biorą pod uwagę dostosowanie pomieszczeń do pracy hybrydowej.Powierzchnie handlowe rozwijają się dynamicznie i żadne przesłanki nie wskazują na to, by coś w tym aspekcie miało się zmienić. Specjaliści szacują, że udział parków handlowych w powierzchni handlowej powinien podwoić się w ciągu najbliższej dekady. Trendy wskazują natomiast, że inwestorzy chętniej spoglądają w kierunku mniejszych miejscowości, w których widzą rosnący popyt na nowoczesne przestrzenie handlowe. Wysoki poziom branży transportowej, poprawa infrastruktury drogowej oraz położenie kraju w środkowo-wschodniej Europie sprawiają, że rynek nieruchomości magazynowych może liczyć na dalszy rozwój.Zakończenie wojny w Ukrainie potencjalnym zagrożeniem dla rynku?Choć ta teza brzmi dość kontrowersyjnie – wszak konflikt za naszą wschodnią granicą przyniósł bardzo wiele negatywnych czynników, które zdestabilizowały światowe rynki – niesie ona za sobą jednak wiele racjonalnych przesłanek.– Zakończenie wojny w Ukrainie może całkowicie zmienić sytuację panującą na rynku. W takim scenariuszu istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że większość pracowników budowlanych urodzonych za naszą wschodnią granicą będzie chciało wrócić do ojczyzny, aby odbudowywać zniszczone miasta. Co więcej, Zachód w takiej sytuacji prawdopodobnie wpompuje ogromne pieniądze w odbudowę tego kraju, aby utrzymać jak największe wpływy, co w konsekwencji może spowodować zainteresowanie tym rynkiem naszych rodzimych firm budowlanych, szukających lepszego zarobku. W takim wypadku koszty wykonawstwa w naszym kraju mogą znacząco wzrosnąć, co przełoży się na ceny oraz podaż nowych mieszkań. Rynek najmu również może znacząco ucierpieć, z uwagi na nagły odpływ bardzo dużej liczby ludzi – przewiduje Adrian Niewiadomski, CEO HomeLand Development.

Prace budowlane dobiegają końca. Pierwsi najemcy dokonali odbiorów technicznych lokali i przystąpili do prac aranżacyjnych. Prace budowlane nad nowym kształtem galerii Fort Wola rozpoczęły się w czerwcu i pierwotnie miały zostać zakończone w listopadzie br.

Rynek budowlany spowolnił, zmianom uległy również strategie deweloperów dotyczące zakupu gruntów. Część z nich wciąż inwestuje, ale głównie w największych miastach i centralnych lokalizacjach. Inni realizują działania tylko na gruntach, które już mieli, a część pozbywa się niektórych działek, by przeczekać kryzys. Dzięki temu na rynku pojawia się więcej możliwości uzupełnienia banku gruntów przez deweloperów, którzy wciąż mają fundusze na inwestycje.

Według raportu firmy doradczej Newmark Polska "Office Occupier – Rynek biurowy w Warszawie" na koniec 2022 roku całkowite zasoby powierzchni biurowej w Warszawie wyniosły prawie 6,27 mln mkw., popyt brutto w stolicy sięgnął 860 000 mkw., a nowa podaż osiągnęła poziom prawie 237 000 mkw.

Dziewięć ofert wpłynęło w przetargu na zaprojektowanie i budowę obwodnicy Głogowa w ciągu drogi krajowej nr 12. Podpisanie umowy na realizację inwestycji planowane jest w I kwartale 2024 r. po zakończeniu postępowania przetargowego. To pierwsza z siedmiu inwestycji w woj. dolnośląskim w ramach rządowego Programu budowy 100 obwodnic, która po podpisaniu umowy przejdzie do fazy realizacji.

Kraków, Warszawa i Wrocław – to pierwsze trzy miasta w Polsce, w których powstaną Strefy Czystego Transportu. Jak z tymi ograniczeniami poradzą sobie kierowcy i firmy logistyczne? Te ostatnie już znalazły rozwiązanie i z powodzeniem wprowadzają do centrów polskich miast rowery cargo.

Parki handlowe przeżywają wyraźną fazę rozwoju, ustanawiając kolejne rekordy pod względem nowej podaży. Inwestorzy i deweloperzy aktywnie reagują na rosnący popyt, stale dostarczając na rynek nowe projekty. Ten rosnący poziom nowej podaży jest dowodem na atrakcyjność parków handlowych dla sektora detalicznego.

Aktywność deweloperów zakończyła się rekordową podażą powierzchni magazynowej dostarczonej na rynek w I kwartale 2023 roku. Największy udział w wolumenie nowej powierzchni miały rynki wschodzące, których udział w ramach 8 największych obszarów koncentracji wyniósł aż 25%.

Na polskim rynku kredytowym trwa poruszenie wywołane rządowym programem „Kredyt 2%”. Tylko w lipcu tego roku, jak podaje BIK, liczba wniosków o kredyt hipoteczny dobiła do 43 tys. dając dwukrotnie lepszy wynik niż w czerwcu i trzykrotnie lepszy niż rok temu. Problemem może być sytuacja finansowa Polaków, którzy w rzeczywistości postpandemicznej i inflacyjnej nie mają wielu oszczędności na wkład własny. Tymczasem eksperci przekonują, że wkład własny można sfinansować m.in. z hipoteki odwróconej. Od niedawna możliwe są wypłaty dużych kwot przy podpisaniu umowy renty dożywotniej, która jest jedną z odmian odwróconej hipoteki. Mowa nawet o kilkuset tysiącach złotych.

14 czerwca br. pod Nidzicą odbyło się uroczyste otwarcie farmy fotowoltaicznej o mocy 74 MW, której wykonawcą oraz właścicielem jest Better Energy. Firma jest liderem w wytwarzaniu zielonej energii oraz jednym z najszybciej rozwijających się producentów energii odnawialnej w Europie Północnej. W wydarzeniu udział wzięli m.in. ambasador Królestwa Danii w Polsce, przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego, władz gminnych Nidzicy oraz liczni goście.

Popyt w Warszawie spada, ale w regionach nadal utrzymuje się na dobrym poziomie. Niewielka aktywność deweloperów i brak nowych biur zaczyna doskwierać najemcom poszukującym powierzchni w stolicy. W centrum Warszawy jest coraz mniej dostępnych powierzchni biurowych. Współczynnik pustostanów na koniec I kw. 2023 roku spadł w centralnym obszarze biznesowym miasta do poziomu około 10 proc., co wygenerowało nieduży wzrost stawek czynszowych w najlepszych lokalizacjach.

6 czerwca br. startuje pierwszy w branży leasingowej ogólnopolski program grantowy dla samorządów. Projekt "Razem dla eko-zmiany" przewiduje przekazanie i utrzymanie sieci stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Za realizację programu odpowiadają Fundacja Santander Bank Polska wraz Santander Leasing, a do współpracy zaproszeni zostali GreenWay Polska oraz Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA).

25 mln zł dofinansowania z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg otrzyma zadanie "Poprawa jakości i bezpieczeństwa układu drogowego w m.st. Warszawa". Lata jego realizacji to 2023-2024. W ramach inwestycji zmodernizowane zostaną odcinki Al. Ujazdowskich, ul. Koszykowej, Al. Szucha, Al. Wyzwolenia, część Trasy Łazienkowskiej oraz ul. Szyszkowej.

2,77 miliarda złotych wydał TAURON na sieci elektroenergetyczne w 2023 roku. Na wszystkich poziomach napięć zostało zrealizowanych ok. 70 tysięcy zadań inwestycyjnych. W 2024 roku planowane jest zwiększenie wydatków do 3 miliardów złotych. Środki te przeznaczone zostaną głównie na przyłączenie do sieci nowych klientów.

Spółka Sunly, niezależny producent energii odnawialnej w Polsce i krajach bałtyckich, pozyskała od mBanku 273 mln zł kredytu na budowę na terenie Polski farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 98 MW. W roku 2023 firma oddała do użytku w Rzezawie (woj. małopolskie) jedną z największych farm w Polsce, o mocy 60 MW. Jej budowa została zrefinansowana w ramach tej transakcji, razem ze wszystkimi aktywami operacyjnymi Sunly.

Od wejścia Polski do Unii Europejskiej na rynku detalicznym powstało ponad 800 obiektów handlowych, co odpowiadało za powiększenie całkowitych zasobów o blisko 13 mln mkw. Sektor handlowy w ciągu ostatnich 20 lat dynamicznie się rozwijał odpowiadając na bieżące potrzeby rynku. Wskazuje na to różnica w udziale poszczególnych formatów w całkowitej podaży, która jest wynikiem zmian zachowań zakupowych i postępu technologicznego.

PKO Bank Polski przedstawił cykliczny raport dotyczący aktualnej sytuacji na rynku mieszkaniowym (rynek pierwotny) w Polsce. Jak czytamy w raporcie, sprzedaż nowych kredytów mieszkaniowych wg danych Związku Banków Polskich w I kw. 2024 r. wyniosła 26,9 mld zł (259% r/r; -4% kw./kw.), udzielono 64,5 tys. kredytów (193% r/r; -6% kw./kw.). Wyniki I kw. 2024 r. są nieco słabsze niż w IV kw. 2023 r., ale w dalszym ciągu należą do najwyższych na tle ostatnich lat. Są zbliżone do rekordowego IV kw. 2023 (efekt programu BK2%) czy 3q21 (szczyt ostatniego boomu mieszkaniowego).

Wody Polskie będą kontynuować inwestycje na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Modernizację przejdzie 5 kanałów: Sztynorcki, Nidzki, Jegliński, Niegocin-Grajewko oraz Kisjano-Popówka. Wszystko dla poprawy bezpieczeństwa i komfortu użytkowników tego najpopularniejszego w Polsce szlaku wodnego. Nowy projekt będzie realizowany we współpracy z mazurskimi samorządami, przy wsparciu środków europejskich. Prace o wartości 70 mln zł zakończą się do 2027 roku.

Brain Embassy ma za sobą znakomite półrocze. W pierwszych sześciu miesiącach 2024 roku otwarto jedną nową lokalizację i znacząco powiększono trzy kolejne – BE Rzymowskiego, BE Młynarska i BE Jerozolimskie. W ciągu ośmiu lat działalności na polskim rynku Brain Embassy wdrożono już w aż siedmiu stołecznych budynkach biurowych, zlokalizowanych w centrum oraz biznesowych częściach Mokotowa, Woli i Ochoty.