W Polsce powiększy się luka mieszkaniowa

Raport "Fundamenty przyszłości" prognozuje, co za pięć lat czeka rynek deweloperski. Opracowanie to stanowi wynik analiz blisko stu ekspertów, którzy ocenili, że wiodącymi trendami będą m.in. wzrost znaczenia budownictwa modułowego, automatyzacji mieszkaniowej oraz inwestycje efektywne energetycznie.

Polski Związek Firm Deweloperskich (PZFD), Skanska Residential Development Poland oraz firma 4CF przygotowały raport "Fundamenty przyszłości" prezentujący główne kierunki rozwoju rynku deweloperskiego w Polsce w perspektywie najbliższych pięciu lat. Inflacja, spowolnienie gospodarcze, kryzys energetyczny i wysokie ceny surowców, a także rosnące koszty zakupu i najmu mieszkań w pierwszych miesiącach roku – to najbardziej niekorzystne czynniki, które wpłynęły na pogorszenie rynkowej koniunktury w 2022 roku. Dodatkowo, nie bez znaczenia dla kondycji branży był wybuch wojny w Ukrainie, w wyniku której nastąpiło zachwianie płynności łańcucha dostaw materiałów budowlanych i odpływ pracowników ukraińskiego pochodzenia.

Publikacja przedstawia tzw. foresight strategiczny i zawiera trzy średnioterminowe scenariusze dla rynku deweloperskiego na kolejne pięć lat. Foresight strategiczny dla tej branży to nowość na rynku. Do jego opracowania autorzy zaprosili blisko stu ekspertów różnych specjalizacji, m.in. sektora deweloperskiego, rynku nieruchomości, ekonomii, socjologii i władz lokalnych. Podczas czterech warsztatów przygotowawczych (koniunktura, społeczeństwo, środowisko, samorząd) wspólnie określili oni trendy istotne dla polskich firm, realizujących inwestycje budowlane. W efekcie zmapowanych tendencji powstało interaktywne badanie, polegające na podjęciu strategicznych decyzji istotnych dla prowadzenia działalności przez polskie firmy deweloperskie.

Na podstawie szczegółowej analizy zebranego materiału badawczego opracowano raport, w którym zostały przedstawione trzy średnioterminowe scenariusze: "doraźność", "droga naprzód" oraz "dyscyplina". Pod tymi hasłami kryją się wizje zmian w branży deweloperskiej w perspektywie do 2027 roku.

fot. Jakub Zazula

W pierwszym scenariuszu pojawiają się ogólne obserwacje odnoszące się do najbliższych lat całej branży m.in. pod kątem ekologii, zmieniających się regulacji prawnych oraz postaw społecznych. Kolejny wskazuje, że na znaczeniu zyska budownictwo efektywne energetycznie, a kwestie środowiskowe nabiorą nowej rangi w obliczu rosnących cen energii i oddziałujących na miasta efektów zmian klimatycznych.

Ostatni zakłada, że zmniejszanie skutków klęsk żywiołowych, niedoborów wody oraz mitygacja (red. ograniczanie) zmian klimatu to pilne potrzeby, a społeczne oczekiwania dotyczące reform znacząco wzrosną pod wpływem katastrof środowiskowych. Raport wskazuje też szereg dylematów istotnych w kontekście rozwoju polskich miast oraz roli deweloperów w procesach zmian.

– Jestem przekonany, że raport podsunie pomysły na nowe, innowacyjne projekty i dostarczy informacji, które zostaną odzwierciedlone w planach strategicznych i przyszłych politykach – mówił Kacper Nosarzewski, partner w 4CF, członek Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością i autor badania. – Liczymy też, że wyniki naszych prac zostaną wykorzystane w rozmowach z kluczowymi interesariuszami rozwoju miast oraz sektora deweloperskiego i w przyszłości przełożą się na poprawę sytuacji sektora oraz warunków mieszkaniowych – dodał.

fot. Jakub Zazula

Dzięki scenariuszom opracowanym w raporcie można założyć, że w 2027 roku swoją kontynuację będzie miał postęp w zakresie technologii budowlanych, wzrośnie znaczenie automatyki mieszkaniowej oraz będą rozwijać się eksperymentalne projekty brownfield (red. nadanie nowych funkcji dawnej infrastrukturze przemysłowej). Szansą na rozwój komercyjnego budownictwa mieszkaniowego powinno być zwiększenie dostępności działek za cenę wyższej jakości zabudowy i gospodarowania przestrzenią, a także motywowany ekonomią dialog pomiędzy stronami procesów inwestycyjnych.

Mniej prawdopodobne są zaś znaczące innowacje w sektorze budowlanym, szeroko zakrojone programy rewitalizacji lub transformacji zdegradowanych przestrzeni miejskich czy głęboka zmiana polityki mieszkaniowej w Polsce.

– Część wniosków, które niosą ze sobą scenariusze przyszłości, już dziś może stanowić inspirację do opracowania nowych projektów, poszukiwania nowych grup klientów oraz zmian w myśleniu o inwestycjach. Przedstawione w raporcie kierunki zakładają poprawę jakości życia w miastach, m.in. dzięki preferencyjnemu finansowaniu inicjatyw zgodnych z ideą zrównoważonego rozwoju – mówił Bartosz Kalinowski, dyrektor zarządzający Skanska Residential Development Poland.

fot. Jakub Zazula

Publikację wzbogacają komentarze do wybranych zagadnień autorstwa branżowych autorytetów. Eksperci wypowiedzieli się m.in. na temat aktywnej polityki mieszkaniowej prowadzonej przez inwestorów instytucjonalnych, przeniesienia relacji społecznych do świata wirtualnego oraz wpływu deweloperów na zagospodarowanie przestrzenne w okresie kryzysu gospodarczego.

– Jesteśmy w ekscytującym momencie poszukiwania najlepszych rozwiązań. To wielkie wyzwanie, ale i odpowiedzialność – przekonywała Dorota Jarodzka-Śródka, przewodnicząca rady Polskiego Związku Firm Deweloperskich. – Żeby budować odpowiedzialnie, również dla przyszłych pokoleń, musimy przewidzieć, jak świat ten będzie wyglądał za kolejnych kilka lat. Dziś oddajemy w państwa ręce raport, który będzie stanowił zalążek pracy na rzecz lepszego jutra dla nas wszystkich – podsumowała.

Źródło: Polska Agencja Prasowa