Obie trasy będą prowadzić z centrum naszego kraju do granicy z Ukrainą pełniąc ważną rolę zarówno w ruchu wewnętrznym jak i międzynarodowym. S12 stanie się w przyszłości najkrótszym szlakiem od autostrad A1 i A2 w okolicy Łodzi do Lublina, Chełma i dalej przez Kowel do Kijowa. Z kolei S17 już teraz łączy Warszawę z Lublinem, a w przyszłości także z Zamościem, ułatwiając również dojazd do Lwowa.
Obecnie kierowcy korzystają już z blisko 94 km drogi ekspresowej S12 od początku obwodnicy Puław do węzła Piaski Wschód oraz łącznie niemal 121 km S17 od węzła Warszawa Wschód do Kurów Zachód i obwodnicy Tomaszowa Lubelskiego. Obie drogi ekspresowe pomiędzy węzłami Kurów Zachód i Piaski Wschód mają wspólny przebieg. W przyszłości S12 rozpoczynając się w okolicy Łodzi będzie liczyła ok. 335 km długości. Z kolei S17, mającą punkt początkowy na skrzyżowaniu z S8 na obwodnicy Warszawy, będzie miała długość ok. 262 km. Realizacja brakujących odcinków obu dróg ekspresowych zapisana jest w Rządowym Programie Budowy Dróg do 2030 r. (RPBDK).
Zaczynem przyszłej drogi ekspresowej S12 w woj. lubelskim była dobudowa drugiej jezdni na odcinku od Lublina do Piask przeprowadzona w latach 70. ub. wieku. Na początku XXI w., w 2004 r., oddano do użytku dwujezdniową obwodnicę Piask o długości ok. 4 km, oznakowaną jako droga klasy GP (główna ruchu przyspieszonego). W wakacje 2008 r. oddano do użytku I etap obwodnicy Puław o długości blisko 13 km, z nowym mostem na Wiśle i dwujezdniowym odcinkiem o długości ok. 4 km pomiędzy węzłami leżącymi po obu stronach rzeki. Tu także nie ustawiono charakterystycznego znaku z białym samochodem na niebieskim tle oznaczającego drogę ekspresową. Z kolei pierwszym odcinkiem przyszłej S17 była dwujezdniowa obwodnica Garwolina, o długości blisko 13 km, udostępniona do ruchu we wrześniu 2007 r.
W latach 2013-2014 GDDKiA sukcesywnie oddawała do użytku odcinki na wspólnym przebiegu S12 i S17, od węzła Kurów Zachód do Piask, a przy okazji znaki drogi ekspresowej pojawiły się na funkcjonującej już obwodnicy Piask. W wakacje 2018 r. GDDKiA udostępniła do ruchu II etap obwodnicy Puław i tutaj również oznakowanie drogi ekspresowej S12 objęło wybudowany poprzednio I etap. W 2020 roku, po wybudowaniu odcinków S17 węzła Lubelska do Kurów Zachód, Warszawa połączyła się drogą ekspresową z Lublinem.
GDDKiA wydłuża S12 na wschód…
W realizacji są już kolejne odcinki tej trasy w woj. lubelskim, od Piask do Dorohuska. To blisko 70 z 75 km do granicy z Ukrainą. Ostatnio informowaliśmy o postępach robót budowlanych na ponad 13-kilometrowej obwodnicy Chełma. Dla pozostałych odcinków wyłoniliśmy wykonawców, którzy pracują nad dokumentacją projektową. Fragment trasy S12, od MOP Teosin do Dorohuska (granica Państwa), będzie realizowany z dofinansowaniem ze środków UE w ramach CEF 2021-2027 i wdrażany w ramach polsko-ukraińskiego projektu nakierowanego na zwiększenie dostępności transportowej pomiędzy UE/Polską a Ukrainą. We wdrażaniu projektu wezmą udział partnerzy z Ukrainy (Służba Celna i Ukravtodor). Koszty całkowite to 93,2 mln euro, w tym koszty kwalifikowalne to 76,3 mln euro, a wkład ze środków UE to 38,2 mln euro. W ramach budowy S12 zrealizujemy także drogi dojazdowe do obsługi przejścia drogowego w Dorohusku oraz do planowego Terminala Samochodowego w Okopach. Porozumienie w tej sprawie podpisali wiosną br. Wojewoda Lubelski Lech Sprawka i p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Tomasz Żuchowski. Inwestycja będzie sfinansowana przez Wojewodę Lubelskiego.
Z pierwotnych planów, po wykonaniu badań geologicznych, GDDKiA wyłączyła fragment przyszłej S12 o długości ok. 5,7 km, na połączeniu zakładanych wcześniej dwóch odcinków realizacyjnych. W rejonie planowanego węzła Dorohucza, pod warstwą ziemi, stwierdzono bowiem występowanie odpadów przemysłowych. W związku z tym podjęliśmy decyzję o ominięciu składowiska. Wiązać się to będzie ze zmianą przebiegu trasy między Pełczynem a miejscowością Chojno Nowe Drugie, opracowaniem nowego wariantu i uzyskaniem decyzji środowiskowej. To najkrótsza droga do realizacji tego fragmentu trasy i połączenia jej z sąsiednimi odcinkami. Wyłoniliśmy już wykonawcę dokumentacji projektowej (Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego z elementami koncepcji programowej, materiałów do uzyskania decyzji środowiskowej i dokumentów przetargowych) dla tego fragmentu trasy i podpisaliśmy z nim umowę. Obecnie trwają prace dokumentacyjne.
… i zachód
8 grudnia br. GDDKiA otworzyła oferty w przetargach na realizację dwóch odcinków S12 o łącznej długości prawie 30 km od gr. woj. mazowieckiego poprzez Przysuchę do Wieniawy na terenie Mazowsza.
Przed ogłoszeniem przetargów na kolejne odcinki S12, po zachodniej i wschodniej stronie obu wcześniej wspomnianych, muszą zakończyć się procedury środowiskowe. W maju 2024 r. raport z wynikami inwentaryzacji przyrodniczej dla odcinka od Piotrkowa Trybunalskiego (A1) do granicy województw łódzkiego i mazowieckiego, o długości 61,2 km, trafi do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ). Oznacza to, że na początku 2025 roku decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach (DŚU) powinna się stać prawomocna. Decyzja ta obejmuje zarówno drogę ekspresową S12 w wariancie W6+W6’, jak i S74 w wariancie W4-W5 na terenie województwa łódzkiego.
W przypadku odcinka na wschód od Radomia toczy się postępowanie administracyjne prowadzone przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Warszawie. We wniosku o uzyskanie DŚU wskazaliśmy jako preferowany wariant B (kolor brązowy) z podwariantem AB. Wybrany wariant o długości ok. 67 km przebiega przez teren gmin Orońsko, Kowala, Skaryszew, Gózd, Tczów, Zwoleń, Przyłęk, Policzna i Puławy. Przyszła trasa będzie posiadała dwie jezdnie po dwa pasy ruchu, a dostępność do niej odbywać się będzie poprzez siedem węzłów: Radom Południe, Radom Kowala, Radom Skaryszew, Tczów, Zwoleń, Czarnolas i Puławy Zachód (dawniej Bronowice).
W RPBDK zapisano również realizację łącznika drogi ekspresowej S8 od węzła Łódź Południe (A1/S8) do węzła Kozenin (S12/S74). W październiku br. GDDKiA podpisała umowę z biurem projektowym, które opracuje dokumentację Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowe z elementami koncepcji programowej (STEŚ-R). Trasa w przyszłości połączy Tomaszów Mazowiecki i sąsiednie miejscowości z Łodzią, a jednocześnie skróci czas przejazdu od autostrad A1 i A2 w okolicy Łodzi w kierunku woj. lubelskiego i granicy z Ukrainą.
S17 w przetargu i przygotowaniu
Do zakończenia budowy ekspresowej siedemnastki brakuje ok. 140 km, z czego tylko ok. 14 km stanowi niezwykle ważny fragment Wschodniej Obwodnicy Warszawy domykający ring wokół stolicy. O problemach wynikających z przeciągających się postępowań sądowych w sprawie odwołań od decyzji środowiskowej pisaliśmy niedawno. Pozostałe ponad 125 km to trasa między Piaskami a Hrebennem, z wyłączeniem oddanej do ruchu dwujezdniowej obwodnicy Tomaszowa Lubelskiego. Obecnie na etapie realizacji w systemie Projektuj i buduj są trzy odcinki S17 od Zamościa w kierunku Hrebennego.
W październiku br. GDDKiA złożyła wniosek do Wojewody Lubelskiego o wydanie decyzji ZRID dla odcinków Zamość Południe – Tomaszów Lubelski Północ i Tomaszów Lubelski Południe – Hrebenne, a w sierpniu br. dla odcinka Zamość Wschód – Zamość Południe. Z kolei dla odcinków Piaski – Łopiennik, Krasnystaw – Izbica, Izbica – Zamość Sitaniec analizujemy oferty złożone w przetargu.
Na etapie prac przygotowawczych są jeszcze dwa odcinki drogi ekspresowej S17 między Piaskami a Zamościem: Łopiennik – Krasnystaw (ok. 9,5 km) oraz Zamość Sitaniec – Zamość Wschód (ok. 12 km). W styczniu ubiegłego roku złożyliśmy wniosek do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie o wydanie decyzji środowiskowej, przedstawiając preferowane warianty przebiegu drogi. Procedura jest w toku.
Niedawno poznaliśmy oferty na opracowanie STEŚ-R oraz przygotowanie dokumentacji do przetargu w trybie Projektuj i buduj dla 2-kilometrowego odcinka S17 do planowanego nowego terminala granicznego w Hrebennem. Droga powstanie w nowym śladzie i przebiegać będzie od końca realizowanego obecnie odcinka S17 Tomaszów Lubelski – Hrebenne do planowanego terminala odpraw samochodów ciężarowych Hrebenne – Rawa Ruska. Obiekt powstać ma w nowej lokalizacji, ok. 1 km na północ od istniejącego przejścia granicznego i realizowany będzie przez Lubelski Zarząd Obsługi Przejść Granicznych.
Źródło: GDDKiA