Fundusze UE, dalej istotnym elementem wsparcia finansowego dla budowy nowych dróg w Polsce

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) podpisała z Centrum Unijnych Projektów Transportowych pierwszą umowę o dofinansowanie ze środków UE dla projektu drogowego GDDKiA w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS).

FEnIKS - następca POIiŚ

Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko został zatwierdzony przez Komisję Europejską 6 października 2022 roku. Podobnie jak jego poprzednik (POIiŚ) jest największym programem w całej Unii Europejskiej - zarówno pod względem alokacji środków, jak i liczby priorytetów rozwojowych. Realizacja programu przyczyni się do rozwoju gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska oraz przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu. FEnIKS wesprze również inwestycje transportowe oraz dofinansuje ochronę zdrowia i dziedzictwo kulturowe.

GDDKiA będzie beneficjentem projektów drogowych w ramach dwóch osi priorytetowych programu:

- Priorytet FENX.04 Wsparcie sektora transportu z Funduszu Spójności

- Priorytet FENX.05 Wsparcie sektora transportu z EFRR

- Alokacja środków UE dla GDDKiA w ramach ww. Priorytetów FEnIKS wynosi łącznie ok. 18,4 mld zł.

Planowane w chwili obecnej całkowite koszty projektów drogowych GDDKiA w ramach perspektywy UE na lata 2021 – 2027 wynoszą około 52 mld zł. Oznacza to, że dofinansowanie będzie stanowiło około 36 % wartości realizowanych projektów.

W kończącej się perspektywie UE 2014-2020 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad jest największym beneficjentem środków UE w ramach POIiŚ. Kwota przyznanego dla GDDKiA dofinansowania dla wszystkich projektów drogowych wynosi około 43 mld zł. Łączna wartość inwestycji, dla których GDDKiA zawarła umowy o dofinansowanie, wynosi 89,3 mld zł (w tym dofinansowanie ze środków UE to około 43,0 mld zł). Udział środków UE w całkowitej wartości ww. projektów to około 48 %.

GDDKiA posiada komplet umów o dofinansowanie

GDDKiA w ramach POIiŚ zawarła komplet tj. 83 umowy na dofinansowanie inwestycji drogowych ze środków unijnych. Trwa ich końcowe wdrażanie i rozliczanie.

Sprawna realizacja poszczególnych inwestycji pozwala na skuteczne rozliczanie przyznanego dofinansowania. GDDKiA ma już rozliczone blisko 98 proc przyznanego dofinansowania.

W ramach projektów UE objętych dofinansowaniem, dla których podpisane zostały ww. umowy o dofinansowanie, przewidziane jest wykonanie ponad 2127 km dróg krajowych (w tym ok. 158 km autostrad i 1765 km dróg ekspresowych). 

GDDKiA wykorzysta 100 proc. środków

2023 rok jest ostatnim, w którym rozliczać można projekty w ramach POIiŚ. Patrząc na wartości powyżej przyznane dla GDDKiA środki unijne na realizację inwestycji drogowych zostaną w pełni wykorzystane, zgodnie z założeniami i w uzgodnieniu z KE, instytucjami certyfikującymi i weryfikującymi.

wracając do S1…

Ww. umowa o dofinansowanie dotyczy II fazy projektu pn. Budowa drogi ekspresowej S1 Kosztowy – Bielsko Biała, odc. II oraz III. Planowany całkowity koszt realizacji ww. projektu wynosi ok. 1,09 mld zł, kwota wydatków kwalifikowalnych to ok. 683,8 mln zł, a dofinansowanie ze środków UE to kwota: 581,2 mln zł. Pierwsza faza ww. projektu została objęta dofinansowaniem ze środków UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014 – 2020 (POIiŚ).

Celem ww. projektu jest budowa drogi ekspresowej S1 Kosztowy - Bielsko-Biała, na odc. od węzła Oświęcim do węzła Suchy Potok (docelowo Bielsko-Biała Hałcnów) o długości 26,74 km. Projekt składa się z następujących odcinków, realizowanych jako osobne kontrakty na roboty budowlane:

- Oświęcim – Dankowice o długości 15,17 km,

- Dankowice – Suchy Potok (docelowo Bielsko-Biała Hałcnów) o długości 11,57 km.

Na odcinku od Oświęcimia do Bielska-Białej powstanie dwujezdniowa droga ekspresowa z rezerwą pod trzeci pas. Powstanie na niej pięć węzłów drogowych: Oświęcim, Wola, Brzeszcze, Stara Wieś i węzeł Bielsko-Biała Hałcnów na połączeniu S1 i S52 oraz przygotowywanej do realizacji Beskidzkiej Drogi Integracyjnej. Na komfort podróżowania wpłynie budowa pary Miejsc Obsługi Podróżnych w Dankowicach. Za ograniczenie odziaływania ruchu pojazdów na otoczenie oraz ochronę środowiska będą odpowiedzialne urządzenia ochrony środowiska, zabezpieczenia akustyczne, przejścia dla zwierząt, przepusty ekologiczne wraz z ogrodzeniem ochronno-naprowadzającym. Bezpieczeństwo użytkowników ruchu zostanie zapewnione dzięki budowie systemu zarządzania ruchem, urządzeń bezpieczeństwa ruchu, oświetlenia drogowego, ekranów przeciwolśnieniowych, systemu odwodnienia drogi czy budowie zatok do kontroli pojazdów dla Policji i Inspekcji Transportu Drogowego. Powstanie również obwód Utrzymania Drogowego w obrębie węzła Stara Wieś.

Źródło: GDDKiA