Jak minął 2024 rok na budowie S19 Via Carpatia w woj. podkarpackim

Zima to czas intensywnej pracy dla drogowców odpowiedzialnych za utrzymanie. To także okres tzw. kontraktowej przerwy zimowej na budowach. W województwie podkarpackim roboty budowlane prowadzone są na pięciu odcinkach drogi ekspresowej S19, o łącznej długości ponad 56 km.

A jak minął ten rok na poszczególnych odcinkach? Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) podsumowuje poniżej.

Zima „kontraktowa”

Wykonawcy mają w umowach zapisany czas na tzw. przerwę zimową. Na inwestycjach aktualnie realizowanych w południowej części województwa podkarpackiego, trwa ona 4 miesiące, od 1 grudnia do 31 marca. Wynika to ze specyfiki terenów górskich oraz panującego tutaj ostrzejszego klimatu. Na rozbudowie S19 przerwa zimowa trwa od 15 grudnia do 15 marca.

Ta przerwa zimowa to jednak prawo, a nie obowiązek wykonawców. Wszyscy więc deklarują, że w miarę możliwości, będą wykorzystywać sprzyjające warunki pogodowe i prowadzić roboty w zakresie, w jakim pozwoli na to technologia.

S19 Rzeszów Południe – Babica

• dł.: 10,3 km

• wartość umowy na realizację: 2,2 mld zł

• wykonawca: Mostostal Warszawa i Acciona Construccion

W zakresie branży drogowej większość prac na wszystkich sekcjach skupiała się na robotach ziemnych (tj. wykopy, nasypy), wykonywaniu warstw konstrukcyjnych oraz pracach brukarskich i wykończeniowych. Wykonawca rozpoczął montaż ekranów i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. W bieżącym roku wykonano 637 000 m3 nasypów (od początku kontraktu ponad 1 080 000 m3) oraz ponad 650 000 m3 wykopów (od początku kontraktu ponad 1 600 000 m3). Ułożono także w sumie ponad 60 000 t nawierzchni bitumicznej. Przy okazji prac nasypowych Wykonawca wykonał wzmocnienia podłoża pod nasypy, m.in. w technologii kolumn betonowo - żwirowych, wgłębnego mieszania gruntu (trenchmix), wymiany gruntów słabonośnych, materacy i półmateracy geosyntetycznych czy zwykłego ulepszenia w postaci stabilizacji spoiwem.

W branży mostowej, prace na większości obiektów mostowych są bardzo zaawansowane. Na estakadach ES-1 w Racławówce, ES-5 w Mogielnicy, ES-7 w Lutoryżu i ES-10 w Babicy, do wykonania pozostało dokończenie układania izolacjonawierzchni na kapach chodnikowych oraz montaż wyposażenia m.in barier, balustrad, ekranów akustycznych i przeciwolśnieniowych. W bieżącym roku Wykonawca planuje zakończyć także nasuwanie ustroju nośnego estakady ES-9 w Lutoryżu.

Z kolei na wiaduktach WD-3 i WD-8 nad trasą główną S19 zakończono większość prac budowlanych. Do wykonania pozostał montaż barieroporęczy oraz galerii dla obsługi. Na wiadukcie WD-3 w Mogielnicy do wykonania pozostała warstw ścieralna SMA.

Roboty zasadnicze zostały zakończone na wszystkich sześciu przepustach, trzech przejściach dla zwierząt oraz na przejeździe gospodarczym w Babicy. Prace na wiadukcie nad koleją w Babicy były w tym roku na tyle zintensyfikowane, że oddanie obiektu do użytkowania planowane jest jeszcze w tym roku.

Istotnym elementem budowy tego odcinka S19 są roboty związane z drążeniem tunelu i zabezpieczeniem osuwisk. Zakończono wykonywanie żelbetowej konstrukcji kołyski TBM oraz wykonano cześć płyty U-Turn, na której zostanie wykonana operacja przyjęcia maszyny TBM i obrotu w celu skierowania jej na drugą drążoną nitkę tunelu.

11 lipca br. rozpoczęło się drążenie tunelu i wbudowany został pierwszy pierścień tunelu głównego. Dzisiaj wydrążonych jest 308 m tunelu nitki lewej i zabudowane są 152 pierścienie obudowy tunelu. W zakładzie prefabrykacji bez zakłóceń trwa produkcja prefabrykowanych segmentów obudowy tunelu tzw. ringów (1 pierścień (ring) składa się z 10 segmentów). Na dzień 13 grudnia br. wyprodukowano 1820 pierścieni, co stanowi 80 % całkowitej produkcji. Na maj przyszłego roku Wykonawca zaplanował zakończenie produkcji wszystkich segmentów obudowy tunelu.

Wykonawca prowadził również prace związane z budową sieci elektroenergetycznej (m.in. budowa oświetlenia drogowego i przyłączy energetycznych), teletechnicznej, wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej.

Ogólne zaawansowanie prac wynosi ok. 44 proc.

S19 Babica – Jawornik

• dł.: 11,6 km

• wartość umowy na realizację: 1,2 mld zł

• wykonawca: Intercor

Na tym niespełna 12-kilometorowym fragmencie S19 na odcinku Babica-Jawornik trwają intensywne prace przy budowie kolejnych obiektów inżynierskich oraz w branży drogowej. Z dużą intensywnością kontynuowane są także roboty branżowe.

W zakresie branży drogowej realizowane były głównie roboty ziemne tj. odhumusowanie, wykopy, nasypy oraz wzmacnianie podłoża. Od początku trwania kontraktu wykonano aż 2 037 317 m3 wykopów oraz 709 354 m3 nasypów. Obecnie zakres robót w branży drogowej koncentruje się na wykonywaniu wykopów na trasie głównej S19 oraz Miejscu Obsługi Podróżnych w miejscowości Jawornik.

Wykonawca jeszcze w grudniu bieżącego roku planuje udostępnić do ruchu drogę DP1931R na długości 1200 m przez węzeł Strzyżów. Przejazd będzie się odbywał w ramach tymczasowej organizacji ruchu.

Przez ostatni rok z dużą intensywnością prowadzone były roboty w branży mostowej. Sporym sukcesem wykonawcy w ostatnich miesiącach było skomunikowanie wszystkich obiektów inżynierskich na zaplanowanej trasie. Tym samym uzyskano możliwość transportu niezbędnych materiałów potrzebnych do budowy obiektów. W tym miejscu należy przypomnieć, iż w ramach realizowanego zadania powstanie osiem estakad, pięć wiaduktów oraz cztery przejścia dla zwierząt. Część budowanych estakad posiada już wybetonowane korpusy filarów oraz przyczółków. Przykładem może być pierwszy obiekt inżynierski na zaplanowanej trasie (ES-13), na którym obecnie trwa budowa ustroju nośnego przęseł metodą rusztowań stacjonarnych.

W najbardziej spektakularnym miejscu na budowie, na estakadzie ES-26 usytuowanej pomiędzy miejscowościami Żarnowa i Godowa, trwają prace związane z wykonywaniem pali wielkośrednicowych. Aby przybliżyć skalę wykonanych już elementów składowych najdłuższej i zarazem najwyższej estakady ES-26, to jako ciekawostkę należy podać, że do wykonania oczepu pali podpory pośredniej nr P6 tylko dla jezdni prawej zużyto aż 1150 m3 betonu i około 200 ton stali najwyższej jakości. W najbardziej intensywnym czasie robót mostowych na placu budowy pracowało aż 14 palownic.

Ogólne zaawansowanie prac wynosi ok. 33 %, w tym branża drogowa to 30 proc. zaawansowania a branża mostowa 32 proc.

S19 Krosno – Miejsce Piastowe

• dł.: 10,09 km

• wartość umowy na realizację: 365 mln zł

• wykonawca: Aldesa

Wykonawca w mijającym roku rozpoczął budowę czterech obiektów kubaturowych (budynek biurowo – socjalny, budynek warsztatowo - garażowy, wiata na sprzęt, boksy do przechowywania materiałów) na Obwodzie Drogowym. Równolegle prowadził roboty instalacyjne: sanitarne i elektryczne.

W zakresie robót drogowych zdjęto blisko 240 tys. m3 warstwy ziemi, wymieniono 105 tys. m3 gruntów organicznych/słabonośnych. Wykonano także wykopy w gruntach skalistych (365 tys. m3) i nieskalistych (252 tys. m3), a także nasypy (660 tys. m3). Wykonawca rozpoczął wykonywanie kolejnych warstw konstrukcyjnych nawierzchni: górnej warstwy nasypu (GWN, ok. 7 tys. m3), podbudowy z kruszywa (mieszanka niezwiązana lub grunt niewysadzinowy, 233 tys. m3), podbudowę bitumiczną (66 tys. m2 w jednej warstwie co daje 30,83 %) i blisko 27 tys. m2 w dwóch warstwach (12,52 %). Rozpoczęto humusowanie z obsianiem skarp nasypu 4,8 tys. m2.

REKLAMA

Roboty mostowe prowadzone były na wszystkich obiektach inżynierskich tj.: 9 mostach, 7 wiaduktach, 4 przejściach dla zwierząt oraz 29 przepustach. W ramach prac ziemnych wykonano m.in. 8,5 tys. m3 wykopów fundamentowych w tym pod wymiany i stabilizacje oraz 50 tys. m3 zasypek inżynierskich. Do wykonywania elementów konstrukcji (fundamentów, podpór, ustrojów nośnych) zużyto 6 tys. m3 betonu konstrukcyjnego oraz 1,1 mln kg stali zbrojeniowej. Na ustrojach nośnych zamontowano 98 szt. prefabrykowanych belek strunobetonowych typu T. Ponadto, w ramach wykonanych przepustów ułożono 157 szt. prefabrykatów skrzynkowych. Rozpoczęto także prace związane z wyposażeniem obiektów inżynierskich. Wykonywane są kapy chodnikowe, w ramach których zamontowano 1000 m desek gzymsowych i krawężników granitowych.

Wykonawca prowadził także roboty branżowe w tym przebudowę wodociągów, kanalizacji sanitarnej, sieci elektroenergetycznych, budowę kanalizacji deszczowej. Usuwane były też kolizje z sieciami telekomunikacyjnymi. Kontynuowano wykonywanie sieci drenarskiej i melioracyjnej, jak również budowę zbiorników retencyjnych.

Ogólne zaawansowanie prac wynosi 58 proc., w tym branża drogowa to 36 proc. zaawansowania a branża mostowa prawie 71 proc.

S19 Miejsce Piastowe – Dukla

• dł.: 10,09 km

• wartość umowy na realizację: 478 mln zł

• wykonawca: Strabag

Roboty budowlane rozpoczęły się w październiku 2023 r. co oznacza, że Wykonawca ma za sobą pełen sezon roboczy. Przez ten czas w zakresie robót drogowych Wykonawca usunął z terenu budowy 652 000 m2 warstwy ziemi, wykonał 588 000 m3 wykopów i 583 000 m3 nasypów, a także 121 000 m2 ulepszonego podłoża C0,4/0,5, 138 000 m2 warstwy mrozoochronnej, 86 000 m2 podbudowy pomocniczej, 119 000 m2 podbudowy zasadniczej, 72 000 m2 podbudowy z betonu asfaltowego AC22P oraz 61 000 m2 warstwy wiążącej z betonu asfaltowego AC16W.

W ciągu głównym drogi ekspresowej powstaje dwadzieścia jeden obiektów inżynierskich (trzy estakady, pięć wiaduktów, dziewięć mostów, jedno przejście dolne dla średnich zwierząt, dwa przepusty, przejście górne dla dużych zwierząt nad drogą ekspresową) oraz pięć murów oporowych z gruntu zbrojonego. W trakcie realizacji w różnym stopniu zaawansowania są wszystkie obiekty inżynierskie. Natomiast w ciągu dróg poprzecznych i dojazdowych powstanie 24 obiektów inżynierskich (cztery mosty, pięć przepustów stalowych MULTIPLATE, piętnaście przepustów żelbetowych). Aktualnie, prace w różnym stopniu zaawansowania trwają na szesnastu obiektach inżynierskich.

Do robót mostowych zużyto do tej pory m.in. 2 000 m3 betonu niekonstrukcyjnego i 25 500 m3 betonu konstrukcyjnego, 3 500 000 kg zbrojenia elementów konstrukcyjnych, 436 szt. mikropali, 645 szt. pali typu CFA, 118 szt. pali typu DFF oraz 318 szt. belek prefabrykowanych strunobetonowych.

Ogólne zaawansowanie prac wynosi prawie 51 proc., w tym branża drogowa to 45 proc. zaawansowania, branża mostowa 63 proc. a roboty branżowe to 45 proc.

Rozbudowa S19 Sokołów Małopolski Północ – Jasionka

• dł. 13,8 km

• wartość umowy na realizację: 272 mln zł

• wykonawca: Strabag

Ostatnie miesiące robót skoncentrowane były na odhumusowaniu terenu pod budowę. Usunięto i zabezpieczono urodzajną warstwę gleby ponad 202 000 m3 gleby, czyli 75 proc. założonego planu. Wykonano również 135 000 m3 wykopów, co stanowi 46 proc. założonego planu oraz 43 proc. nasypów o łącznej objętości 92 000 m3.

Od rozpoczęcia prac rozebrano 80 proc. ogrodzeń oraz 60 proc. barier energochłonnych od strony dobudowywanej jezdni. Ponadto rozebrano 60 000 m2 istniejącej nawierzchni bitumicznej, co stanowi 80 proc. założonego planu. W listopadzie br. rozpoczęto wzmacnianie podłoża budowlanego pod nasypy poprzez wykonanie kolumn DSM (ang. Deep Soil Mixing) o średnicy 80 cm.

Trwają również prace przy wykonywaniu dolnych warstw konstrukcyjnych. W największym stopniu, bo aż w 90 proc., wykonano warstwę mrozoochronną w zakresie dróg dojazdowych. Cały czas trwają również prace na trasie głównej.

Roboty mostowe polegają na przedłużeniu obiektów istniejących pod czynną jezdnią lub dobudowaniu dodatkowych obiektów obok już istniejących. W sumie do budowy lub przebudowy jest 15 przepustów drogowych i 5 wiaduktów drogowych, w tym jeden pięcioprzęsłowy. Część przepustów będzie pełnić funkcję przejść dla zwierząt. Prace polegające na przebudowie trwają na 14 z 20 wymagających tego obiektach.

Prace mostowe wiążą się z częściowymi rozbiórkami istniejących obiektów. Do tej pory wykonano częściowe rozbiórki. Rozebrano 10 spośród 16 obiektów. Wykorzystano do tego cięcie techniką diamentową przy pomocy pił oraz lin.

Niewątpliwie największym wyzwaniem inżynierskim jest budowa nowego obiektu, czyli estakady 14WD w miejscowości Nienadówka. To niezależny, nowy obiekt przylegający do istniejącej estakady i dodatkowo zlokalizowany w sąsiedztwie zabytkowego Kościoła św. Bartłomieja. Estakada biegnie częściowo nad czterowlotowym skrzyżowaniem dróg: wojewódzkiej, powiatowej i gminnej. Obecnie na obiekcie prowadzone są roboty fundamentowe (wykonanie kolumn DSM).

Grunt pod obiekty mostowe będzie wzmacniany na dwa sposoby (w zależności od nośności podłoża): poprzez stabilizację gruntu spoiwem hydraulicznym na głębokość 1-2 m lub poprzez wykonanie kolumn DSM o długościach od 5 do 16 m i średnicy 800 mm. Ich całkowita liczba do wykonania na wszystkich obiektach to 1058, czyli 9318 metrów bieżących. Dotychczas wykonano je w liczbie 209 o całkowitej długości 2071 metrów bieżących, czyli 20 proc. całkowitej liczby. Dwa wiadukty będą posadowione pośrednio na palach CFA o średnicy 800 mm formowanych w gruncie na głębokość od 11 do 15 metrów. Wykonano już wszystkie pale, w liczbie 82.

Ogólne zaawansowanie prac wynosi około 15 proc., w tym branża drogowa to około 13 proc. zaawansowania, a branża mostowa około 2 proc. Zakończenie wszystkich robót przewidziano na II połowę 2026 roku.

Via Carpatia

W woj. podkarpackim S19 będzie miała docelowo długość ok. 169 km. Aktualnie kierowcy korzystają już z 81,8 km tej trasy na odcinku Lasy Janowskie – Rzeszów Południe. Połączyliśmy nie tylko stolice województwa podkarpackiego i lubelskiego. Mieszkańcy Podkarpacia zyskali również szybkie połączenie z Warszawą poprzez S19 i S17, a kierowcy z woj. lubelskiego z autostradą A4. Kolejne 84,5 km trasy Via Carpatia są w realizacji, czyli w budowie, na etapie uzyskiwania decyzji ZRID lub opracowywania dokumentacji do ZRID. Dodatkowo, rozbudowywany o drugą jezdnię jest prawie 14-kilometrowy odcinek między węzłami Sokołów Małopolski Północ – Jasionka.

Tak przedstawia się aktualny stan jej realizacji w województwie podkarpackim:

• 81,8 km - oddane do ruchu (odcinki Lasy Janowskie – Rzeszów Południe),

• 84,5 km - w realizacji (w budowie: Rzeszów Południe – Babica, Babica – Jawornik, Krosno – Miejsce Piastowe, Miejsce Piastowe – Dukla i dobudowa drugiej jezdni Sokołów Małopolski Płn. – Jasionka;

• na etapie uzyskiwania ZRID: Domaradz – Krosno i Dukla – Barwinek;

• na etapie projektowania: Jawornik – Lutcza i Lutcza – Domaradz).