Tak wynika z raportu Jones Lang LaSalle „Rynek handlowy w Polsce – I kw. 2013”.
Eksperci Jones Lang LaSalle podsumowali sytuację na polskim rynku nieruchomości handlowych na koniec I kw. 2013 r. oraz zaprezentowali trendy i prognozy rozwoju na nadchodzące miesiące. Najważniejsze wnioski płynące z raportu to:
-
Podaż: W I kw. 2013 r. do użytku oddano ponad 54 000 mkw. nowej powierzchni najmu w trzech centrach handlowych – Europie Centralnej w Gliwicach (27 000 mkw. w ramach centrum handlowego wraz z 40 000 mkw. w parku handlowym), Galerii Veneda w Łomży (16 200 mkw.) oraz Galerii MM w Poznaniu (10 800 mkw.). Był to jedynie przedsmak tego, co czeka rynek w tym roku. Z danych Jones Lang LaSalle wynika bowiem, że w 2013 ukończone zostanie ponad 644 000 mkw. powierzchni handlowej – najwięcej od 2009. Jeśli te założenia zostaną zrealizowane, rok 2013 będzie jednym z najlepszych pod względem wielkości dostarczonej podaży w historii polskiego rynku handlowego. Obecnie całkowita nowoczesna powierzchnia handlowa w Polsce sięga 11 134 000 mkw., z czego 8 000 000 mkw. przypada na centra handlowe.
Pod koniec I kw. w budowie znajdowało się ponad 723 000 mkw. powierzchni, z czego zdecydowana większość zostanie oddana w tym roku. Co ciekawe, dotychczas słabiej zagospodarowane rynki Polski Wschodniej obecnie nadrabiają zaległości. Ponad 21% powierzchni planowanej na 2013 r. powstaje w dwóch województwach: Lubelskim i Podlaskim. Z kolei, po niewielkim spowolnieniu w dwóch poprzednich latach, nowe obiekty otworzą się w największych miastach Polski, na którą przypada ok. 40% powstającej obecnie powierzchni.
Marta Augustyn, Dyrektor w Dziale Najmu Powierzchni Handlowych, Jones Lang LaSalle, komentuje: „Warto zwrócić uwagę na kilka kierunków rozwoju polskiego rynku centrów handlowych. Już teraz obserwujemy zwiększone zainteresowanie inwestorów dworcami kolejowymi w największych miastach. Dobra lokalizacja, interesująca architektura oraz wielka liczba podróżnych – czyli dostęp do potencjalnych klientów – prawia, że obiekty takie są chętnie rewitalizowane i wzbogacane o dodatkowe funkcje handlowe. Wyraźne przyspieszenie widoczne jest także na rynku centrów wyprzedażowych. Po niedawnym otwarciu przez firmę Neinver Factory Annopol w Warszawie, całkowita podaż powierzchni handlowej w tym segmencie wzrosła do 163 000 mkw. w 10 outletach. Co więcej, zapowiedziano już budowę kolejnych tego typu obiektów, tym razem w Białymstoku i Lublinie, co wpisuje się w trend ekspansji handlu we wschodniej części kraju. Również niektóre ulice handlowe budują swoją pozycję jako atrakcyjnych destynacji dla najemców. Rynek ten nie jest tak silnie rozwinięty jak w innych krajach Europy, jednak dostrzegamy rosnące zainteresowanie lokalami użytkowymi ze strony niektórych marek luksusowych. Dobrym przykładem jest Louis Vuitton, który swój pierwszy sklep w Polsce otworzy wkrótce w domu mody vitkAc w Warszawie. Z kolei marki z popularnego segmentu, jak np. H&M, na ulicach handlowych urządzają swoje tzw. flagowe sklepy”.
-
Popyt: Sprzedaż detaliczna w grudniu 2012 r. zanotowała pierwszy od lat spadek (r-d-r), który powtórzył się w danych za luty. Pomimo pozytywnych prognoz makroekonomicznych na 2013 r. gracze na rynku pozostają ostrożni. Niektóre firmy optymalizują swoje sieci sprzedaży, inne przekierowują swoją ekspansję do największych miast w kraju. Istnieją jednak i tacy najemcy, którzy wraz z dobrymi wynikami kontynuują dynamiczny rozwój. Debiutują nowe marki, zarówno krajowe jak i zagraniczne. Sinsay (LPP) z sukcesem weszła na rynek, wyprzedzając wkrótce po otwarciu wyniki innych marek grupy. Należy również wspomnieć o debiucie sieci Hollister, (spółka-córka Abercrombie & Fitch), która otworzyła pierwszy sklep w warszawskiej Galerii Mokotów.
Zgłaszając popyt na nową powierzchnie, najemcy najchętniej wybierają obiekty istniejące, z mocną pozycją rynkową lub – w przypadku projektów w budowie – te, których termin ukończenia jest możliwie najbliższy. Istnieją jednak ciekawe wyjątki – Galeria Wilanów i Galeria Białołęka planowane w Warszawie (GTC) lub Forum Radunia w Gdańsku (Multi Development), cieszą się dużym zainteresowaniem potencjalnych najemców.
-
Wskaźnik powierzchni niewynajętej: Wskaźnik powierzchni niewynajętej w ośmiu aglomeracjach wynosił w styczniu 2013 r. średnio ok. 2,6%. Największy odsetek wolnej powierzchni odnotowano w Trójmieście (4,0%), a najniższy w Łodzi (1,8%). Z kolei w miastach o liczbie mieszkańców między 200 000 a 400 000., najwyższym wskaźnikiem charakteryzował się Radom (7,6%), a najniższym Lublin (1,0%). Z analiz Jones Lang LaSalle wynika, że duży wolumen nowej powierzchni w budowie spowoduje lekki wzrost tego wskaźnika w kolejnych miesiącach.
- Czynsze: Wysokość tzw. czynszów „prime” – płaconych za lokal o powierzchni 100 mkw. dobrze zlokalizowany w wiodącym centrum – różni się w zależności od miasta i nie zmieniła się w sposób znaczący w ostatnim czasie. Najwyższe stawki obowiązują w Warszawie (80-95 euro/mkw./miesiąc), a następnie we Wrocławiu (47-55 euro) i Aglomeracji Katowickiej (42-50). Analitycy Jones Lang LaSalle spodziewają się jednak tendencji zniżkowej w słabiej funkcjonujących obiektach, w rezultacie planowanych na ten rok nowych otwarć. Jednak czynsze w obiektach wiodących, o ile te nie są zlokalizowane w miastach małych, lub tych o wysokim nasyceniu, powinny pozostać dość stabilne.