W dobie cyfryzacji i rosnącego zapotrzebowania na usługi chmurowe dostawcy infrastruktury IT stają przed wyzwaniem związanym z potrzebą szybkiego zwiększania pojemności centrów danych. W Polsce aktualnie istnieje już ponad 120 obiektów data center, a najbardziej atrakcyjna pod względem rozwoju tego rynku staje się Warszawa i okolice.
Eksperci JLL przewidują, że do 2030 roku, 20-25 proc. dostępnych mocy centrów przetwarzania danych będzie przeznaczona wyłącznie na takie obiekty, które mają obsługiwać zapotrzebowanie generowane przez technologię sztucznej inteligencji, co otwiera nowe perspektywy zarówno dla branży technologicznej jak i nieruchomościowej.
Mimo rosnącego popytu, rynek centrów danych w Polsce stoi przed kilkoma wyzwaniami
Kluczową kwestią staje się rozwój sieci elektroenergetycznych, które muszą nadążyć za szybkim wzrostem zapotrzebowania na energię. Większość sieci w Polsce wymaga modernizacji, a planowanie ich rozwoju często nie nadąża za tempem inwestycji na rynku centrów przetwarzania danych. Z tego powodu dokonanie wyboru odpowiedniej lokalizacji pod tego typu przedsięwzięcie jest kluczowe do jego odpowiedniego funkcjonowania.
– Znane każdemu uczestnikowi rynku nieruchomości powiedzenie location, location and location możemy sparafrazować na power, power and power. To dostęp do wysokich mocy determinuje możliwość zlokalizowania obiektu Data Center. Ranga tego czynnika wzrasta, gdyż tempo rozwoju rynku Data Center przekracza możliwości tempa rozwoju sieci elektroenergetycznej, jako inwestycji o charakterze publicznym. Rozwój sieci przesyłowych planowany jest w perspektywie co najmniej kilku, a zazwyczaj kilkunastu lat. Dlatego rozbudowa sieci energetycznych odpowiadająca na oczekiwania tego rynku oraz tworzenie dobrych ram prawnych dla wdrażania efektywności energetycznej i dekarbonizacji będą kluczowe, aby Polska mogła utrzymać swoją konkurencyjną pozycję w Europie – mówi Daniel Stępniak, Senior Land Project Manager, JLL.
Najwięcej centrów danych w Polsce powstaje w okolicach Warszawy, która jest głównym hubem IT w regionie
Obecnie około jedna trzecia wszystkich obiektów tego typu znajduje się właśnie w stolicy – 48 ze 123 w całym kraju. Z uwagi na ograniczenia dostępności nieruchomości bądź innych ograniczeń instytucjonalnych w innych krajach, takich jak Holandia, Francja, czy Irlandia, Polska staje się atrakcyjnym miejscem dla nowych inwestycji, zwłaszcza dla globalnych graczy. Warszawa przyciąga także duże inwestycje w rozwiązania chmurowe, co dodatkowo umacnia jej pozycję jako lidera rynku centrów danych w Europie Środkowo-Wschodniej. Inwestorzy doceniają dogodne położenie oraz rozwijającą się infrastrukturę technologiczną miasta, co stwarza korzystne warunki do dalszego rozwoju.
– Udział powierzchni przeznaczonej pod kolokację i hosting w Warszawie jest obecnie na poziomie 68 proc.. Obserwując udział podaży w innych miastach – 8 proc. w Krakowie, około 7 proc. w Poznaniu, czy ok. 5 proc. we Wrocławiu widzimy, że dysproporcja pomiędzy stolicą a pozostałymi kluczowymi rynkami jest znacząca i będzie się powiększać, ponieważ nowi gracze na polskim rynku naturalnie wybierają rynek warszawski. Zmienia się także skala obiektów. Obecnie, w rzeczywistości rozdrobnienia rynku, mamy tylko jeden obiekt o powierzchni powyżej 4000 mkw. netto (czyli przeznaczonej na część serwerową). Jest to Data Center WAW-1 Atmana – obiekt sukcesywnie rozbudowywany od lat dziewięćdziesiątych.
– Możemy wyróżnić także 7 obiektów o powierzchni powyżej 2500 mkw. Tych osiem wymienionych obiektów stanowi dziś dwie trzecie zasobów. Jednak najwięcej, bo 76 obiektów zajmuje poniżej 500 mkw. powierzchni. Planowane inwestycje to obiekty o znacznie większej skali. Realizowana obecnie inwestycja Atmana w Duchnicach dostarczy około 19 000 mkw. przeznaczonych na serwery. Inny przykład to operator Data4, który rozpoczął działalność w Polsce od etapowanej inwestycji budowy kampusu w Jawczycach, który docelowo może dostarczyć 15 000 mkw. zaplecza IT. Obie inwestycje powstają w podwarszawskiej gminie Ożarów Mazowiecki, co potwierdza trend pogłębiającej się koncentracji rynku warszawskiego – tłumaczy Daniel Stępniak.
Wielkość rynku centrów danych stale rośnie
Z danych JLL wynika, że w 2023 roku wynosiła 174 MW (megawatów), co daje 43 proc. wzrost względem roku 2022. Eksperci JLL przewidują, że do 2030 roku rynek zwiększy się do 500 MW.
Popyt na usługi data center rozkłada się na dwa główne segmenty. Pierwszym z nich są tradycyjne centra danych, nazywane kolokacyjnymi, przeznaczone dla wielu najemców: firm i instytucji publicznych. Drugi stanowią tzw. dostawcy hurtowi (hyperscale), użytkowane przez dostawców rozwiązań chmurowych i technologii AI. Na popularności zyskuje wynajmowanie przez przedsiębiorców przestrzeni serwerowych od zewnętrznych operatorów. W Polsce obecnie około połowa firm korzysta z takich rozwiązań, a liczba ta stale rośnie. Z drugiej strony, rozwój rynku hurtowego (hyperscalers), dedykowanego globalnym dostawcom chmury publicznej, takim jak Google, AWS czy Microsoft, napędza powstawanie dużych obiektów, które odpowiadają na potrzeby przetwarzania ogromnych ilości danych.
Technologie przyszłości: Big Data, chmura publiczna i AI
Jednym z głównych motorów napędowych rozwoju rynku data center są technologie, takie jak Big Data, chmura obliczeniowa i sztuczna inteligencja (AI). Na szczególną uwagę zasługuje AI, która staje się nieodłącznym elementem codziennego życia, a jej zastosowania wykraczają poza świat nowoczesnych technologii.
– Obecny rozwój rynku centrów danych to naturalna konsekwencja globalizacji gospodarki. Wzrost ilości przetwarzanych informacji wymaga odpowiedniej infrastruktury do ich przechowywania i przesyłu. Właśnie to napędza rozwój centrów danych, które stają się fundamentem dla rozwoju cyfrowej rzeczywistości. Dziś obserwujemy bardzo dynamiczny wzrost zapotrzebowania na obiekty data center, które będą obsługiwać zapotrzebowanie generowane przez technologię sztucznej inteligencji. Przewidujemy, że do 2030 r. 20-25 proc. dostępnych mocy centrów przetwarzania danych będzie przeznaczona wyłącznie na ten cel – dodaje Daniel Stępniak.
Wizualizacja główna w artykule: Atman Data Center Warsaw-3 (WAW-3).