Eksperci JLL, lidera doradztwa branży nieruchomości w Polsce, komentują dane za pierwszy kwartał 2023 roku na rynku biurowym w największych polskich metropoliach, wskazując na ustabilizowanie sytuacji. Wielu najemców koncentruje się na usystematyzowaniu pracy zdalnej oraz odpowiednim dostosowaniu biura do nowych potrzeb.

Cushman & Wakefield podsumował sytuację na głównych rynkach biurowych w Polsce na koniec III kwartału 2024 roku. Poziom popytu kształtował się na podobnym poziomie do analogicznego, rekordowego dla największych miast regionalnych okresu w 2023 r.

Jakie czynniki mają najsilniejszy wpływ na kształtowanie rynku nieruchomości w kraju? I czego spodziewać się po budownictwie mieszkaniowym i komercyjnym w przyszłości? Sprawdzamy, co na ten temat myślą eksperci z branży deweloperskiej.Rynek nieruchomości to specyficzne środowisko, które rządzi się własnymi zasadami. W odróżnieniu od innych branż, z opóźnieniem reaguje na wszelkie czynniki zewnętrzne. Ostatnie lata zarówno w Polsce, jak i na świecie mocno dały się we znaki zarówno deweloperom, inwestorom, jak i potencjalnym nabywcom.Pandemia, agresja Rosji na Ukrainę, następnie galopująca inflacja i wzrost stóp procentowych odcisnęły silne piętno. Wszystkie te czynniki w znacznym stopniu przyczyniły się do wzrostu cen materiałów budowlanych, problemów w płynności prowadzenia prac przez wykonawców i przede wszystkim ograniczyły możliwości kredytowania planowanych inwestycji.Najem przyszłością na rynku mieszkaniowym?– W najbliższych latach prym nadal będą wiodły mieszkania, w szczególności te położone w centrach miast i nabywane w celach inwestycyjnych, a także apartamenty w miejscowościach wypoczynkowych (głównie nadmorskich oraz górskich), a ponadto produkty stricte luksusowe – ponieważ przy załamaniach rynkowych najbardziej cierpi zwykle segment "popularny". Jest to spowodowane tym, że przysłowiowy "Kowalski" najczęściej finansowanie zakupu opiera o kredyt bankowy, podczas gdy wysokie stopy procentowe znacząco utrudniają przeprowadzanie takich transakcji – komentuje Adrian Niewiadomski, CEO HomeLand Development.Wszelkie przesłanki wskazują więc na umocnienie się rynku najmu, co skutkować może systematycznym wzrostem cen w tym segmencie. W związku z wieloma trudnościami podaż mieszkaniowa nie jest w stanie zaspokoić zawieszonego na wysokim pułapie popytu. Specjaliści przewidują, że w Polsce znacznie powinien rozwinąć się sektor PRS, który osiąga bardzo dobre wyniki finansowe w Europie Zachodniej. Szacuje się, że rozwijający się rynek najmu, w powiązaniu z luką podażową, otwiera możliwości dla rosnącej liczby transakcji z segmentu najmu instytucjonalnego.Rozkwit nieruchomości komercyjnych nie tylko w dużych miastachNie przewiduje się drastycznych zmian na rynku nieruchomości biurowych. Sektor ten jest bardziej odporny na wahania, choć różne czynniki sprawiają, że planowanie przestrzeni biurowych zmierza już w nieco innym kierunku. Większy nacisk kładzie się na powierzchnie coworkingowe, a planując inwestycje biurowe firmy chętniej biorą pod uwagę dostosowanie pomieszczeń do pracy hybrydowej.Powierzchnie handlowe rozwijają się dynamicznie i żadne przesłanki nie wskazują na to, by coś w tym aspekcie miało się zmienić. Specjaliści szacują, że udział parków handlowych w powierzchni handlowej powinien podwoić się w ciągu najbliższej dekady. Trendy wskazują natomiast, że inwestorzy chętniej spoglądają w kierunku mniejszych miejscowości, w których widzą rosnący popyt na nowoczesne przestrzenie handlowe. Wysoki poziom branży transportowej, poprawa infrastruktury drogowej oraz położenie kraju w środkowo-wschodniej Europie sprawiają, że rynek nieruchomości magazynowych może liczyć na dalszy rozwój.Zakończenie wojny w Ukrainie potencjalnym zagrożeniem dla rynku?Choć ta teza brzmi dość kontrowersyjnie – wszak konflikt za naszą wschodnią granicą przyniósł bardzo wiele negatywnych czynników, które zdestabilizowały światowe rynki – niesie ona za sobą jednak wiele racjonalnych przesłanek.– Zakończenie wojny w Ukrainie może całkowicie zmienić sytuację panującą na rynku. W takim scenariuszu istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że większość pracowników budowlanych urodzonych za naszą wschodnią granicą będzie chciało wrócić do ojczyzny, aby odbudowywać zniszczone miasta. Co więcej, Zachód w takiej sytuacji prawdopodobnie wpompuje ogromne pieniądze w odbudowę tego kraju, aby utrzymać jak największe wpływy, co w konsekwencji może spowodować zainteresowanie tym rynkiem naszych rodzimych firm budowlanych, szukających lepszego zarobku. W takim wypadku koszty wykonawstwa w naszym kraju mogą znacząco wzrosnąć, co przełoży się na ceny oraz podaż nowych mieszkań. Rynek najmu również może znacząco ucierpieć, z uwagi na nagły odpływ bardzo dużej liczby ludzi – przewiduje Adrian Niewiadomski, CEO HomeLand Development.

W trzecim kwartale 2022 roku całkowite zasoby powierzchni biurowe w Warszawie wyniosły 6,34 mln mkw. Obecnie w stolicy w budowie znajduje się ok. 150 000 mkw. powierzchni biurowej, a do użytku oddano niemal 100 000 mkw., w tym Varso Tower – najwyższy wieżowiec w Unii Europejskiej.

Według raportu firmy doradczej Newmark Polska „Office Occupier – Rynek biurowy w regionach, I kwartał 2024” pierwsze trzy miesiące 2024 roku upłynęły na regionalnych rynkach biurowych pod znakiem umiarkowanego popytu ze strony najemców, którzy w większości byli zainteresowani renegocjowaniem umów najmu. Jednocześnie powierzchnia niewynajęta stanowi już prawie 18% istniejących zasobów biurowych w regionach, a towarzyszy temu spadek aktywności deweloperskiej, która koncentruje się w trzech miastach, tj. w Katowicach, Poznaniu i Wrocławiu, na które przypada 75% wolumenu realizowanych inwestycji biurowych.

W 2021 r. w Trójmieście oddano blisko 73,2 tys. mkw. nowych biur, co stanowi najlepszy wynik wśród polskich miast regionalnych. Tym samym całkowita podaż powierzchni biurowej przekroczyła na trójmiejskim rynku ponad 963 tys. mkw.

W Warszawie otwarto nowy, prywatny akademik klasy premium, funkcjonujący w ramach sieci Student Depot. Obiekt oferujący łącznie 540 pokoi powstał u zbiegu ulicy Modzelewskiego i alei Wilanowskiej. Za budowę w formule "pod klucz" odpowiadała Kajima Poland. Generalny wykonawca specjalizujący się dotychczas głównie w budowie obiektów przemysłowo-logistycznych oraz handlowych, potwierdził tym samym swoje szerokie kompetencje także w obszarze projektów mieszkaniowych.

Rynek nieruchomości handlowych w Polsce urósł w pierwszej połowie 2024 r. o kolejne 215 000 mkw., z których znaczną część stanowiły powierzchnie parków handlowych. Eksperci odnotowują wysoką aktywność w małych i średnich miastach, a także w głównych polskich aglomeracjach. W pierwszym półroczu zrealizowano 13 transakcji, z których wyróżniała się sprzedaż portfela sześciu centrów handlowych przez Cromwell Polish Retail Fund do Star Capital Finance – największa transakcja na polskim rynku handlowym od 2019 r. Eksperci JLL podsumowują pierwsze półrocze na rynku handlowym.

City Logistics Wrocław II, miejski park logistyczny Panattoni, został przejęty przez Trigea Nemovitostní Fond. Aktywo to jest drugą inwestycją z obszaru logistyki miejskiej w portfelu Trigea w Polsce.

Według raportu firmy doradczej Newmark Polska „Office Occupier – Rynek biurowy w miastach regionalnych” w trzecim kwartale 2023 roku popyt na biura w regionach wyniósł prawie 200 000 mkw., natomiast wolumen powierzchni będącej w budowie nie przekraczał 400 000 mkw. Wysoki wskaźnik pustostanów w istniejących budynkach biurowych oznacza, że najemcy mają duży wybór dostępnych opcji. Zarówno deweloperzy, jak i najemcy nadal koncentrują się na kwestiach związanych z ESG, funkcjonalnością, elastycznością oraz optymalizacją zajmowanej powierzchni i kosztów najmu.

Kolejna niemiecka inwestycja z branży automotive w Polsce. Tym razem we wschodniej części naszego kraju, w Świdniku w województwie lubelskim. KOSTAL Automobil Elektrik, firma specjalizująca się w dostarczaniu rozwiązań dla sektora motoryzacyjnego, podpisała umowę na ponad 17 000 mkw. powierzchni produkcyjnej w Panattoni Park Lublin IV.

Firma ASB Poland zakończyła proces zwiększenia i aranżacji powierzchni w budynku Skylight. W efekcie dotychczasowe biuro przeszło metamorfozę, a inspirowaną naturą przestrzeń biurową stworzono na 16. i 20. piętrze. Za zarządzanie procesem aranżacji, o łącznej powierzchni ponad 1900 mkw., odpowiadał dział Workplaces w firmie Globalworth, która jest właścicielem i zarządcą kompleksu Skylight & Lumen w Warszawie.

Zadbano SA – firma transportowa i lider w kategorii Home Delivery – została nowym najemcą w LCube Rzeszów Airport, zajmując 1300 mkw. powierzchni magazynowej. To już kolejna firma, która zdecydowała się na wynajem w tym nowoczesnym centrum dystrybucyjnym. Wcześniej grono najemców powiększyło się o przedstawiciela branży drogeryjnej, który zajął również ponad 1300 mkw. powierzchni.

KIDS&Co., dwujęzyczne przedszkole z oddziałem żłobkowym, otworzyło swoją pierwszą placówkę w Katowicach. Na lokalizację marka wybrała biurowiec Silesia Star. To już piąta filia, którą KIDS&Co. otworzyło w budynku z portfela Globalworth Poland.

Farnell, globalny dystrybutor komponentów, produktów i rozwiązań elektronicznych otworzył nowe biuro o powierzchni 1200 mkw. w Tertium Business Park B w Krakowie. Przy wyborze powierzchni i negocjacji umowy najmu biura, które pomieści 130 osób, doradzali eksperci z krakowskiego oddziału Colliers, zaś specjaliści z Colliers Define odpowiadali za przygotowanie projektu aranżacji nowej siedziby firmy oraz realizację prac w zakresie kompleksowego wykończenia.

Jak podaje międzynarodowa firma doradcza Savills, podaż nowej powierzchni biurowej na rynkach regionalnych w okresie I-III kw. 2023 r. wyniosła blisko 236 000 m kw. Popyt brutto w tym okresie wyniósł ponad 531 000 mkw., co oznacza 19% wzrost rok do roku.

Kolejna duża inwestycja zagraniczna w stolicy Podkarpacia. Niemiecki koncern Knorr-Bremse zainwestował w nowoczesny obiekt produkcyjno-usługowy o powierzchni 23 000 mkw. na terenie Parku Naukowo-Technologicznego w Strefie Aktywności Gospodarczej "Rzeszów-Dworzysko". Inwestycja wzmocni pozycję Podkarpacia jako obszaru, w którym są produkowane komponenty i systemy do pojazdów szynowych. Przewidywane przez inwestora zatrudnienie to minimum 350 osób.

Na pytania odpowiada: Juliusz Wawrzyniak, Prezes w firmie Genesis Property będącej jednym z liderów na polskim rynku parków i innych mniejszych obiektów handlowych.

Naukę w szkole rozpoczną międzynarodowi uczniowie z ponad 30 różnych krajów, w tym z Polski. Międzynarodowa szkoła IPS, jedyna placówka oświatowa we Wrocławiu autoryzowana przez dwie światowe organizacje edukacyjne: IB (International Baccalaureate) oraz Cambridge Assessment International Education, rozpoczyna działalność w kompleksie Centrum Południe. Na 1400 mkw. nowoczesnej i pobudzającej kreatywność powierzchni uczyć się będzie docelowo 150 uczniów.

Biurowiec LIXA E, który powstał w ramach kampusu biurowego w pobliżu Ronda Daszyńskiego w Warszawie, uzyskał pozwolenie na użytkowanie. Budynek Yareal Polska dostarczył na warszawski rynek blisko 18 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, zaprojektowanej i zrealizowanej zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju.