Nietypowe odkrycie na dworcu Gdańsk Główny

Podczas prowadzonej przebudowy budynku dworca Gdańsk Główny, największej inwestycji realizowanej przez Polskie Koleje Państwowe S.A. w latach 2016-2023, robotnicy wykonujący prace murarskie dokonali niecodziennego znaleziska. W jednej ze ścian umieszczona została butelka z notatką napisaną przez anonimowych pracowników na blankiecie telegramu pocztowego.

Treść odręcznie wykonanej notatki (pisownia oryginalna):

"Budynek został spalony w dniu 14 grudnia 1970 r. w czasie strajków przez Stocznię Gdańską. Remont przeprowadziła brygada z Gdańskie Przed. Robót Elewacyjnych. Gdańsk Styczeń 1971 roku."

– Telegram, który został znaleziony, opisuje wydarzenia zrywu antykomunistycznego polskich robotników Wybrzeża. Robotnicy Trójmiasta mieli odwagę upomnieć się o godne życie, o chleb, o wolną Polskę. Dzisiaj, odkrywając wiadomości z tamtych lat, dokładamy "cegiełkę" do wiedzy o zrywie, o czasach komunistycznych. Polskie dworce skrywają jeszcze niejedną tajemnicę z przeszłości. Dobrze, że spółka PKP dba o te elementy historii, o te "cegiełki", opowiadające historię Polski i łączy je z nowoczesnymi rozwiązaniami, które odpowiadają na potrzeby pasażerów oraz podnoszą wygodę podróżowania – mówi Maciej Małecki, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych.

– Modernizację Dworca Głównego traktujemy z pełną pieczołowitością, uznając, że jest on nie tylko budynkiem użyteczności publicznej, ale także perełką architektury, pełniącą role wizytówki miasta i jednej z jego "bram". Odkrycie butelki z notatką upamiętniającą Grudzień ’70 w 50. rocznicę tych tragicznych wydarzeń to kolejne świadectwo tego, że dworce PKP, podobnie jak zamki, pałace czy twierdze, również są niemymi świadkami historii, a tym przypadku tej najnowszej, zmieniającej losy współczesnej Polski – mówi Krzysztof Mamiński, prezes zarządu PKP S.A.

Z treści notatki i druku, na jakim została napisana, wynika, że jest ona pamiątką wydarzeń, jakie w grudniu 50 lat temu rozegrały się na wybrzeżu. Strajk, którego bezpośrednią przyczyną były podwyżki cen żywności, zainicjowali robotnicy ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, ale bardzo szybko do protestujących dołączyły kolejne grupy obywateli. Masowe demonstracje rozlały się na kolejne miasta Pomorza, m.in. Gdynię, Słupsk i Szczecin, a następnie na inne ośrodki w kraju. W wyniku zdecydowanej reakcji komunistycznych władz, które zaangażowały do tłumienia protestów milicję i wojsko, kilkadziesiąt osób zostało zabitych, ponad 1100 rannych, a kilka tysięcy osób zatrzymano. W czasie protestów podpalone zostały różne gmachy publiczne, a tym siedziba Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku. Pożar wybuchł także na dworcu Gdańsk Główny, przed którym również trwały zamieszki, co zostało upamiętnione przez robotników przeprowadzających remont dworca. Brutalna pacyfikacja grudniowych protestów uruchomiła spiralę buntu przeciwko władzy, która dzięki tym oraz poprzedzającym oraz następującym po nich wydarzeniom doprowadziła do powstania "Solidarności".

Modernizacja zabytkowego dworca Gdańsk Główny jest największym, wartym ponad 100 mln złotych, przedsięwzięciem realizowanym przez PKP S.A. w ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023. Przebudowa dworca prowadzona jest w uzgodnieniu z konserwatorem zabytków, a dzięki inwestycji możliwe jest odtworzenie wielu detali architektonicznych, m.in. w kartuszy z herbami pomorskich miast, dawnych witryn kasowych i sklepowych oraz nawiązujących do historycznych witraży. Inwestycja jest współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, a generalny wykonawcą robót jest Mostostal Warszawa.