[Polska] Ponad pół miliona metrów kwadratowych w centrach handlowych oddano do użytku w 2015 r.

Anna Bartoszewicz-Wnuk, Dyrektor Działu Badań Rynku i Doradztwa w JLL, informuje: „To był bardzo intensywny rok na rynku nieruchomości handlowych w Polsce. W ciągu 12 miesięcy do użytku oddano aż 502 000 mkw. nowej powierzchni w centrach handlowych, znacznie więcej niż w 2014 r., kiedy rynek wzbogacił się o 332 000 mkw. i jednocześnie najwięcej od 2009 r. Zgodnie z zapowiedziami deweloperów 2016 będzie spokojniejszy pod względem nowych otwarć – jeśli plany zostaną zrealizowane w terminie, rynek może urosnąć o 358 000 mkw. w ramach centrów handlowych”.

Łącznie, w 2015 r. polski rynek handlowy wzbogacił się o 651 400 mkw. powierzchni handlowej w ramach centrów handlowych (wspomniane 502 000 mkw.), wyprzedażowych (21 300 mkw.), parków handlowych (30 800 mkw.) oraz wolnostojących magazynów handlowych (97 300 mkw.).

– „Jednym z ciekawszych trendów na rynku jest rozwój oferty usługowej i zakupowej w ramach ważnych węzłów transportowych, takich jak dworce kolejowe, cechujące się dużym przepływem pasażerów, czyli potencjalnych klientów. Ponadto, rewitalizacje i rozbudowy istniejących obiektów to nadal istotne zjawisko na polskim rynku handlowym. Są one odpowiedzią na starzenie się nieruchomości, rosnącą konkurencję i zmieniające się oczekiwania klientów” – wymienia Marta Augustyn, Dyrektor w Dziale Wynajmu Powierzchni Handlowych, JLL.

Na początku 2016 r. całkowita podaż nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce wyniosła 13,01 mln mkw. w ramach takich formatów jak: centra handlowe – 9,28 miliona mkw. (71%), parki i wielkopowierzchniowe magazyny handlowe – 3,52 miliona mkw. (27%) oraz centra wyprzedażowe – 0,21 miliona mkw. (2%). 

Od początku 2015 r. średnie nasycenie powierzchnią w ramach centrów handlowych w Polsce wzrosło z 229 do 241 mkw. na 1 000 mieszkańców. Po ukończeniu wszystkich centrów handlowych będących obecnie w budowie, wskaźnik ten osiągnie wartość 256 mkw. – powyżej średniej europejskiej (202 mkw.), jednak wciąż poniżej średniej dla krajów Europy Zachodniej (262 mkw.)

– „Ogółem 566 000 mkw. powierzchni w ramach centrów handlowych jest w budowie, czyli o 20% mniej niż było w analogicznym okresie roku poprzedniego. Najwięcej powierzchni powstaje w głównych aglomeracjach” – dodaje Anna Bartoszewicz-Wnuk.

Popyt – ekspansja polskich marek
W 2015 r. do Polski weszło 18 międzynarodowych marek. Najgłośniejszym zagranicznym modowym debiutem w minionym roku był brytyjski Superdry. W 2015 r. swoje pierwsze sklepy w Polsce uruchomiły również takie sieci modowe jak m.in. Kiabi z ofertą dla całej rodziny, sportowe Decimas i Courir czy kosmetyczne – Origins. Ponadto, w ubiegłym roku zadebiutowały Dunkin’ Donuts, Fuddruckers, Dairy Queen czy Benihana. W tym samym czasie kilka sieci podjęło decyzję o wycofaniu się z polskiego rynku – czeska Bata, amerykański GAP i rosyjskie Centro. Nie jest to jednak początek nowego trendu.

Polskie marki sukcesywnie powiększały swoje portfolio, czego znakomitym przykładem jest grupa LPP – w 2015 r. firma uruchomiła 13 sklepów á Tab, a w 2016 r. planuje otwarcie sklepu nowej marki modowej z „wyższej półki” -Tallinder. Dynamicznie rozwijają się również niektóre marki zagraniczne, takie jak np. H&M, które dobiera powierzchnię pod nowe koncepty, np. z wystrojem wnętrz. 

– „Spodziewamy się debiutów nowych marek – zarówno polskich, jak i zagranicznych, których obecność wpłynie pozytywnie na odświeżenie i zróżnicowanie oferty handlowej. Oprócz marki Tallinder, w 2016 r. możemy oczekiwać wejścia popularnej, amerykańskiej sieci Forever21. Pomimo tego, w Polsce nadal brakuje takich marek jak m.in. Banana Republic, French Connection, Primark, czy Uniqlo, bardzo popularnych w innych krajach” – dodaje Marta Augustyn.

Bardzo istotnym trendem jest rozszerzenie oferty pozazakupowej w centrach handlowych. 

– „Coraz ważniejsza staje się oferta gastronomiczna, rozrywkowa czy kulturalna w polskich centrach handlowych. Galerie handlowe zaczęły pełnić także istotną rolę w społecznościach lokalnych, przejmując funkcje niekomercyjne. Przykładami takich działań są otwarcia biur coworkingowych, bibliotek, oddziałów urzędów miejskich, placówek pocztowych, czy teatrów. Usługi te pełnią podwójną rolę – z jednej strony wypełniają wolne przestrzenie, a z drugiej – zwiększają odwiedzalność podczas mniej popularnych godzin” – wyjaśnia Anna Bartoszewicz-Wnuk.

Czynsze i wskaźnik powierzchni niewynajętejW 2015 r. odnotowano wzrost stawek „prime” w aglomeracjach Warszawy (do poziomu 110-130 euro za mkw. miesięcznie), Poznania (do 45-50 euro), Krakowa (do 50-55 euro) i Trójmiasta (do 47-50 euro). 

Wśród głównych aglomeracji najniższy poziom pustostanów rejestrowany jest w Szczecinie (1,6%), a najwyższy w Poznaniu (4,6%).

Rynek inwestycyjny – najlepszy wynik od 2006 r.Agnieszka Kołat, Dyrektor w Dziale Rynków Kapitałowych Nieruchomości Handlowych JLL w Europie Środkowo-Wschodniej, informuje: „To był znakomity rok na rynku inwestycyjnym w segmencie handlowym. Właścicieli zmieniły obiekty o łącznej wartości ponad 2,26 mld euro, co jest drugim najwyższym wynikiem w historii rynku i najlepszym rezultatem od 2006 r.”

Bardzo ważnym wydarzeniem na rynku w 2015 r. było także przejęcie kontrolnego pakietu akcji polskiego dewelopera Echo Investment przez Griffin Real Estate.

– „Inwestorzy tradycyjnie już poszukiwali produktów prime, czyli wiodących centrów handlowych w głównych aglomeracjach, czego przykładem są spektakularne transakcje sprzedaży Riviery w Gdyni, Starego Browaru w Poznaniu czy Bonarka City Center w Krakowie. Obiekty o mocnej pozycji w mniejszych miastach również cieszyły się sporym zainteresowaniem. Duży apetyt inwestorów na polskie nieruchomości handlowe odzwierciedla kompresja stóp kapitalizacji, które obecnie szacujemy na poziomie 5% dla najlepszych projektów” – podsumowuje Agnieszka Kołat.