Rynek biurowy w Polsce: 20 lat nieustannego rozwoju

Kiedy przyjechałem do Polski w 1993 roku, nie było ani jednego budynku biurowego dobrej klasy B, nie mówiąc już o najwyższej klasie A. Pierwsze firmy zagraniczne jak i koncerny międzynarodowe umieszczały swoje biura w apartamentach w kamienicach, a nawet w pokojach hotelowych. Budynki klasy A pojawiły się w Warszawie w 1998 roku; to wtedy powstał m.in. pierwszy biurowiec kompleksu Atrium, zrealizowany przez firmę Skanska. Przy małej podaży czynsze najmu osiągały wtedy wysokość 70 USD / m kw., rekordową nawet w skali świata. Wysokie były również kaucje pobierane od najemców.

Rynek biurowy w Polsce należy do grupy najmłodszych rynków w Europie. Na przestrzeni ostatnich 20 lat rynek biurowy w stolicy stał się największym i najbardziej rozwiniętym rynkiem biurowym w Polsce. W 2000 roku Warszawa mogła już poszczycić się powierzchnią biurową dobrej klasy. Podaż była wystarczająca na ówczesne potrzeby i w efekcie czynsze poszły znacznie w dół, zaś deweloperzy kusili potencjalnych najemców np. wakacjami czynszowymi (rent-free) oraz wykończeniem wnętrz (fit-out). Przez długi czas nieruchomości komercyjne powstawały wyłącznie w Warszawie. Rozwój rynku biurowego w Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i Gdańsku, a następnie w innych większych miastach Polski rozpoczął się na dobre dopiero w minionej dekadzie, wraz z inwestycjami m.in. w sektorze BPO.

Polska ma szybko rozwijającą się gospodarkę, duży rynek zbytu, rosnącą siłę nabywczą obywateli, coraz lepiej wykształcone społeczeństwo, a w dodatku jest od 01.05.2004 członkiem Unii Europejskiej, Wstąpienie do UE roku przyczyniło się do zmiany postrzegania Polski przez inwestorów. Wraz z rozwojem polskiej gospodarki następowała zmiana wizerunku kraju, zwłaszcza wśród zagranicznych inwestorów, którzy zaczęli postrzegać Polskę, jako atrakcyjną lokalizację z uwagi na dostępność dobrze wykształconej siły roboczej.Polska jest najbardziej atrakcyjnym krajem w Europie Środkowo - Wschodniej. Według Działu Badań i Analiz Emmerson S.A., dzięki wzrostowi łącznej wartości inwestycji w nieruchomości do około 2,7 mld euro w 2012 r. udział Polski w wartości wszystkich transakcji w regionie przekroczył 70%.

W 2013 roku podaż nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie dochodzi już niemal do 4 mln m kw., co stawia stolicę Polski w gronie dobrze rozwiniętych miast europejskich średniej wielkości, ale liczba ta wciąż nie wydaje się wystarczająca, biorąc pod uwagę wielkość kraju. Co roku najemców zmienia ok. 500 tysięcy m kw. powierzchni biurowej. To przyzwoity wynik, świadczący o dynamicznym rozwoju biznesu: jedne firmy zwiększają powierzchnię, inne przenoszą się do nowszych obiektów, jeszcze inne poszukują nowych lokalizacji. Kolejne nowe budynki biurowe uzyskują certyfikaty ekologiczne, które „zaświadczają” o najwyższym poziomie technologicznym inwestycji.

Potencjalny najemca ma obecnie bardzo bogaty wybór nieruchomości w Warszawie: od najbardziej prestiżowych obiektów w ścisłym centrum do licznych budynków w biznesowych dzielnicach Powiśle, Mokotów i Woli. Po uruchomieniu centralnego fragmentu II linii metra Powiśle jak i Wola mają szansę stać się kolejnymi, prestiżowymi dzielnicami biznesowymi Warszawy.

Czynsze najmu powierzchni biurowej w Warszawie klasy A i B ustabilizowały się na poziomie ok. 15-27 euro/m kw., w zależności od standardu budynku i lokalizacji. Planowane inwestycje biurowe w stolicy Polski obejmują zarówno supernowoczesne wieżowce w centrum, zwłaszcza na granicy Śródmieścia i Woli, jak i liczne parki biznesu na obrzeżach miasta oraz rewitalizację budynków zabytkowych.

Reasumując, pod 20 latach kształtowania się nowoczesnego rynku biurowego w Polsce, jest on już dobrze rozwinięty i cieszy się dużym zainteresowaniem inwestorów, zarówno wielkich funduszy inwestycyjnych zawierających transakcje nawet za kilkaset milionów euro, jak i prywatnych inwestorów, zainteresowanych niewielkimi projektami, czy też pojedynczymi lokalami. W Nowy Rok wchodzimy zatem z dobrymi perspektywami.

 
 Nigel Wade, Członek Zarządu Emmerson S.A.