Postpandemiczne zmiany na rynku pracy

Jedną z największych globalnych zmian na rynku pracy w ciągu ostatnich czterech lat było upowszechnienie się elastycznych form zatrudnienia. Zapotrzebowanie na elastyczność wysunęło się na pierwszy plan już podczas pandemii, ale – jak wynika z raportu „People at Work 2024: A Global Workforce View” opracowanego przez ADP Research Institute – od tego czasu straciło na znaczeniu.

Badanie wykazało, że elastyczny czas pracy jest ważny dla 25% pracowników, gdy tylko 15% ceni swobodę miejsca jej świadczenia. Ta z kolei jest dla badanych w każdym wieku i we wszystkich regionach mniej istotna niż wynagrodzenie, bezpieczeństwo zatrudnienia, przyjemność z pracy i rozwój kariery.

W Europie 14% respondentów opowiada się za elastyczną lokalizacją - nieco mniej niż w regionie Azji i Pacyfiku (15%), Ameryce Łacińskiej (15%) i Ameryce Północnej (17%).

Badanie pokazuje, że odsetek pracowników stacjonarnych wzrósł z 52% w 2022 r. do prawie 55% w 2023 r., natomiast udział pracowników hybrydowych spadł o dwa punkty procentowe. Odsetek pracowników zdalnych, który wynosił 12%, niemal się nie zmienił.

Potrzeba elastycznych form pracy, jak i inne preferencje zawodowe, również różnią się w zależności od wieku. Pracownicy w wieku 55 lat i starsi częściej niż ich młodsi koledzy opowiadają się za możliwością większego wyboru w zakresie czasu wykonywania obowiązków. Co więcej, pracownicy zdalni o jedną trzecią częściej czują się bardziej niepewnie w pracy niż pracownicy hybrydowi i stacjonarni. Wskazanie to może być tłumaczone fizyczną nieobecnością pracowników zdalnych w siedzibie organizacji lub poczuciem, że ich pracodawcy nie ufają, że pracują efektywnie.

– Zainteresowanie elastycznymi formami pracy nie zniknie. Zmienia się jedynie kolejność priorytetów na liście korzyści, jakich oczekują pracownicy, takich jak rozwój kariery i przyjemność z pracy – mówi dr Nela Richardson, główna ekonomistka ADP.

– Nasze badanie stanowi ważną lekcję dla pracodawców. Chociaż pracownicy lubią autonomię, jaką oferują elastyczne formy pracy, mają również poczucie, że pracodawcy w tej sytuacji bardziej ich monitorują. Pracodawcy powinni ustalić jasne standardy dotyczące pracy poza siedzibą firmy i jasno je komunikować, aby budować zaufanie – dodaje Richardson.

Rodzicielstwo a elastyczność

Prawie 44% pracowników mających dzieci w wieku niemowlęcym twierdzi, że ich pracodawca stał się bardziej elastyczny w kwestii czasu pracy. Podobnie postawę przełożonych ocenia tylko 10% rodziców starszych dzieci i 33% osób bezdzietnych. Jednakże pracownicy zdalni mający małe dzieci czują się szczególnie niepewnie. Ponad jedna trzecia z nich przyznała w badaniu, że ​​obawiają się o stabilność zatrudnienia.

Niepokój o bezpieczeństwo zatrudnienia dotyczy głównie pracowników zdalnych i wynosi 24% w porównaniu z pracownikami stacjonarnymi (19%) i hybrydowymi (20%). Mimo tych obaw pracodawcy chętniej zapewniają większą elastyczność młodym rodzicom. Ponad połowa pracowników z niemowlętami w domu (51%) twierdzi, że ich pracodawca gwarantuje większą elastyczność w kwestii lokalizacji, w przeciwieństwie do 18% rodziców ze starszymi dziećmi i 36% osób, które nie mają dzieci.

Wiele pokoleń w pracy

W miarę jak przedstawiciele pokolenia baby boom na całym świecie odchodzą na emeryturę a na rynek wchodzą młodzi, pracodawcy dostrzegają, że pracownicy z różnych pokoleń mają odmienne priorytety. Idąc dalej, kluczem do wspierania pozytywnego środowiska pracy jest równoważenie oferty benefitów firmowych, tak by wspierać różne pokolenia.

Istnieje kilka kluczowych czynników różnicujących starszych i młodszych pracowników:

- Ludzie w wieku 25-34 lat, którzy wchodzą na rynek pracy i zaczynają awansować, rzadziej niż inne grupy wiekowe uważają codzienną satysfakcję ze swojej pracy za najwyższy priorytet (26%).

- Z kolei pracownicy w wieku co najmniej 55 lat przywiązują większą wagę do elastyczności czasu pracy niż ich młodsi koledzy. 31% dojrzałych pracowników ją do swoich najważniejszych priorytetów w porównaniu z 24% pracowników w wieku 18-24 lata.

- Jedną z największych globalnych zmian w ostatnich latach było powszechne przyjęcie elastycznych form pracy. 17% pracowników w wieku od 18-24 lat ceni sobie swobodę wyboru miejsca pracy w porównaniu z 13% pracowników w wieku 55 lat i starszych.

- Im starsi pracownicy, tym przywiązują większą wagę do wynagrodzenia. Aż 62% pracowników w wieku 45-54 lat uważa wynagrodzenie za najważniejszy aspekt swojej pracy. Wysokość zarobków jest priorytetem dla 56% pracowników w wieku 25-34 lat i tylko dla 44% pracowników w wieku 18-24 lat

Pracownicy czują, że są monitorowani

Praca zdalna ma również swoje wady. Badani pracujący w trybie zdalnym częściej mają poczucie, że są monitorowani przez swoje organizacje. Większość respondentów, niezależnie od trybu pracy, uważa, że ​​monitorowane są ich obecność oraz czas poświęcony na wykonywanie obowiązków, ale przekonanie to jest częstsze wśród pracowników zdalnych (68%). Tak samo uważa 65% pracowników hybrydowych i 60% stacjonarnych.

Podobnie jest w przypadku menedżerów wyższego szczebla. Ponad 77% z nich (w porównaniu do 46% specjalistów) twierdzi, że czują się monitorowani. Przekonanie, że pracodawcy obecnie bardziej obserwują pracowników, różni się w zależności od branży. W sektorach podróży i transportu, sprzedaży detalicznej, gastronomii i wypoczynku – gdzie pracownicy częściej mają kontakt z klientem i pracują stacjonarnie w siedzibie firmy – znacznie mniej pracowników ma poczucie, że ich czas i frekwencja są dokładniej monitorowane.

W mediach, marketingu, IT i telekomunikacji – branżach, gdzie częściej występuje praca zdalna – to poczucie się nasiliło. Paradoksalnie jednak, w ochronie zdrowia, czyli sektorze, gdzie dominuje forma stacjonarna, najwięcej badanych (73%) twierdzi, że obecnie czują się częściej monitorowani.

O badaniu:

„People at Work 2024: A Global Workforce View” bada postawy pracowników wobec współczesnego świata pracy oraz oczekiwania i nadzieje związane z przyszłością miejsca pracy.

Badanie zostało przeprowadzone przez ADP Research Institute® wśród 34 612 pracowników w 18 krajach w okresie od 22 października do 24 listopada 2023 r., przy czym co najmniej 500 respondentów na każdym rynku świadczyło przede wszystkim pracę krótkoterminową.

Rozkład próby:

- 15 383 w Europie (Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Polska, Hiszpania, Szwajcaria, Wielka Brytania)

- 9 567 w regionie Azji i Pacyfiku (Australia, Chiny, Indie, Japonia, Singapur)

- 5 860 w Ameryce Południowej (Argentyna, Brazylia, Chile)

- 3 802 w Ameryce Północnej (Kanada, Stany Zjednoczone)

Respondenci świadczący pracę krótkoterminową zostali zidentyfikowani jako ci, którzy pracują tymczasowo lub sezonowo, jako freelancerzy, niezależni wykonawcy, konsultanci, pracownicy kontraktowi lub korzystają z pośrednictwa platformy internetowej w celu pozyskiwania pracy.

Tradycyjni pracownicy zostali zidentyfikowani jako ci, którzy mają stałe stanowisko w pełnym lub niepełnym wymiarze godzin. Badanie zostało przeprowadzone online w językach lokalnych.

Wyniki ogólne są ważone tak, aby odzwierciedlały wielkość populacji aktywnej zawodowo w danym kraju. Wagi opierają się na danych dotyczących siły roboczej z Banku Światowego, które uzyskano na podstawie ILOSTAT – centralnej bazy danych statystycznych Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), według stanu na dzień 8 lutego 2022 roku.