W Europie Środkowo-Wschodniej powstają 2 miliony mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Dynamicznemu wzrostowi rynku biurowego w regionie sprzyja sektor usług dla biznesu rozwijający się w tempie średnio 17% rocznie.
JLL analizuje rynek biurowy w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej w kontekście rozwoju sektora usług dla biznesu i publikuje wyniki w najnowszym raporcie ABSL „Business services in Central & Eastern Europe 2015”. Raport został opracowany przez ABSL i McKinsey & Company, we współpracy z JLL, ANTAL oraz Baker & McKenzie.
– „Dziś firmy z sektora usług dla biznesu zatrudniają już 335 000 osób w Europie Środkowo-Wschodniej i znajdują się w gronie największych pracodawców w całym regionie. Aż 86% firm przewiduje, że zwiększy zatrudnienie jeszcze przed końcem przyszłego roku” – mówi Wojciech Popławski, Wiceprezes ABSL, Dyrektor Accenture Operations w Polsce.
Z raportu ABSL wynika, że liderem zatrudnienia w centrach usług dla biznesu z kapitałem zagranicznym w Europie Środkowo-Wschodniej pozostaje Polska (150 000 osób), a następnie Rumunia (50 900), Węgry (45 400), Czechy (40 500), Słowacja (29 400) i Bułgaria (18 900). Prognozy rozwoju sektora na nadchodzące lata są równie pozytywne. Jak szacuje McKinsey & Company, w ciągu kolejnych 10 lat zatrudnienie w sektorze nowoczesnych usług w regionie może wzrosnąć do 850 000 osób, a nawet przekroczyć milion.
Rozwój ten jest efektem kombinacji takich atutów jak m.in. dostęp do wykształconych kadr, bliskość geograficzna i kulturowa, relatywnie atrakcyjne koszty prowadzenia biznesu, jak również różnorodność lokalizacji, w których można uruchomić centrum usług.
– „Europa Środkowo-Wschodnia oferuje cały wachlarz lokalizacji biurowych dla prowadzenia działalności, różniących się między sobą pakietami zachęt, kosztami czy jakością. Firmy w regionie mają bardzo duży wybór opcji – w zależności od ich potrzeb i możliwości budżetowych. Zakres kosztów najmu różni się na poszczególnych rynkach Europy Środkowo-Wschodniej, jednak średnie miesięczne stawki w głównych ośrodkach biurowych plasują się w granicach 10-15 euro za mkw.” – informuje Anna Młyniec, Dyrektor Działu Wynajmu Powierzchni Biurowych i Reprezentacji Najemcy JLL.
Siła skaliWzrost gospodarczy i napływ nowych inwestycji z sektora usług dla biznesu w ostatnich latach to jedne z czynników generujących rozwój rynków biurowych w regionie.
REKLAMA
– „Szacujemy, że łącznie ponad milion mkw. powierzchni biurowej trafi na rynek Europy Środkowo-Wschodniej w całym 2015 r. Dwa miliony są obecnie w budowie, a czego aż 1,4 mln w Polsce” – wylicza Kevin Turpin, Dyrektor Działu Badań Rynku i Doradztwa w JLL.
W Warszawie na koniec I półrocza w budowie było 725 000 mkw. biur (oraz dalsze 28 000 mkw. w modernizacji), we Wrocławiu – ponad 170 000 mkw., w Krakowie – ok. 155 000 mkw., a dla porównania w Pradze – 148 000 mkw. Ta aktywność budowlana przekłada się na większy wolumen dostępnej powierzchni biurowej i tworzy dogodne warunki rynkowe dla najemców.
Najwięksi w regionieNajwiększym rynkiem biurowym regionu jest Warszawa oferująca aż 4,5 mln mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Za nią plasuje się Budapeszt z prawie 3,25 mln mkw., Praga z ponad 3,12 mln mkw. Bukareszt z 2,25 mln mkw., Sofia z 1,7 mln mkw. oraz Bratysława – 1,54 mln mkw. Rozwijają się również rynki biurowe poza stolicami. Całkowite zasoby biurowe w Krakowie sięgają 690 000 mkw., we Wrocławiu – 642 000 mkw., Trójmieście – 526 000 mkw., Brnie – 478 000 mkw., Ostravie – 205 000 mkw., Timisoarze – 110 000 mkw. Rozwój rynku jest w dużej mierze generowany zarówno przez nowych najemców z sektora nowoczesnych usług dla biznesu, jak i obecnych, rozwijających swoje struktury.
– „Rosnąca liczba pracowników oznacza większe zapotrzebowanie na powierzchnię biurową. W samej Polsce centra usług dla biznesu zajmują ok 1,5 mln mkw. i wolumen ten stale rośnie. Sektor jest głównym najemcą projektów biurowych, szczególnie w miastach poza Warszawą. Szacujemy, że udział centrów usług w popycie na biura w głównych polskich aglomeracjach poza stolicą wyniósł w pierwszej połowie 2015 r. ok. 60%” – wyjaśnia Mateusz Polkowski, Dyrektor w Dziale Badań Rynku i Doradztwa w JLL.
Spektakularny popytPopyt brutto na powierzchnię biurową w samych tylko stolicach krajów Europy Środkowo-Wschodniej w I półroczu 2015 wyniósł ok. 1,1 mln mkw.
– „To był bardzo intensywny okres dla rynków biurowych zarówno w Polsce, jak i regionie CEE. Popyt brutto w Polsce wyniósł ok. 690 000 mkw., a największe rynki poza Warszawą zarejestrowały kolejne rekordowe wyniki popytu na powierzchnię biurową – ok. 300 000 mkw. na koniec I półrocza. Biorąc pod uwagę wolumen powierzchni wynajętej w III kw., można szacować, że 2015 r. będzie kolejnym spektakularnym rokiem dla polskiego rynku biurowego. Utrzymujące się wysokie zainteresowanie najemców z sektora widzimy w wolumenie negocjowanych przez JLL umów. W ciągu dziewięciu miesięcy bieżącego roku, zespół JLL doradzał przy kilku bardzo dużych transakcjach najmu z udziałem firm z branży usług dla biznesu, potwierdzając tym samym rosnący popyt ze strony tego sektora w Polsce” – informuje Anna Młyniec.