Zabytkowy jaz Psie Pole na Odrze we Wrocławiu już po gruntownym remoncie

Wody Polskie właśnie zakończyły remont zabytkowego jazu Psie Pole we Wrocławiu – jednego z najstarszych obiektów hydrotechnicznych w stolicy Dolnego Śląska, który pozwala regulować poziom wody na bocznym szlaku żeglownym od kanału miejskiego do śluzy Szczytniki. To ostatni na Odrze tak zwany jaz kozłowo-iglicowy, wybudowany na rzece jeszcze w czasach niemieckich pod koniec XIX wieku.

Zakres prac obejmował między innymi wymianę uszkodzonych elementów stalowych jazu, wraz z naprawą elementów mocowania kozłów do podłoża, ale także odtworzenie konstrukcji stalowej jazu, obejmującej szkielet nośny – kozły, mechanizmy, pomost technologiczny z balustradą oraz wciągarkę. W ramach robót budowlanych wykonano remont okładziny kamiennej i ceglanej konstrukcji przyczółków oraz filarów. Wyremontowano także płyty ponuru, poszuru oraz progi przęseł jazu, dylatację, ubezpieczenia brzegów i dna przy wypadzie z jazu oraz schody skarpowe.

Całkowicie odnowiony został plac składowy na iglice, który zyskał również nowe ogrodzenie. Przy okazji prowadzenia robót zmodernizowano też sieć pomiarową jazu, obejmującą wodowskazy oraz sieć reperów i zamontowano nowe oznakowanie nawigacyjne.

Wykonawcą robót zrealizowanych przez cały 2023 rok była firma Dromosttor z Lwówka Śląskiego. Koszt prac sfinansowanych przez Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu wyniósł 8 mln 543 tys. zł. Zadanie polegające na przywróceniu właściwego stanu technicznego obiektu został objęte 36-miesięcznym okresem gwarancji.

wroclaw.wody.gov.pl

wroclaw.wody.gov.pl

wroclaw.wody.gov.pl

wroclaw.wody.gov.pl

Jaz Psie Pole to jaz kozłowo-iglicowy. Zamknięcie jazu stanowią stalowe kozły zamontowane w podłożu jazu oraz drewniane iglice, czyli kantówki wyposażone w metalowe okucia. Stawianie jazu po przerwie zimowej polega na podniesieniu leżących kozłów za pomocą wciągarki, uruchomieniu kładki komunikacyjnej, następnie oparciu o stojące kozły kolejnych iglic jedna za drugą, w taki sposób, że wszystkie iglice tworzą drewnianą przeszkodę (zaporę) dla napływającej wody. Poziom spiętrzonej w ten sposób wody reguluje się poprzez dodanie lub wyjęcie iglic.

Po zakończeniu sezonu nawigacyjnego, czyli późną jesienią każdego roku, jaz jest kładziony. Pozwala to na przeprowadzenie niezbędnych przeglądów, doraźnych napraw oraz zapobiega tworzeniu się niebezpiecznych zatorów lodowych w sytuacji pojawiania się śryżu, kry i zalodzenia w korycie rzeki.

Jaz Psie Pole wybudowano w latach 1892-97 w celu zapewnienia właściwych warunków nawigacyjnych na Kanale Miejskim dla dynamicznie rozwijającej się żeglugi towarowej, pomijającej Śródmiejski Węzeł Wodny we Wrocławiu. Aktualnie szlak ten chętnie wykorzystywany jest do uprawiania żeglugi turystycznej.

Źródło: wroclaw.wody.gov.pl