Co dalej z CPK? Donald Tusk przedstawił plany

Projekt Centralnego Portu Komunikacyjnego wymagał wielu zmian i urealnienia. Premier Donald Tusk podczas środowej konferencji prasowej przedstawił kluczowe założenia dla rozwoju sieci komunikacyjnej w Polsce. Projekt zakłada trzy kluczowe elementy, które konieczne są do wykonania tzw. "trójskoku".

Po pierwsze rozbudowa sieci szybkiej kolei, aby każdy mógł szybko podróżować pomiędzy największymi miastami w Polsce. Po drugie rozwijanie regionalnych lotnisk, które są dostępne dla każdego. Ta część uwzględnia również budowę lotniska w Baranowie. Po trzecie rozwój Polskich Linii Lotniczych LOT. Wszystkie te elementy są ze sobą powiązane.

Szereg nieprawidłowości przy projekcie CPK

Projekt Centralnego Portu Komunikacyjnego, przez sposób w jaki poprzedni rząd próbował go realizować, był skazany na szereg trudności – opóźnienia, nieefektywne wydatkowanie pieniędzy, czy krzywdzenie ludzi wywłaszczeniami. Poprzednicy umieścili infrastrukturalny projekt CPK pod nadzorem Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, co przysporzyło problemów i było nielogiczne. Zmieniamy to – od 1 lipca spółka CPK przechodzi do Ministerstwa Infrastruktury tak, aby projekty związane z infrastrukturą były w jednym miejscu i mogły być kompleksowo zarządzane.

– "Nie wyobrażam sobie, jak nasi poprzednicy myśleli o najważniejszych projektach infrastrukturalnych w naszym państwie, oddzielając tak ważną spółkę, jaką jest CPK od Ministerstwa Infrastruktury" – mówił Minister Infrastruktury Dariusz Klimczak.

Pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek dodał, że "w zeszłym roku spółka CPK złożyła doniesienie do prokuratury na drugą spółkę Skarbu Państwa – PKP PLK. Po prostu dwie spółki nie były w stanie się porozumieć, m.in. dlatego, że dwóch ministrów urzędowało w dwóch różnych ministerstwach i nie było tutaj żadnej współpracy."

Obecny rząd odziedziczył po poprzednikach także nierealne założenia projektu CPK. Aby miał on szansę powstać, konieczne było zaangażowanie ekspertów, którzy wolni od upolitycznienia swoich działań, mogli ocenić całą koncepcję i dotychczasową realizację projektu.

– "Poprosiłem, żeby ci ludzie możliwie szybko, skutecznie, obiektywnie przedstawili stan rzeczy jaki odziedziczyliśmy po poprzednikach. Biorąc pod uwagę napięcia i oczekiwania polityczne, które towarzyszyły temu projektowi prosiłem, żeby przede wszystkim odsunęli te pokusy upolityczniania tej kwestii" – mówił podczas konferencji prasowej Premier Donald Tusk.

Zadaniem zespołu było także zbadanie "co jest Polsce potrzebne". Tak, aby projekt ten odpowiadał polskim potrzebom i jego użytkownikom, a nie wizji konkretnej partii. Audyty wykazały szereg nieprawidłowości związanych z CPK – szczególnie pod względem finansowym.

– "Sporo osób na tym dużo zarobiło. Do tej pory CPK kosztowało 2 miliardy 700 milionów złotych. (...) Ktoś słusznie zauważył, że ten skrót należałoby odczytać jako Centralne Przewalanie Kasy – trochę tak było niestety. Kiedy popatrzymy na skalę wydatków, także na propagandę, promocje i efekty jakie uzyskano, to było coś, co się rozpanoszyło w tym projekcie i było widoczne gołym okiem" – przekazał szef rządu.

Audyt pokazał też bardzo duże opóźnienia w całym projekcie CPK. Przykładem jest budowa tunelu pod Łodzią. Projekt uwzględniał budowę dwóch tuneli – dla kolei dużej prędkości i tzw. "zwykłego tunelu". Budowa tego drugiego miała się zakończyć w grudniu 2021 r. – do tej pory nie został wykonany.

– "W grudniu 2023 r. – dwa lata później po tym jak ten tunel miał być otwarty, kiedy panowie przejęli obowiązki poprzedników i zajęli się tym projektem, stwierdzili, że prace nad tym tunelem kompletnie zamarły" – podkreślił Donald Tusk.

Kolejnymi przykładami opóźnień są projekty terminala, czy nawet sama decyzja lokalizacyjna dla lotniska w Baranowie. Decyzja miała być wydana w lipcu zeszłego roku, ale została źle przygotowana.

– "Dzisiaj decyzja jest złożona i procedowana u wojewody. Ale to nie jedyne opóźnienia. Projekty terminala, projekty części lotniskowej były również na koniec zeszłego roku opóźnione o 7-8 miesięcy. My dzisiaj ten projekt urealniamy" – powiedział Pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek.

Foster & Partners Group

Polska jako megalopolis – czyli połączenie dużych miast siecią szybkiej kolei

Weryfikacja, którą przeprowadził rząd, pozwoliła na stworzenie nowych założeń rozbudowy sieci komunikacyjnej w Polsce. Powstanie nowoczesna i odpowiadająca wyzwaniom XXI wieku komunikacja na terenie całego kraju, która będzie uwzględniała potrzeby lokalne i regionalne. Koncepcja ta zrodziła się jeszcze w latach 2009-2010.

– "Po pierwsze – i to jest zasadnicza różnica między projektem promowanym przez naszych poprzedników, a tym, co my już robimy od kilku miesięcy i co nabiera w tej chwili przyspieszenia – to jest włączenie całej Polski w ten projekt" – przekazał Premier.

– "Chcemy wybudować projekt racjonalny zarówno pod względem finansowym, jak i optymalny z punktu widzenia polskiego i międzynarodowego transportu, ale przede wszystkim z punktu widzenia potrzeb polskiej gospodarki i przedsiębiorców. Będziemy tak projektować i tak budować, żeby był jak największy pożytek z każdej złotówki, która zostanie wydana" – mówił Dariusz Klimczak.

W porównaniu z tym, co było zaplanowane w poprzedniej koncepcji urealniony projekt CPK pozwoli zdecydowanie zmniejszyć liczbę potrzebnych wywłaszczeń, ale i naprawić wyrządzone krzywdy.

– "Bardzo wyraźnie chcę podkreślić, że przygotowujemy wspólnie z ministrami i wojewodami taki model, który naprawi krzywdy i który nie będzie z krzywdą dla nikogo, kto będzie wywłaszczony. Ale radykalnie zmniejszy się potrzeba wywłaszczeń w związku ze zmianą modelu przede wszystkim kolejowego" – podkreślił Donald Tusk.

Przy zmianie założeń rząd kierował się interesem mieszkańców Polski, którzy chcą szybciej i bardziej komfortowo podróżować. Dlatego Polska stanie się jednym wielkim megalopolis. W tej koncepcji liczy się cała Polska, a nie budowa w jednym miejscu wielkiego centrum.

– "W ten projekt nowoczesnej komunikacji włączone będą wszystkie duże miasta w Polsce. Sieć kolejowa, którą proponujemy i którą już wdrażamy, to będą koleje, które łączą polskie miasta między sobą, ze stolicą, ale także z największymi miastami w Polsce. Powstanie gęsta sieć, która będzie łączyła realne skupiska ludzi i będzie obsługiwała realne potoki pasażerów" – powiedział szef polskiego rządu.

– "Sieć kolejowa w całym programie CPK to oczywiście nowe linie kolejowe, ale też linie istniejące. Ma ona stanowić spójność połączeń linii nowych, linii zmodernizowanych, tych, które istnieją od wielu lat i tych linii regionalnych o mniejszym charakterze, o mniejszym ruchu" – dodał Wiceminister Infrastruktury Piotr Malepszak.

Projekt ten rozpocznie się od tzw. "Y", czyli kolei dużych prędkości. Połączy on Warszawę, Łódź, Poznań i Wrocław. Na późniejszym etapie będzie dotyczył także innych polskich dużych miast. Koleje będą osiągały prędkość od 300 do 320 km/h.

– "Możemy go nazwać projektem 100 minut, bo mniej więcej w tym czasie będziemy mogli dojechać z Warszawy do Katowic, Krakowa, Wrocławia, Poznania, Gdańska i oczywiście krócej do Łodzi" – podkreślił Donald Tusk.

Zgodnie z zapowiedziami Wiceministra Infrastruktury Piotra Malepszaka już w grudniu tego roku pojedziemy z Warszawy do Łodzi w 65 minut, z Warszawy do Białegostoku w 90 minut, a z Warszawy do Poznania w 2 godziny 20 minut.

Foster & Partners Group

Budowa nowoczesnego lotniska w Baranowie

Powstanie również nowoczesne lotnisko w Baranowie, które rocznie będzie obsługiwało 34 miliony pasażerów. Zakładamy, że pierwsze samoloty odlecą w 2032 r. Ta część koncepcji jest także związana z rozbudową autostrady A2, która łączy Warszawę i Łódź.

– "Lotnisko, które zbudujemy będzie najnowocześniejszym lotniskiem w Europie. Będzie połączone nie tylko koleją dużych prędkości – tą koleją, która będzie łączyła między innymi Łódź i Warszawę – ale też podjęliśmy decyzję o rozbudowie autostrady. Nie tylko między Warszawą a lotniskiem centralnym, ale na dłuższym odcinku między Warszawą a Łodzią – powstanie trzeci i czwarty pas autostrady. Te decyzje także już podjęliśmy" – przekazał Premier.

Foster & Partners Group

Urealniony harmonogram prac związanych z budową lotniska w Baranowie:

- koniec 2024 r. – decyzja lokalizacyjna,

- 2026 r. – uzyskanie pozwolenia na budowę projektu lotniskowego,

- 2029 r. – zakończenie budowy tunelu i stacji podziemnej stacji kolejowej,

- 2030 r. – zakończenie budowy lotniska,

- 2032 r. – przeniesienie ruchu komercyjnego z Lotniska Chopina na nowe lotnisko centralne w Baranowie.

Foster & Partners Group

Rozwój lotnisk regionalnych, które są blisko każdego

Istotne z punktu widzenia tego projektu jest to, aby lotnisko było blisko. Dlatego będziemy dalej wspierać rozwój lotnisk regionalnych.

– "Będziemy nadal dbali o racjonalną sieć lotnisk regionalnych i do tego oczywiście dochodzi szybka rozbudowa i modernizacja Modlina. To będzie lotnisko dla tanich linii lotniczych, popularnych w Polsce" – zapowiedział Donald Tusk.

Rozbudowa i modernizacja lotniska Modlin będzie się wiązała z dokończeniem inwestycji drogowej i włączeniem fragmentu S7. Zbudujemy także kolej pomiędzy Dworcem Centralnym w Warszawie a Modlinem.

– "Rozwój Modlina i Chopina był blokowany przez naszych poprzedników. Dzisiaj te inwestycje odblokowujemy, żeby nie tylko te porty mogły się rozwijać, żeby podróżowało się z nich wygodniej, żeby przyciągały nowe oferty, żeby budowały siatkę połączeń, ale żeby też wygenerowały ruch, który jest nam bardzo potrzebny do budowy nowego lotniska" – podkreślił Minister Infrastruktury.

Nowa koncepcja uwzględnia również przyszłość lotniska Chopina w Warszawie. Zostanie ono jak najszybciej zmodernizowane, aby usprawnić ruch pasażerski. Jego funkcja na pewno jednak ulegnie zmianie, kiedy lotnisko w Baranowie przejmie obsługę 34 mln pasażerów rocznie.

– "Wiecie, że czeka transport lotniczy – szczególnie ten cywilno-osobowy – prawdziwa rewolucja. Są już pierwsze miejsca na świecie, gdzie bezzałogowe drony między innymi obsługują różne trasy. Nie ulega wątpliwości, że w perspektywie kilku lat ta rewolucja się dokona, także w Europie. Lotnisko na Okęciu jest wymarzonym miejscem do tego, żeby pełnić rolę takiego centrum najnowocześniejszej komunikacji lotniczej na miarę rzeczywiście XXI wieku" – podkreślił Premier.

Foster & Partners Group

Unowocześnienie i rozwój Polskich Linii Lotniczych LOT

Ostatnim elementem "trójskoku" jest rozwój Polskich Linii Lotniczych LOT. Planowane jest uzupełnienie floty do 135 samolotów, w tym 31 samolotów szerokokadłubowych do 2032 r. Rząd zakłada, że PLL LOT będzie obsługiwać na nowym lotnisku w Baranowie co najmniej 50% lotów.

– "Bardzo mi zależy na tym, żeby doświadczeni managerowie pomogli w tym ambitnym projekcie, żeby LOT stał się jedną z największych linii lotniczych. Możemy myśleć dzisiaj realistycznie o tym, że LOT stanie się firmą, no nie tak dużą jak Lufthansa, ale mniej więcej tego rzędu. To oznacza konieczność uzupełnienia floty do ponad 130 samolotów" – mówił szef rządu.

Każdy z trzech elementów "trójskoku" – rozbudowa szybkiej kolei, rozwój lokalnych lotnisk i lotniska centralnego w Baranowie, oraz rozwój Polskich Linii Lotniczych LOT, jest ze sobą powiązany. Realizacja każdego z tych elementów pozwoli Polsce rzeczywiście wejść w nowy wiek komunikacji i transportu.

Źródło: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów