Francuskie firmy zainwestowały w Polsce ponad 108 mld złotych, a co czwarta na stałe współpracuje z ponad 500 lokalnymi przedsiębiorstwami. 1200 firm z udziałem kapitału francuskiego działających w kraju odpowiada za 4% całkowitego zatrudnienia i przychodów podmiotów posiadających 10 i więcej pracowników. Jednocześnie odpowiadają one za około 5% łącznych nakładów inwestycyjnych i wartości dodanej generowanej przez przedsiębiorstwa działające w Polsce. Wartość wymiany handlowej między Francją, a Polską osiągnęła w 2023 roku poziom 35 mld EUR, z nadwyżką handlową Polski w wysokości aż 8,4 mld EUR.
Francusko-Polska Izba Gospodarcza (CCIFP) we współpracy z Instytutem Debaty Eksperckiej i Analiz QUANT TANK z okazji 30-lecia istnienia Izby wydała raport pt. „Wkład firm z kapitałem francuskim i relacji polsko-francuskich w polską gospodarkę”, który stanowi obszerną analizę relacji biznesowych między Polską a Francją.
Od ponad trzech dekad firmy francuskie aktywnie uczestniczą w polskim życiu gospodarczym, odgrywając istotną rolę w transformacji krajowej gospodarki. Ich obecność jest zauważalna w innowacyjnych, jak i kluczowych dla infrastruktury i efektywności gospodarczej sektorach.
– Skala połączeń i więzi gospodarczych, które przez te wszystkie lata zostały wypracowane między francuskim i polskim biznesem, potwierdza długofalowy charakter prowadzonych inwestycji. Ta silna współpraca nie tylko umacnia stabilność i zrównoważony rozwój gospodarczy Polski, ale również stymuluje innowacje, tworząc dogodne warunki dla wzrostu nowych gałęzi przemysłu i sektorów usług. Strategiczne partnerstwo polsko-francuskie może stać się nową siłą napędową całej europejskiej gospodarki oraz istotnym filarem stabilności i rozwoju w regionie – mówi Tareck Ouaibi, Prezes Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej (CCIFP).
Francuskie inwestycje w Polsce
Skumulowane bezpośrednie inwestycje zagraniczne firm z kapitałem francuskim osiągnęły na koniec 2022 roku rekordowy poziom około 108 mld PLN, po wzroście na przestrzeni 5 lat o około 1/3. W rankingu największych inwestorów zagranicznych wg kraju siedziby podmiotu dominującego udział Francji przekroczył 9 proc., co uplasowało ją na pozycji wicelidera za Niemcami, a bezpośrednio przed Holandią i USA.
Polska jest kluczowym partnerem gospodarczym Francji w Europie Środkowo-Wschodniej. To właśnie w naszym kraju firmy francuskie ulokowały blisko połowę wszystkich inwestycji w regionie.[1]
Największym obszarem, w którym koncentrują się inwestycje znad Sekwany jest przetwórstwo przemysłowe (27%), po nim informacja i komunikacja, transport i logistyka (24%), dalej handel (18%), usługi profesjonalne (10%), finanse i bankowość (10%), obsługa rynku nieruchomości (8%) i budownictwo (3%).
W wielu sektorach francuskie firmy odgrywają szczególnie ważną rolę na tle innych zagranicznych inwestorów. Obszarem ich największej aktywności (blisko 70% udział w 2022 roku) jest sekcja informacji i komunikacji, obejmująca branżę telekomunikacyjną, mediową oraz IT. Wiodącą rolę odgrywają one także w sektorze usług biznesowych dla firm, szczególnie w obszarze administracji i działalności wspierającej, gdzie reprezentują około 1/3 całkowitego kapitału zagranicznego firm działających w Polsce oraz działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (3. miejsce wśród inwestorów zagranicznych).
Ważnym aspektem działalności firm francuskich w Polsce z punktu widzenia wzrostu innowacyjności gospodarki jest fakt, iż często działają one w branżach wiedzochłonnych, charakteryzujących się najwyższym poziomem zaawansowania technologicznego, takich jak: produkcja farmaceutyczna i chemiczna, sprzętu transportowego, urządzeń elektrycznych czy elektronicznych. Są one również silnie obecne w wiedzochłonnych usługach – zwłaszcza w sektorze informacji i komunikacji, ale też np. reklamy i marketingu.
Wkład w rozwój polskiej gospodarki
Dziś w Polsce działa około 1200 firm z udziałem kapitału francuskiego. W krajowym sektorze przedsiębiorstw stanowią około 4% całkowitego zatrudnienia i przychodów podmiotów zatrudniających 10 i więcej osób. Jednocześnie odpowiadają one za około 5% łącznych nakładów inwestycyjnych i wartości dodanej generowanej przez małe, średnie i duże firmy działające w Polsce.
Spółki zależne od kapitału francuskiego nie są najliczniejszą grupą firm zagranicznych w naszym kraju, ale zaliczają się do podmiotów o największej przeciętnej skali działalności. Średnie zatrudnienie wynosi blisko 500 osób, wobec niecałych 300 pracowników wśród ogółu firm zagranicznych w Polsce. W sumie firmy francuskie stworzyły 227 000 bezpośrednich miejsc pracy i co najmniej drugie tyle pośrednich, u swoich dostawców i partnerów.
Pod względem skali działalności, efektywności biznesowej oraz aktywności inwestycyjnej firmy francuskie pozytywnie wyróżniają się nie tylko na tle średniej, ale też podmiotów kontrolowanych przez kapitał z krajów ze ścisłej czołówki inwestorów obecnych w Polsce (Niemcy, USA, Wielka Brytania, Holandia). Cechują je najwyższe w tej grupie przeciętne przychody, zatrudnienie oraz relacja nakładów inwestycyjnych do przychodów.
– Duża skala działalności wielu firm z kapitałem francuskim sprawia, iż otaczają się one szczególnie szerokim gronem lokalnych dostawców. Blisko 2/3 firm francuskich stale współpracuje w Polsce z ponad 100 lokalnymi firmami, a co piąta spółka szacowała łączną liczbę polskich partnerów na ponad 1000 podmiotów. Ponadto firmy te włączane są w globalne łańcuchy dostaw, dzięki czemu mogą rozwijać się we Francji, ale też w innych oddziałach francuskich koncernów na całym świecie. – mówi Joanna Jaroch-Pszeniczna, Dyrektorka Generalna Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej (CCIFP).
Francuskie firmy w Polsce stawiają na inwestycje i innowacje
W badaniu przeprowadzonym przez CCIFP aż 48% firm zwiększyło w roku 2023 nakłady na inwestycje. W ostatnich trzech latach najwięcej firm inwestowało w takie obszary jak: cyfryzacja (45%), ochrona środowiska (33%), automatyzacja produkcji (27%), rozbudowa zakładu produkcyjnego (21%) oraz działalność badawczo rozwojowa (18%). Ten ostatni obszar jest zresztą niezwykle istotny dla firm francuskich, z których aż 41% prowadzi w Polsce działania w obszarze R&D, a co piąta firma przeznacza na nie ponad 2% swoich rocznych przychodów. Ponadto 4 na 5 badanych firm wdrożyło w ostatnich trzech latach nowy produkt lub usługę, a 43% innowacyjnych rozwiązań firm francuskich wdrożonych w Polsce zostało powielonych w innych oddziałach grupy na świecie.
Rekordowa wymiana handlowa wsparciem dla polskiej obecności nad Sekwaną
Wartość wymiany handlowej między Francją a Polską osiągnęła w 2023 roku imponujący poziom 35 mld EUR, z nadwyżką handlową Polski w wysokości aż 8,4 mld EUR. Polski eksport do Francji dynamicznie rośnie, notując rekordowy poziom 21,5 mld EUR w 2023 roku, co stanowi ponad 7-krotny wzrost w ciągu ostatnich 20 lat. Dzięki tej dynamice Francja jest dziś trzecim najważniejszym rynkiem dla polskiego eksportu.
W ostatnich latach widać też intensyfikację działalności polskich firm na francuskim rynku. Skumulowana wartość akcji i innych form udziałów kapitałowych w podmiotach francuskich będących w posiadaniu polskich spółek wzrosła pomiędzy 2017 a 2022 rokiem o około 80%, a łączny stan należności z tytułu polskich inwestycji bezpośrednich we Francji wyniósł w 2022 roku ponad 4 mld PLN. Plasowało to Francję na 11. miejscu wśród najważniejszych destynacji polskich inwestycji za granicą.
– Brexit oraz wojna w Ukrainie spowodowały, że jak nigdy dotąd przyszłość Unii Europejskiej zależy od wzmocnienia relacji politycznych i gospodarczych pomiędzy państwami scalającymi dziś Europę, wśród których szczególną rolę pełnią Francja i Polska. Dotychczasowa, bogata historia współpracy może stać się fundamentem dla strategicznych sektorów obu krajów, takich jak przemysł, energetyka, cyfryzacja i obronność - ważnych szczególnie w kontekście wyzwań związanych z zieloną transformacją Polski, jej bezpieczeństwem i rozbudową infrastruktury. – mówi dr Stanisław Kluza, Prezes Instytutu Debaty Eksperckiej i Analiz QUANT TANK, współautor raportu.
Adam Ponichtera, dyrektor polskiego oddziału Data4, inwestora i operatora centrów danych:
– Z perspektywy Data4 Polska ma wszelkie zasoby, aby stać się centralnym hubem cyfrowym dla regionu. W najbliższych latach będzie stanowić jeden z najdynamiczniej rozwijających się rynków dla sektora centrów danych – odpowiadając na zapotrzebowanie firm, administracji publicznej, a także rosnącego tempa cyfryzacji. Wkrótce zaobserwujemy znaczny wzrost podstawowych usług graczy globalnych i regionalnych, wzmocniony sztuczną inteligencją. Szacuje się, że to zwiększy naszą branżę aż trzykrotnie. Istotne jest również położenie Polski, które gwarantuje doskonałe połączenie zachodniej części Europy z jej częścią środkowo-wschodnią oraz krajami skandynawskimi. Wierzymy także, że firmy ze Wschodu będą dążyły do przeniesienia swoich danych do europejskiej przestrzeni gospodarczej i prawnej, gdzie będą skutecznie chronione. Wraz ze wzrostem zapotrzebowania na centra danych będą podążać dalsze inwestycje Data4 w Polsce – mówi Adam Ponichtera, dyrektor polskiego oddziału Data4, inwestora i operatora centrów danych.
Alexandre Saussard, prezes Auchan Polska:
– Auchan jest obecny na polskim rynku od 28 lat i zatrudniając 15 tysięcy pracowników oraz osiągając obroty w wysokości 12 miliardów złotych, jest jedną z największych francuskich firm w Polsce. Stawiamy na długofalowy rozwój naszej działalności, budujemy silne partnerstwa z producentami, hodowcami i dostawcami, aby wspierać polskie rolnictwo i przemysł. W ten sposób zapewniamy konsumentom dostęp do wysokiej jakości żywności pochodzącej ze zrównoważonej, lokalnej produkcji. Niezwykle ważne jest dla nas, aby nasza marka była dostępna dla jak największej liczby polskich konsumentów, dlatego nieustannie pracujemy nad rozwojem naszej sieci otwierając nowe sklepy Auchan: sklepy własne, franczyzowe i partnerskie, tak, aby docelowo zasięg fizyczny i cyfrowy Auchan obejmował 100% powierzchni Polski.
Alicja Chilińska-Zawadzka, Prezes Zarządu, EDF Renewables Polska:
– Obecnie Polska stoi w obliczu przełomowych szans związanych z transformacją energetyczną. Polski program offshore i dalszy rozwój OZE na lądzie mogą w najbliższych latach zbudować silną gałąź gospodarki i przyczynić się do wzrostu konkurencyjności polskich firm na arenie międzynarodowej. Podobną ścieżkę transformacji – która obejmowała odejście od paliw kopalnych na rzecz bezemisyjnych źródeł energii – w przeszłości z sukcesem przeszła Francja. Grupa EDF była istotnym uczestnikiem tej zmiany. Dzięki temu zdobyliśmy wiedzę i doświadczenie, którymi teraz chcemy podzielić się z polskimi partnerami. Już dziś wiemy, że Polska będzie potrzebowała prawie 30 tysięcy wykwalifikowanych pracowników do pracy w sektorze OZE. Między innymi dlatego, we współpracy ze Spółką Restrukturyzacji Kopalń, uruchomiliśmy program „Wiatr – Kopalnia możliwości”. Oferuje on górnikom bezpłatne szkolenia, które wyposażają ich w kompetencje techników turbin wiatrowych honorowane na całym świecie. Jako EDF Renewables wierzymy, że w centrum sprawiedliwiej transformacji zawsze powinien stać człowiek – i zgodnie z tą wizją realizujemy wszystkie projekty w Polsce.
Valéry Gaucherand, prezes zarządu L'Oréal Polska i kraje bałtyckie:
– W Polsce jesteśmy obecni od ponad 30 lat i jest to dla nas jeden z najważniejszych rynków na świecie.
Od 2017 roku Warszawa jest główną siedzibą naszego HUB L’Oréal Polska i Kraje Bałtyckie, a w podwarszawskich Kaniach działa fabryka L’Oréal Warsaw Plant, która jest największą jednostką produkcyjną naszej Grupy w Europie. Z uwagi na skalę działalności, profil i rozwiązania technologiczne, L’Oréal Warsaw Plant to obiekt strategiczny w naszym logistycznym łańcuchu dostaw. Firma chce rozwijać fabrykę i wiąże z nią poważne plany inwestycyjne. Już teraz w fabryce produkowane jest 400 milionów sztuk kosmetyków rocznie, z czego w 2023 roku, aż 20 milionów sztuk było nowym produktem. Ponad 90% produkcji wysyłana jest na eksport do prawie 30 krajów. W ciągu ponad 25-letniej działalności podwarszawskiej fabryki przeznaczyliśmy kwotę 251 mln euro na rozwój innowacyjnych rozwiązań. Dostrzegamy w Polsce ogromny potencjał, dlatego planujemy nad Wisłą kolejne inwestycje.
Piotr Piętka, CEO Publicis Groupe, Polska, Ukraina i kraje bałtyckie:
– Polska na globalnej mapie Publicis Groupe od wielu lat wyróżnia się dynamiką rozwoju, szczególnie w obszarach mediów, analityki, technologii i narzędzi marketingowych. Odważnie i z dużą determinacją inwestujemy nasze zasoby w nowe obszary, tworząc i testując innowacyjne rozwiązania, które są następnie implementowane na innych rynkach, również poza Europą Środkowo – Wschodnią. Warto też dodać, że nasi eksperci są cenieni przez międzynarodowe koncerny, które szukają u nas możliwości centralizacji kluczowych usług marketingowych, takich jak produkcja, commerce czy analityki i co szczególnie istotne, to nasi specjaliści pełnią w takich współpracach rolę strategicznego lidera działań, zarządzając procesami komunikacyjnymi na wielu rynkach. Polska jest również zagłębiem bardzo ambitnych i zmotywowanych do rozwoju przedsiębiorców, którzy w oparciu o doświadczenia lokalne, chcą z nami budować swoje marki w regionie i na świecie, korzystając przy tym z naszych kompetencji mediowych, kreatywnych, digitalowych, technologicznych i analitycznych.
Joanna Drewla, Dyrektor Generalna, Servier Polska:
– Bilans dotychczasowych inwestycji realizowanych przez Servier w Polsce to blisko 1 mld zł.
Produkcja leków to wiodący filar naszej działalności, dlatego nakłady finansowe lokowane w naszym kraju, koncentrowały się głównie na rozbudowie warszawskiego zakładu produkcyjnego Anpharm. Obecnie z taśm produkcyjnych zjeżdża 5 mln tabletek dziennie, co przekłada się rocznie na ponad 50 milionów opakowań leków. Są one przeznaczane przede wszystkim na polski rynek - każdego dnia korzysta z nich ok. 2 milionów pacjentów-, a nadwyżka ok. 50% zdolności produkcyjnych jest przeznaczona na eksport, przede wszystkim do krajów UE. Rozwój warszawskiej fabryki Anpharm oznacza wzrost zdolności produkcyjnych, stabilniejszy dostęp do leków dla polskich pacjentów, a także większy bilans eksportowanych leków. Za trzy lata kiedy ta inwestycja zostanie ukończona, fabryka Anpharm stanie się globalną wytwórnią, dostarczającą leki na nadciśnienie na blisko 70 rynków zagranicznych.
Olivier Degand Partner Zarządzający Mazars Polska:
– Rola Polski jako destynacji dla inwestycji francuskich.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej w 2004 r., francuskie inwestycje bezpośrednie, wspierane przez ogromny zastrzyk funduszy europejskich dla polskiej gospodarki, gwałtownie wzrosły. Po pojawieniu się na polskim rynku największych firm z francuskiego indeksu giełdowego CAC-40 (lata 1990-2010), Polska zaczęła przyciągać również coraz więcej francuskich firm z sektora MŚP - głównie dzięki dostępowi do wykwalifikowanych pracowników i niższym kosztom dla pracodawcy, a także możliwości dotarcia do 38 milionów konsumentów na rynku, w samym sercu Europy. W czasie pandemii Covid-19, stosunki handlowe między Polską i Francją jeszcze bardziej się umocniły. Wpłynęło na to między innymi zjawisko „nearshoringu”, polegające na przeniesieniu części łańcucha dostaw z Azji Południowo-Wschodniej bliżej Francji.
Maciej Ptak Lider Działu Doradztwa Finansowego Mazars Polska:
– Inwestycje polskie we Francji.
Obserwujemy, że polskie firmy wykazują coraz większe zainteresowanie rynkiem francuskim. Zazwyczaj rozwijają się poprzez eksport, zakładanie spółek zależnych lub przejęcia. W przypadku fuzji i przejęć, takie transakcje są postrzegane jako strategiczne inwestycje. Umożliwiają one firmom osiągnięcie synergii operacyjnych, nabycie marek, które są już rozpoznawalne we Francji lub szybsze uzyskanie wszelkiego rodzaju certyfikatów. W porównaniu z zachodnimi inwestorami, jedną ze specyficznych cech polskich nabywców jest ich większe zainteresowanie zakupem francuskich firm, które są w trakcie restrukturyzacji lub likwidacji. Wreszcie, należy zauważyć, że Francja jest czasami postrzegana jako punkt wyjścia na inne rynki (Beneluks, Europa Południowa, francuskojęzyczne kraje Afryki), co czyni ją jeszcze bardziej atrakcyjną dla szefów polskich firm.
Raport "Wkład firm z kapitałem francuskim i relacji polsko-francuskich w rozwój krajowej gospodarki" jest dostępny do pobrania na stronie Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej.
Źródło: Francusko-Polska Izba Gospodarcza (CCIFP).
Zdjęcie główne w artykule: Inwestycja firmy Data4 pod Warszawą.
[1] W krajach należących do Unii Europejskiej.