[Polska] Mokotów przekracza milion mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Poziom popytu oraz czynsze pozostają stabilne w głównych miastach poza Warszawą.

• 
  
• Popyt: Aktywność najemców na warszawskim rynku najmu nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. W I kw. 2013 r. popyt netto (bez renegocjacji) wyniósł 98 700 mkw., a brutto ponad 155 000 mkw., co stanowi odpowiednio 16% i 24% wzrost w porównaniu do I kw. 2012 r. Umowy przednajmu stanowiły 30% całkowitego popytu netto, a największe z nich zawarł Konsalnet (8 200 mkw., w budynku budowanym na własne potrzeby) oraz Schneider (7 000 mkw., Park Rozwoju na Mokotowie). Umowy najmu, obydwie na Mokotowie, przedłużył BNP Paribas (11 000 mkw. w Trinity Park II) oraz Play (9 600 mkw. w Marynarska BP, który dobrał też powierzchnię biurową w obiekcie).
  
  Poza Warszawą, w głównych miastach Polski[1], popyt wzrósł o 7% względem poprzedniego kwartału i osiągnął wartość 100 000 mkw., a największą aktywność najemców zaobserwowano w Krakowie, Wrocławiu i Katowicach. Popyt netto w tym okresie wyniósł 79 300 mkw. (3% wzrostu względem IV kw. 2012 r.) 40% podpisanych transakcji stanowiły umowy przednajmu, z czego największe zawarły: Getin Holding (ok. 12 000 mkw., Sky Tower, Wrocław), Polski Koks (6 150 mkw. w Polski Koks HQ, Katowice), Getin Bank (6 000 mkw., LC Corp Tower I, Katowice), Brown Brothers Harriman (4 700 mkw., Orange Office Park – Amsterdam, Kraków) i Netia (3 650 mkw., West House 1B faza I, Wrocław). Inne znaczące transakcje to m.in. Google (odnowienie i ekspansja, 3 650 mkw., Rynek 12/13, Wrocław), Pekao SA (nowa umowa, 2 900 mkw., Bit Komputer, Kraków), Geoban (odnowienie i ekspansja, 2 800 mkw., Łużycka Office Park, Trójmiasto) oraz UBS (nowa umowa, 2 750 mkw., Green Office C, Kraków).
• 
  

• 
  
• Podaż: W I kw. w Warszawie do użytku oddano 76 200 mkw., a kolejne 238,000 mkw. zostanie ukończonych do końca tego roku. Aktywność deweloperów nieznacznie maleje z roku na rok, ale nadal pozostaje na stosunkowo wysokim poziomie – na koniec I kw. w budowie pozostawało 576 000 mkw. Warto również wspomnieć, że w analizowanym kwartale, zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na Mokotowie przekroczyły 1 milion mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej.
  
  W I kw. zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w głównych miastach w Polsce, poza Warszawą, zwiększyły się o ok. 98 000 mkw., z czego 40% przypadło na Wrocław (m. in. w Sky Tower – 28 500 mkw. i Green Towers B – 10 700 mkw.), a 32% na Trójmiasto (m. in. dwa kolejne budynki w ramach Olivia Business Centre: Olivia Tower – 14 240 mkw. i Olivia Point  – 9 600 mkw.). Inne projekty to: Baltic Business Park (9 870 mkw.) czy Piastów Office Center A (7 000 mkw.) w Szczecinie. Co ciekawe, Wrocław, jako kolejny po Krakowie, przekroczył poziom 500 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Obecnie w głównych miastach Polski w budowie pozostaje około 427 800 mkw. powierzchni biurowej, z czego 71 100 mkw. prawdopodobnie zostanie oddane do użytku w II kw. 2013 r. (60% jest już wynajęte). Najwięcej nowej powierzchni powstaje w Krakowie, Trójmieście i Poznaniu.
• 
  

• 
  
• Współczynnik powierzchni niewynajętej: Wysoka aktywność deweloperów wpłynęła na wzrost wskaźnika powierzchni niewynajętych w Warszawie, który na koniec I kw. 2013 r. wyniósł 9,9% (9,6% w Centrum i 10% poza nim).
  
  Współczynnik pustostanów utrzymywał się na stabilnym poziomie w Katowicach, Krakowie i Wrocławiu, zniżkowe presje w odniesieniu do ubiegłego kwartału odnotowano w Łodzi (spadek z 13,7% w IV kw. 2012 r. do 11,7% w I kw. 2013 r.). W pozostałych największych rynkach biurowych w Polsce zaobserwowano wzrost współczynnika powierzchni niewynajętej w ujęciu kwartalnym. Ze względu na stosunkowo wysoki poziom podaży przewidziany na II-IV kw., możliwy jest wzrost wskaźnika pustostanów w niektórych miastach.
• 
  

• 
  
• Czynsze: Rosnący wskaźnik pustostanów powoduje zniżkowe presje na czynsze w Warszawie. Bazowy koszt wynajmu najlepszych powierzchni biurowych w Centrum w I kw. 2013 r. nieznacznie się obniżył do poziomu 22-24,5 euro za metr kwadratowy miesięcznie. Natomiast powierzchnie poza Centrum, np. na Mokotowie, można wynająć za 15 euro. Ogólne warunki stają się coraz bardziej korzystne dla najemców.
  
  Poza stolicą, stawki czynszowe w najlepszych obiektach kształtują się od 11-13 euro w Łodzi do 16,00 euro za metr kwadratowy miesięcznie w Poznaniu. Analitycy Jones Lang LaSalle przewidują niewielkie presje zniżkowe na czynsze w II-IV kw. 2013 r. na niektórych rynkach.
• 
  

[1] Główne miasta Polski, z wyłączeniem Warszawy: Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Szczecin i Lublin