Wysokie stopy procentowe, zmiany legislacyjne, niska dostępność gruntów oraz stagnacja i spadek cen najmu są jednymi z najczęściej wymienianych wyzwań wskazywanych przez kluczowych uczestników rynku, które mogą istotnie wpłynąć na dopiero raczkujący sektor najmu instytucjonalnego. W pierwszej połowie 2023 roku na rynku najmu instytucjonalnego odnotowano niewielką ilość transakcji – zaledwie dwie. Obie transakcje dotyczyły zakupu nowo wybudowanych budynków. W porównaniu z końcem 2022 roku liczba mieszkań w budowie spadła o 23%. Liczba mieszkań planowanych do wybudowania wzrosła o 30%, co pokazuje, że inwestorzy chcą dalej rozwijać swoje portfele najmu instytucjonalnego a ekonomiczne podstawy rynku pozostają niezachwiane – wynika z raportu "Najem instytucjonalny – po chwili oddechu czas na ambitne plany".

Jaki sektor wygra w tym roku w wyścigu inwestycyjnym? Czy inwestorzy, którzy poszukują w Polsce okazji, postawią jak w roku ubiegłym przede wszystkim na biurowce? Czy rynek transakcji inwestycyjnych zdominują magazyny i parki handlowe?

Polski rynek magazynowy w 2022 r. utrzymał się w dobrej kondycji. Oddane do końca grudnia 2022 r. ponad 4,4 mln mkw. (+42% r/r) nowej powierzchni korespondowało z dużą aktywnością po stronie najemców, którzy wynajęli blisko 6,7 mln mkw. (-9 r/r). W budowie znajduje się kolejne 3,4 mln mkw. (-25% r/r), co zapowiada przekroczenie granicy 30 mln mkw. w 2023 r. Wysoki współczynnik absorpcji nie wpłynął znacząco na wzrost współczynnika pustostanów, utrzymując go na poziomie 4,1% (+0,2 pp. r/r). Wydarzeniem roku z pewnością były rosnące stawki czynszów, które wzrosły średnio o 15-20% względem poprzednich lat. AXI IMMO prezentuje raport: "Polski Rynek Magazynowy – podsumowanie 2022 r.".

Uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. 2022 poz. 1083), a konkretnie art. 26 wprowadza obowiązek zainstalowania w terminie do 1 stycznia 2025 roku minimum jednego punktu ładowania oraz osprzętu do poprowadzenia przewodów dla budynków niemieszkalnych posiadających więcej niż 20 miejsc postojowych, niebędących własnością małego lub średniego przedsiębiorstwa. Wymóg będzie dotyczył jednakowo biurowców, hoteli, szpitali, budynków handlowo-usługowych oraz obiektów kulturalnych, czy przemysłowo-magazynowych. Wydaje się, że 2 lata to dużo...

Parki handlowe oraz centra codziennych zakupów (tzw. centra convenience) okazały się najbardziej odpornymi formatami handlowymi w czasie pandemii COVID-19. Ten format handlowy w Polsce dynamicznie się rozwija, a parki wiodą prym pod względem przyrostu podaży. W pierwszej połowie 2022 r. deweloperzy oddali 183 200 mkw. powierzchni najmu, z czego 66% w ramach parków handlowych oraz centrów convenience. Przewiduje się, że na rynku do końca tego roku pojawi się kolejne 341 700 mkw. powierzchni najmu, z czego 53% będą stanowiły parki handlowe. To byłby kolejny rekordowy rok w historii tego sektora pod względem dostarczenia nowej podaży.

Trzy nowe stacje, ściany zatorowe zaprojektowane przez znanego artystę i dojazd do centrum w niecałe 20 minut – tak w skrócie prezentuje się oddana właśnie inwestycja. W środę 28 września pierwszy pociąg zabrał pasażerów z Bródna. Ruszył w kierunku centrum, a dalej Bemowa.

W I połowie 2022 roku w Polsce oddano do użytku blisko 110 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej, z czego 19 tys. mkw. stanowiły rozbudowy. Tym samym odnotowano najniższą półroczną podaż od pięciu lat. Dominującą pozycję wśród nowych inwestycji zajmują parki handlowe w małych miastach i prognozy na kolejne miesiące nie wróżą zmiany tego trendu.

Jeden z najszybciej rozwijających się rynków nieruchomości mieszkaniowych w Europie zwalnia i jest to spowolnienie, jakiego nie widzieliśmy od ponad dekady. Polska była do niedawna europejskim liderem. Rocznie budowaliśmy niemal sześć mieszkań na tysiąc mieszkańców. Obecnie notujemy silny spadek sprzedaży. Do połowy roku rynek deweloperski pozostawał w równowadze, jednak wkrótce wejdziemy w okres nadpodaży. W jakim kierunku zmierza więc sektor mieszkaniowy?

W swojej pracy, jako rzecznik patentowy zauważyłem, że przedsiębiorcy dość swobodnie podchodzą do wyboru nazwy firmy. Jeżeli już poświęcają temu więcej czasu, to selekcji dokonują tylko pod kątem przydatności marketingowej. Jeżeli robią weryfikację od strony prawnej, to ogranicza się ona do szybkiego poszukiwania na identyczność. Ten aspekt prawny jest notorycznie zaniedbywany, co może w perspektywie czasu generować nawet spory sądowe.

Kompleksy nieruchomości łączące wiele funkcji – czyli mixed-use – coraz bardziej zyskują na znaczeniu – w oczach deweloperów, inwestorów, a przede wszystkim odbiorców. zaspokajając potrzebę lokalności oraz umożliwiając realizację codziennych potrzeb w pobliżu miejsca zamieszkania. I chociaż obecnie blisko 90% obiektów tego typu znajduje się w miastach, to przewiduje się, że w kolejnej fazie uwaga inwestorów skieruje się również w stronę projektów podmiejskich – wynika z najnowszego raportu "Mixed-use. Jak go zrozumieć?", przygotowanego przez firmę doradczą Colliers.

W co inwestować w wymagających czasach? Jak dywersyfikować portfel inwestycyjny by zminimalizować ryzyko? W jakich nieruchomościach lokują teraz kapitał inwestorzy?

Coraz bliżej do rozpoczęcia nowej, dużej inwestycji w samym centrum stolicy Dolnego Śląska, odbudowy dawnego Pałacu Hatzfeldów przy ulicy Wita Stwosza 32, na Starym Mieście, zaledwie kilkaset metrów od wrocławskiego Rynku. Będzie to jedna z największych i najważniejszych rewitalizacji od zakończenia II wojny światowej we Wrocławiu. W zrekonstruowanym, okazałym budynku powstanie luksusowy, 5-gwiazdkowy hotel.

Fuzja to pierwsza łódzka lokalizacja CitySpace – operatora elastycznych przestrzeni biurowych. Koncept, którego właścicielem jest Echo Investment, otworzył się na terenie wielofunkcyjnego kompleksu Fuzja, w zrewitalizowanej już części projektu po dawnych zakładach włókienniczych Karola Scheiblera. Lokalizacja obejmująca cały biurowiec na wyłączność to nowość w ofercie CitySpace.

W 2022 roku wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości komercyjnych zamknęła się wynikiem około 5,8 mld euro, co pokazało, że po trudnych latach pandemicznych i wybuchu konfliktu na Wschodzie, Polska jest stabilnym rynkiem z dużą grupą inwestorów zainteresowanych lokowaniem kapitału w naszym kraju, jak i szerokim spektrum atrakcyjnych produktów inwestycyjnych.

Blisko 215 km wyniesie łączna długość odcinków dróg, na jakie w 2024 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zamierza ogłosić przetargi. Na nowy rok przejdzie też pięć odcinków obwodnic o łącznej długości ok. 17 km, na które przetargi GDDKiA planowała ogłosić w 2023 r., lecz nie uzyskała na nie finansowania. Przy zakończeniu trwających procedur środowiskowych i prac przygotowawczych będzie można ogłosić przetargi na kolejne ponad 140 km dróg. Przypomnijmy, że obecnie w przetargu mamy 43 zadania o łącznej długości ponad 507 km.

Firma Resi4Rent umocniła się na pozycji lidera na polskim rynku PRS, zamykając rok z liczbą ponad 4100 lokali w swoim portfolio oraz planami inwestycyjnymi na kolejne miesiące. W ciągu roku Resi4Rent powiększyła swoją ofertę o 3 nowe projekty: dwa w Warszawie przy ul. Wilanowskiej i Białej Foty oraz jeden we Wrocławiu przy ul. Jaworskiej. Łącznie w ramach tych inwestycji firma zrealizowała 1110 nowych mieszkań w abonamencie, odpowiadając tym samym za jedną czwartą nowej podaży na rynku PRS.

Grupa Saller konsekwentnie umacnia swoją pozycję rynkową poprzez realizację strategii stałego rozwoju opartego na długoterminowych inwestycjach w obiekty handlowe. Dominującym formatem są parki handlowe o powierzchni około 10 tysięcy mkw., aczkolwiek zmiany i rewitalizacje dotyczą również portfolia należących do Grupy galerii handlowych. Aby wyjść naprzeciw potrzebom konsumentów poddawane one są modernizacjom, przebudowom oraz rozbudowom.

Pomimo istotnych zmienności warunków gospodarczych w ostatnich miesiącach, rynek powierzchni przemysłowo-logistycznych jest w bardzo dobrej kondycji. Na koniec grudnia 2023 roku jego zasoby przekroczyły 31 mln mkw. W ubiegłym roku deweloperzy rozpoczęli budowę ponad 3,2 mln mkw. nowej powierzchni, z czego około 2,8 mln mkw. nadal pozostaje w trakcie realizacji – wynika z danych firmy doradczej Colliers.

Tylko co piąty mężczyzna z Ukrainy mieszkający obecnie w Polsce (22 proc.) boi się mobilizacji do wojska, wynika z najnowszego badania Grupy Progres. Inaczej jest w przypadku ich pracodawców, którzy są wyraźnie zaniepokojeni i obawiają się odpływu panów z Ukrainy po 18 maja, gdy w życie weszła nowa ustawa mobilizacyjna. Sami zainteresowani deklarują, że nie zamierzają wyjeżdżać z Polski. Co więcej, ich liczba na rynku pracy w naszym kraju nie ulega dużej zmianie – z danych wynika, że w przypadku etatów tymczasowych przez rok zmniejszyła się ona o 6 proc.

Warszawa stawia na zieleń – kosztem betonu i asfaltu. Obsadzony drzewami plac Bankowy, kolejne rozpłytowania na ul. Filtrowej, placu Wilsona czy skwerze Markowska oraz nowe parki linearne i ogrody deszczowe – tylko w 2024 roku dwie stołeczne jednostki, czyli Zarząd Dróg Miejskich i Zarząd Zieleni m.st. Warszawy, usunęły ok. 7 tys. m kw. betonu z placów, ulic i podwórek. Wypiękniały też ulice Chmielna, Bracka i Polna oraz Park Skaryszewski.