W jakiej kondycji jest dziś rynek centrów handlowych oraz jak wpływają na niego kolejne zewnętrzne kryzysy, z którymi musi się mierzyć? Komentuje Anna Malcharek, dyrektor zarządzająca Gemini Holding.

Grupa PGE konsekwentnie od 2018 roku prowadzi proces modernizacji elektrociepłowni w największych miastach Polski. Efektem tego jest oddanie przez PGE do użytku nowoczesnych niskoemisyjnych źródeł kogeneracyjnych w Kielcach, Bydgoszczy i Zgierzu. Do końca 2023 roku zakończą się inwestycje w źródła gazowe w Gorzowie Wielkopolskim, Rzeszowie i Wrocławiu, a na początku 2024 r. w Lublinie i Siechnicach. Wszystkie te projekty w istotny sposób zwiększą komfort i bezpieczeństwo dostaw ciepła dla mieszkańców oraz znacząco wpłyną na zmniejszenie emisji z elektrociepłowni.

Do końca roku wolumen powierzchni parków handlowych może zwiększyć się o dodatkowe 230 tys. mkw. W I połowie 2023 r. deweloperzy oddali do dyspozycji najemców 219 000 mkw. powierzchni handlowych, z czego 122 640 mkw. (56 proc.) stanowiły parki handlowe, a 28 470 mkw. (13 proc.) centra convenience. W rezultacie 2023 r. może być kolejnym rekordowym rokiem pod względem dostarczenia na rynek nowej podaży.

U zbiegu ulic Pańskiej i Wroniej w Warszawie kończy się budowa podziemnej części pierwszego etapu wielofunkcyjnego projektu Towarowa 22. Budynek Office House, oprócz biur, oferuje powierzchnie usługowe oraz atrakcyjne tereny zieleni. To zapowiedź wspólnej inwestycji firm z Grupy Echo Investment i AFI Europe, odważnie stawiającej na innowacyjne rozwiązania w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Jak wskazuje najnowszy cykliczny raport BNP Paribas Real Estate Poland „At A Glance – III kwartał na rynku biurowym w Warszawie” w analizowanym okresie przybyło niewiele powierzchni biurowej. Luka podażowa jest wyzwaniem dla najemców, którzy mając coraz bardziej ograniczony wybór, skłaniają się do przedłużania umów. Jednocześnie w stolicy spadł wskaźnik pustostanów oraz nie zmienił się istotnie poziom czynszów w porównaniu z poprzednim kwartałem. Na znaczeniu zyskują biura elastyczne oraz biura z recyklingu.

Sektor TSL przechodzi przez istotne zmiany, które odzwierciedlają ewolucję całej branży. Nowe regulacje oraz kierunki rozwoju, wprowadzone w 2023 roku, jeszcze mocniej uwydatniły dynamiczny charakter branży. Jakie wyzwania i szanse z perspektywy prawa przyniesie ze sobą rok 2024?

Do 2026 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) zamierza przebudować ponad 40 km tej trasy w województwie śląskim. 25 lipca podpisano umowy na przebudowę dwóch odcinków o łącznej długości 9 km. W północnej części DK91 przebudowany zostanie odcinek Częstochowa - Nowa Wieś o długości ok. 4,6 km, a w środkowej odcinek Siedlec Duży - Koziegłowy o długości ok. 4,4 km. Ich wykonawcą będzie firma PORR z Warszawy.

Polska awansowała po raz kolejny w rankingu EY RECAI, atrakcyjności państw dla tych, którzy inwestują w odnawialne źródła energii: o jedno miejsce, na 17. pozycję. Jednocześnie stała się dziesiątym (rok temu była 15.), najatrakcyjniejszym krajem na świecie w rankingu PPA, umów na długoterminowy zakup/sprzedaż energii z OZE. Tegoroczny ranking ocenia też wpływ amerykańskiej ustawy o redukcji inflacji na inwestycje w odnawialne źródła energii na świecie.

Czy firmy dostosowały już powierzchnię do nowego systemu świadczenia pracy? Wolą renegocjować umowy czy raczej przenosić się do nowych lokalizacji?

I kw. 2023 roku na rynku mieszkaniowym cechował powrót trendu wzrostowego cen transakcyjnych na rynku pierwotnym po kilku miesiącach stabilizacji oraz ożywienie akcji kredytowej w segmencie hipotek. Ożywienie sprzedaży w największym stopniu dotyczy rynku pierwotnego, który jest relatywnie częściej wybierany przez kupujących inwestycyjnie. W efekcie oferta rynku pierwotnego istotnie spadła.

Zakończyła się kompleksowa przebudowa ul. Kondratowicza. Teren, który pełnił funkcję zaplecza dla budowy metra na Targówku zmienił się w zieloną, funkcjonalną i bezpieczną przestrzeń. W rewitalizacji tej arterii udział mieli też mieszkańcy – sadząc setki drzew i krzewów, dzięki czemu ul. Kondratowicza staje się "'Aleją tysiąca drzew".

Międzynarodowa agencja doradcza Cushman & Wakefield podsumowała sytuację na rynku nieruchomości handlowych. 2023 rok stanął pod znakiem wzmożonej aktywności deweloperów, którzy oddali do użytku ok. 450 000 mkw. nowej powierzchni. Coraz lepszą kondycję polskiego sektora potwierdza szereg debiutów sieci handlowych – w ciągu ostatnich 12 miesięcy do Polski weszło aż 29 nowych brandów, czyli najwięcej od 2017 roku. Z kolei hamująca dynamika wzrostu cen przekłada się na lepsze nastroje konsumentów, co znajduje odzwierciedlenie w wyższych obrotach obiektów handlowych.

Wybudowany przez Zarząd Inwestycji Miejskich i oddany do użytku w połowie grudnia 2023 r. Klub Płaszów działa już pełna parą. To nie koniec dobrych wieści. W zbiorze projektów na kolejne lata, których wspólnym mianownikiem jest zaoferowanie przestrzeni do integracji społeczności lokalnych jest budowa nowych dzielnicowych miejsc spotkań w kilku krakowskich dzielnicach.

W USA czy Europie Zachodniej projektów związanych z zamianą powierzchni biurowych na mieszkaniowe jest coraz więcej. W Polsce to nadal nieliczne, odosobnione przypadki. „Brak zachęt do przekształcania nierentownych biurowców w mieszkania i apartamenty skutecznie blokuje wiele inwestycji. Wolimy dziś wyburzać, zamiast przebudowywać – pytanie tylko, czy nas jako społeczeństwo na to stać” – mówi dr Jan Gąsiorowski, associate w warszawskim biurze Wolf Theiss.

Gospodarka w 2024 r. wyraźnie odbije, zwłaszcza w II półroczu. Przełoży się to na kondycję finansową tak firm, jak i konsumentów. Liczba dłużników i wartość ich zadłużenia będzie malała, choć nie należy spodziewać się tu spektakularnych zmian. Nie zmniejszy się liczba bankructw, a na poprawę trzeba będzie poczekać do 2025 r. Mimo lepszej koniunktury zatory płatnicze nadal będą jedną z głównych barier rozwoju, a rynek zarządzania wierzytelnościami zanotuje kolejne wzrosty.

Fabryka Wody w Szczecinie, najnowocześniejszy kompleks basenowo-edukacyjny w Polsce jest gotowa. Woda w basenach już szumi, sauny się grzeją, a Edukatorium czeka na odkrywców.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) wybrała wykonawcę budowy drugiej części obwodnicy Poręby i Zawiercia, w ciągu drogi krajowej nr 78 w województwie śląskim śląskim.

Potencjał inwestycyjny Polski Wschodniej rośnie, czego dowodem jest Lublin, który uzyskał ogólną ocenę 7,1/10 w tegorocznej edycji badania Business Environment Assessment Study (BEAS). Na wysokie noty przyznane miastu przez inwestorów pracuje fakt, że jest to jeden z czołowych ośrodków akademickich w Polsce, wspierający rozwój inkubatorów przedsiębiorczości i nowych technologii. Lublin konsekwentnie realizuje strategię przyciągania firm z sektorów IT oraz nowoczesnych usług biznesowych BPO/SSC. Szansą na dalszy, dynamiczny rozwój tej aglomeracji jest zyskujący na znaczeniu trend nearshoringu. Dzięki strategicznej lokalizacji blisko granicy z Ukrainą i Białorusią oraz dobrej infrastrukturze transportowej wyrasta ona na kluczową bazę logistyczną dla firm celujących w rynki Europy Wschodniej.

Jedną z największych globalnych zmian na rynku pracy w ciągu ostatnich czterech lat było upowszechnienie się elastycznych form zatrudnienia. Zapotrzebowanie na elastyczność wysunęło się na pierwszy plan już podczas pandemii, ale – jak wynika z raportu „People at Work 2024: A Global Workforce View” opracowanego przez ADP Research Institute – od tego czasu straciło na znaczeniu.

Kolejna wielka, globalna firma otrzyma wsparcie od rządu polskiego na realizację swojej inwestycji w naszym kraju. Tym razem jest to japoński koncern Daikin, który w Ksawerowie pod Łodzią buduje wielką fabrykę pomp ciepła. Inwestycja realizowana jest w ramach Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.