W trzecim kwartale 2022 oddano w Polsce prawie 120 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej. Powstało 8 nowych obiektów – aż 5 z nich to parki handlowe. Całkowita podaż nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce przekroczyła 15,76 mln mkw., a najwięcej nowych budów zainicjowano w mniejszych miastach – poniżej 100 tys., mieszkańców – wynika z raportu międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield.

Międzynarodowa agencja doradcza Cushman & Wakefield podsumowała sytuację na warszawskim rynku nieruchomości biurowych. Aktywność deweloperska osiągnie w tym roku najniższy od blisko 25 lat poziom. Jednocześnie rynek notuje rekordową liczbę transakcji, spadek poziomu pustostanów i utrzymującą się presję na wzrost stawek czynszowych.

Od 8,3 tys. zł do nawet 10,4 tys. zł – to minimalny koszt organizacji pogrzebu w największych polskich miastach. Bardziej rozbudowana uroczystość to wydatek od 12 tys. zł w górę – wynika z analizy przygotowanej przez ekspertów rankomat.pl. To kwoty o 20 proc. wyższe niż kilka lat temu, kiedy organizacja skromnego pogrzebu kosztowała 7-8 tys. zł.

BNI, największa międzynarodowa organizacja networkingu biznesowego przedłużyła najem powierzchni w Warsaw Trade Tower i podpisała nową umowę na wynajem kolejnego piętra w budynku. Po ekspansji BNI korzysta z ponad 3300 mkw. powierzchni, zajmując całe 38. i 29. piętro w biurowcu. W procesie negocjacji i aranżacji biura organizacji doradzała firma Walter Herz.

W 2022 roku w Poznaniu zawarto umowy najmu na ponad 48 tys. mkw. powierzchni biurowej. Stolica Wielkopolski plasuje się na szóstym miejscu wśród miast regionalnych pod względem podaży powierzchni z ponad 623 tys. mkw. biur.

Parki handlowe cieszą się rosnącą popularnością wśród inwestorów. To efekt zmiany nawyków oraz oczekiwań klientów spowodowanych pandemią i nowymi zakupowymi przyzwyczajeniami, wskazują analitycy Emmerson Evaluation. Według danych zebranych przez nich w raporcie "Rynek parków handlowych w Polsce" w 2021 roku oddano do użytku około 225 tys. mkw. takiej powierzchni, a w 2022 roku już o ok. 1/3 więcej, bo ponad 300 tys. mkw. Natomiast w trakcie budowy jest aktualnie ponad 400 tys. mkw.

Ponad 80 proc. polskich seniorów posiada na własność nieruchomość – tak wynika z najnowszego badania PolSenior opublikowanego przez Gdański Uniwersytet Medyczny.[1] Emeryci nie żyją w dobrych warunkach mieszkaniowych. Wielu z nich mieszka w starych i niezmodernizowanych domach jednorodzinnych, które wymagają napraw. Na dodatek utrzymanie i ogrzanie takich nieruchomości kosztuje krocie.

Rynek magazynowy w 2022 roku utrzymał swoją pozycję jako jeden z dynamiczniej rozwijających się sektorów nieruchomości w Polsce, pomimo zakłóceń łańcuchów dostaw, przekładających się na wzrost ogólnych kosztów budowy, a także na wzrost czynszów. Przyszły rok będzie okresem, kiedy słowa nearshoring, reshoring czy friendshoring będą odmieniane na rynku przez wszystkie przypadki, a dążenie do optymalizacji kosztów i szukanie oszczędności będą największymi wyzwaniami dla uczestników rynku magazynowego.

Polacy nie chcą się składać na długi sąsiadów. Ponad 3/4 uważa, że jeśli ktoś zalega spółdzielni lub wspólnocie mieszkaniowej z czynszem i nie wywiązuje się z ustaleń ułatwiających spłatę zaległości, to powinny one podejmować stanowcze kroki, aby odzyskać dług. Większą pobłażliwością wykazujemy się w szczególnych przypadkach, takich jak śmierć czy kalectwo członka rodziny. To podejście ma jednak także licznych przeciwników – pokazuje badanie Krajowego Rejestru Długów.

Miniony rok na rynku magazynowym był bardzo podobny do 2021 roku. Wybudowano i wynajęto podobną ilość powierzchni. Zmianie uległy sektory napędzające rozwój magazynów. Zamiast e-commerce dominować zaczęły firmy produkcyjne. Brak dużych transakcji i popyt generowany głównie przez mniejsze inwestycje dowodzi większej ostrożności, jaka zapanowała wśród uczestników rynku.

Według najnowszego raportu firmy doradczej Newmark Polska "Occupier Insight – Rynek magazynowo-przemysłowy w Polsce w I poł. 2022 r." na koniec drugiego kwartału 2022 r. całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowo-przemysłowej w Polsce wyniosły ponad 26,1 mln mkw., co oznacza wzrost o 19,5% w porównaniu z analogicznym okresem w 2021 r.

Yareal zbliża się do końca komercjalizacji trzeciego już biurowca wchodzącego w skład flagowej inwestycji dewelopera – kompleksu LIXA na warszawskiej Woli. Kolejnym najemcą budynku biurowego LIXA C został została jedna z najdłużej działających na polskim rynku biur serwisowanych – firma Rise.pl. Powierzchnie zajmowane przez Rise.pl w oddanym niedawno do użytku biurowcu LIXA C zajmą ponad 3300 mkw. Po podpisaniu ostatnich umów z najemcami, w LIXA C pozostało dostępnych już zaledwie kilkanaście procent z ogólnej powierzchni biurowej mierzącej 20 000 mkw.

Jakie czynniki mają najsilniejszy wpływ na kształtowanie rynku nieruchomości w kraju? I czego spodziewać się po budownictwie mieszkaniowym i komercyjnym w przyszłości? Sprawdzamy, co na ten temat myślą eksperci z branży deweloperskiej.Rynek nieruchomości to specyficzne środowisko, które rządzi się własnymi zasadami. W odróżnieniu od innych branż, z opóźnieniem reaguje na wszelkie czynniki zewnętrzne. Ostatnie lata zarówno w Polsce, jak i na świecie mocno dały się we znaki zarówno deweloperom, inwestorom, jak i potencjalnym nabywcom.Pandemia, agresja Rosji na Ukrainę, następnie galopująca inflacja i wzrost stóp procentowych odcisnęły silne piętno. Wszystkie te czynniki w znacznym stopniu przyczyniły się do wzrostu cen materiałów budowlanych, problemów w płynności prowadzenia prac przez wykonawców i przede wszystkim ograniczyły możliwości kredytowania planowanych inwestycji.Najem przyszłością na rynku mieszkaniowym?– W najbliższych latach prym nadal będą wiodły mieszkania, w szczególności te położone w centrach miast i nabywane w celach inwestycyjnych, a także apartamenty w miejscowościach wypoczynkowych (głównie nadmorskich oraz górskich), a ponadto produkty stricte luksusowe – ponieważ przy załamaniach rynkowych najbardziej cierpi zwykle segment "popularny". Jest to spowodowane tym, że przysłowiowy "Kowalski" najczęściej finansowanie zakupu opiera o kredyt bankowy, podczas gdy wysokie stopy procentowe znacząco utrudniają przeprowadzanie takich transakcji – komentuje Adrian Niewiadomski, CEO HomeLand Development.Wszelkie przesłanki wskazują więc na umocnienie się rynku najmu, co skutkować może systematycznym wzrostem cen w tym segmencie. W związku z wieloma trudnościami podaż mieszkaniowa nie jest w stanie zaspokoić zawieszonego na wysokim pułapie popytu. Specjaliści przewidują, że w Polsce znacznie powinien rozwinąć się sektor PRS, który osiąga bardzo dobre wyniki finansowe w Europie Zachodniej. Szacuje się, że rozwijający się rynek najmu, w powiązaniu z luką podażową, otwiera możliwości dla rosnącej liczby transakcji z segmentu najmu instytucjonalnego.Rozkwit nieruchomości komercyjnych nie tylko w dużych miastachNie przewiduje się drastycznych zmian na rynku nieruchomości biurowych. Sektor ten jest bardziej odporny na wahania, choć różne czynniki sprawiają, że planowanie przestrzeni biurowych zmierza już w nieco innym kierunku. Większy nacisk kładzie się na powierzchnie coworkingowe, a planując inwestycje biurowe firmy chętniej biorą pod uwagę dostosowanie pomieszczeń do pracy hybrydowej.Powierzchnie handlowe rozwijają się dynamicznie i żadne przesłanki nie wskazują na to, by coś w tym aspekcie miało się zmienić. Specjaliści szacują, że udział parków handlowych w powierzchni handlowej powinien podwoić się w ciągu najbliższej dekady. Trendy wskazują natomiast, że inwestorzy chętniej spoglądają w kierunku mniejszych miejscowości, w których widzą rosnący popyt na nowoczesne przestrzenie handlowe. Wysoki poziom branży transportowej, poprawa infrastruktury drogowej oraz położenie kraju w środkowo-wschodniej Europie sprawiają, że rynek nieruchomości magazynowych może liczyć na dalszy rozwój.Zakończenie wojny w Ukrainie potencjalnym zagrożeniem dla rynku?Choć ta teza brzmi dość kontrowersyjnie – wszak konflikt za naszą wschodnią granicą przyniósł bardzo wiele negatywnych czynników, które zdestabilizowały światowe rynki – niesie ona za sobą jednak wiele racjonalnych przesłanek.– Zakończenie wojny w Ukrainie może całkowicie zmienić sytuację panującą na rynku. W takim scenariuszu istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że większość pracowników budowlanych urodzonych za naszą wschodnią granicą będzie chciało wrócić do ojczyzny, aby odbudowywać zniszczone miasta. Co więcej, Zachód w takiej sytuacji prawdopodobnie wpompuje ogromne pieniądze w odbudowę tego kraju, aby utrzymać jak największe wpływy, co w konsekwencji może spowodować zainteresowanie tym rynkiem naszych rodzimych firm budowlanych, szukających lepszego zarobku. W takim wypadku koszty wykonawstwa w naszym kraju mogą znacząco wzrosnąć, co przełoży się na ceny oraz podaż nowych mieszkań. Rynek najmu również może znacząco ucierpieć, z uwagi na nagły odpływ bardzo dużej liczby ludzi – przewiduje Adrian Niewiadomski, CEO HomeLand Development.

Wrzesień był kolejnym miesiącem, w którym deweloperzy ograniczali liczbę rozpoczynanych budów. Przy tym coraz więcej projektów ma swój finał, a lokale są przekazywane nabywcom. Te dwa czynniki powodują, że w Polsce powoli zmniejsza się liczba prowadzonych inwestycji mieszkaniowych.

Firma doradcza JLL przeanalizowała sytuację na rynku powierzchni magazynowo-przemysłowych w okresie obejmującym I-III kwartał 2022 roku. Opracowanie zebranych danych pozwoliło wyróżnić kilka trendów, którymi są:

Rynek budowlany spowolnił, zmianom uległy również strategie deweloperów dotyczące zakupu gruntów. Część z nich wciąż inwestuje, ale głównie w największych miastach i centralnych lokalizacjach. Inni realizują działania tylko na gruntach, które już mieli, a część pozbywa się niektórych działek, by przeczekać kryzys. Dzięki temu na rynku pojawia się więcej możliwości uzupełnienia banku gruntów przez deweloperów, którzy wciąż mają fundusze na inwestycje.

Raport "Fundamenty przyszłości" prognozuje, co za pięć lat czeka rynek deweloperski. Opracowanie to stanowi wynik analiz blisko stu ekspertów, którzy ocenili, że wiodącymi trendami będą m.in. wzrost znaczenia budownictwa modułowego, automatyzacji mieszkaniowej oraz inwestycje efektywne energetycznie.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) podpisała z Centrum Unijnych Projektów Transportowych pierwszą umowę o dofinansowanie ze środków UE dla projektu drogowego GDDKiA w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS).

Nowe sojusze w powyborczej rzeczywistości nie przyniosły jeszcze rozstrzygnięć, w którą stronę powinna zmierzać polityka mieszkaniowa, jednakże pewne zwiastuny zostały już zasygnalizowane podczas konferencji prasowej „Priorytety mieszkaniowe na pierwsze 100 dni rządu” zorganizowanej przez Pracodawców RP i Polski Związek Firm Deweloperskich.

Polski rynek inwestycyjny charakteryzuje się obecnie względną płynnością oraz niskim wolumenem całkowitym w porównaniu do lat ubiegłych, który wynika z sytuacji makroekonomicznej, geopolitycznej i rozwoju rynku. W opinii ekspertów w przyszłym roku sytuacja powinna się stabilizować i wpłynąć korzystnie na ożywienie aktywności inwestorów.