W Warszawie powstanie nowa siedziba Teatru Żydowskiego i Centrum Kultury Jidisz

Po niemal dekadzie tymczasowości, rozproszenia i niepewności, Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich odzyskuje swoją siedzibę. 16 maja 2025 roku ogłoszono przetarg na modernizację budynku przy ul. Kasprzaka 22 w dzielnicy Wola w Warszawie — to właśnie tam powstanie nowy dom jednej z najważniejszych instytucji kultury żydowskiej w Europie. Termin składania ofert w postępowaniu przetargowym wyznaczono na 3 października 2025 r. Warszawa zarezerwowała na tę inwestycję w swoim budżecie kwotę w wysokości 120 milionów złotych.

Nowa przestrzeń dla teatru i kultury jidysz

Budynek przy ul. Kasprzaka 22, niegdyś siedziba Teatru na Woli im. Tadeusza Łomnickiego, zostanie kompleksowo przebudowany i dostosowany do potrzeb współczesnej sceny teatralnej oraz Centrum Kultury Jidysz.

Nowa siedziba będzie liczyć cztery kondygnacje, z czego dwie dolne przeznaczone zostaną na działalność artystyczną i edukacyjną.

W planach jest:

• nowoczesna sala główna na 350 widzów,

• kameralna sala na 100 osób,

• przestrzenie prób, warsztatów i studio nagrań,

• garderoby, pracownie techniczne i pokoje gościnne dla artystów.

Jak podkreślają przedstawiciele teatru: „Wreszcie patrzymy w przyszłość z optymizmem”.

Zakres inwestycji

W ramach inwestycji przewidziano zarówno przygotowanie niezbędnej dokumentacji projektowej, jak też wykonanie szerokiego zakresu robót budowlanych.

Kluczowe elementy prac obejmą między innymi:

• odpowiednią rozbiórkę starych elementów budynku,

• całościową rozbudowę i modernizację obiektu,

• gruntowną przebudowę istniejących przestrzeni,

• remont, który podniesie funkcjonalność zarówno części teatralnej, jak i urzędowej,

• wykonanie nowoczesnej infrastruktury elektrycznej, teletechnicznej, sanitarnej i mechanicznej,

• prace elewacyjne oraz zagospodarowanie przyległego terenu,

• instalacje przeciwpożarowe, izolacyjne oraz zadania zapewniające komfort przyszłym użytkownikom,

• modernizację widowni dla minimum 250 osób oraz wyposażenie w nowoczesne technologie sceniczne.

Wygodniej dla mieszkańców i użytkowników

Modernizacja budynku przyniesie liczne korzyści zarówno dla widzów Teatru Żydowskiego, jak i osób korzystających z usług Urzędu Pracy.

Ulepszenia przełożą się na:

REKLAMA

• bardziej funkcjonalne i dostępne przestrzenie,

• lepsze warunki akustyczne i wizualne dla wydarzeń teatralnych,

• podniesienie komfortu obsługi interesantów urzędu,

• lepszą dostępność dla osób z ograniczeniami ruchowymi,

• estetyczne otoczenie całego kompleksu.

Organizacja prac i przewidywany czas realizacji inwestycji

Kompleksowe roboty oraz prace projektowe mają potrwać 24 miesiące od podpisania umowy. Uwzględniając konieczność realizacji unijnego postępowania publicznego oraz przyznanie czasu na wybór wykonawcy, przewiduje się, że realny termin zakończenia inwestycji to druga połowa 2027 roku.

Projekt rozpocznie się od wykonania dokumentacji projektowej – faza ta potrwa 8 miesięcy, z czego:

• materiały wyjściowe zostaną zgromadzone w ciągu 3 miesięcy,

• opracowanie projektu budowlanego zajmie kolejne 5 miesięcy,

• projekty wykonawcze powstaną do 7. miesiąca od startu,

• dokumenty kosztorysowe i przedmiary zamkną się w ciągu 8 miesięcy.

Po zakończeniu fazy projektowej rozpocznie się właściwy etap budowy i modernizacji, który wraz z całością inwestycji zostanie zrealizowany w zakładanym dwóch latach.

Zmiany wokół budynku – co się zmieni?

Inwestycja obejmie nie tylko wnętrze i elewacje budynku, ale także uporządkowanie oraz modernizację otaczającego terenu, m.in. wykonanie nowych nawierzchni, nasadzenia zieleni, poprawę komunikacji pieszej, dostępności oraz estetyki miejsca.

Od Grzybowskiej do Senatorskiej — historia wędrówki

Teatr Żydowski od 1970 roku działał przy placu Grzybowskim 12/16 — miejscu symbolicznym dla powojennego życia kulturalnego warszawskiej społeczności żydowskiej. W 2016 roku, w wyniku decyzji właściciela działki, teatr został zmuszony do opuszczenia budynku. Powodem były plany komercyjnej inwestycji oraz pogarszający się stan techniczny obiektu.

Od tego czasu instytucja funkcjonowała w rozproszeniu — głównie w tymczasowej siedzibie przy ul. Senatorskiej 35, a także na gościnnych scenach w całej Warszawie.

Przetarg ogłoszony — rusza realizacja

Ogłoszenie przetargu przez Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta to przełomowy moment. Projekt modernizacji przygotowała pracownia Biuro Architekt Kaczmarczyk z Suchej Beskidzkiej. Nowa siedziba ma być nie tylko domem teatralnym, ale także centrum edukacji i spotkań, przywracającym widzialność kulturze jidysz oraz polsko-żydowskiej tradycji teatralnej.

– „To ważny krok dla teatru, kultury jidysz i dziedzictwa żydowskiego w Polsce. W tym roku Teatr Żydowski obchodzi 75-lecie swojej działalności – to jedyny teatr w Polsce i jeden z dwóch w Europie, który nieprzerwanie wystawia spektakle w języku jidysz. Nowa siedziba to nie tylko przestrzeń – to przyszłość teatru z wielką historią” – powiedziała Aldona Machnowska-Góra, wiceprezydentka m.st. Warszawy.

Prace remontowe pozwolą zapewnić prawidłowe funkcjonowania budynku i doprowadzą go do stanu umożliwiającego bezpieczne użytkowanie (zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego, eliminacja materiałów i urządzeń wbudowanych zagrażających zdrowiu z uwzględnieniem przepisów o demontażu, wywozie i utylizacji takich materiałów i urządzeń, zapewnienie zachowania wartości zabytkowych budynku).

Obiekt wpisany jest do Gminnej Ewidencji Zabytków. Wprowadzanie zmian w budynku, w szczególności dotyczących wyglądu zewnętrznego, wymaga uzgodnienia z konserwatorem zabytków.