Niektóre miejsca od lat wyglądają tak samo, inne przechodzą na naszych oczach wspaniałą metamorfozę. Nowoczesny nurt staje się standardem, zmieniając sukcesywnie otaczający krajobraz polskich miast i miasteczek. Znakomitym odzwierciedleniem współczesnych trendów w architekturze są obiekty nagrodzone w prestiżowym konkursie Fasada Roku 2014.
– „Plebiscyt Fasada Roku już od ośmiu lat nagradza najlepsze rozwiązania elewacyjne w Polsce. Przez ten czas zyskał renomę jednego z najbardziej prestiżowych konkursów architektonicznych w kraju i dziś można śmiało powiedzieć, że wyznacza nowe standardy w dziedzinie jakości i estetyki wykończenia fasad, wpływając tym samym na coraz piękniejszy krajobraz polskich miast i miasteczek. Tym bardziej cieszy nas fakt, że za tymi pozytywnymi zmianami stoi marka Baumit” – mówi Aleksandra Gilewska, Manager ds. Marketingu z firmy Baumit.
Jury plebiscytu Fasada Roku 2014 spotkało się 14 maja 2015 r. we Wrocławiu. W zaszczytnym gremium zasiedli uznani oraz doświadczeni architekci, osoby zawodowo związane z budownictwem, jak również przedstawiciele mediów branżowych. Aby docenić pracę architektów, inwestorów czy wykonawców na wszystkich płaszczyznach i nagrodzić autorów najciekawszych projektów – nowo budowanych, jak i poddawanych modernizacji, budynków mieszkalnych oraz użyteczności publicznej, które współistniejąc wpływają na otaczający nas krajobraz – obiekty walczące o miano Fasady Roku 2014 oceniane były w tym roku aż w pięciu kategoriach konkursowych. Podobnie jak w ubiegłych latach Kapituła Konkursu musiała zmierzyć się z niebywale wysokim i zarazem niezwykle wyrównanym poziomem zgłoszonych realizacji. Dodatkowym utrudnieniem była przy tym duża liczba kandydatów pretendujących do zwycięstwa. O zaszczytny tytuł i główną nagrodę w wysokości 10 000 zł walczyło 168 obiektów, których elewacje zrealizowano z wykorzystaniem kompletnej technologii Baumit. Po wielogodzinnych obradach, którym przewodniczył dr inż. arch. Andrzej Poniewierka – przedstawiciel Dolnośląskiej Okręgowej Izby Architektów, wyłoniono 5 zwycięzców i przyznano aż 8 wyróżnień.
W pierwszej kategorii – budynek jednorodzinny nowy – o miano najpiękniejszej Fasady Roku 2014 rywalizowało 15 obiektów. Opiniując zakwalifikowane do konkursu projekty, Jury zwracało szczególną uwagę na niebanalne operowanie kolorem, strukturą oraz ich wyważone łączenia. Wysoko oceniano również techniki mające na celu podkreślenie walorów oraz tektoniki bryły, zaakcentowanie detali, jak również dopasowanie architektury budynku do otaczającej go zabudowy. Jednomyślną decyzją Jury najlepiej w te kryteria wpisał się nowoczesny budynek mieszkalny przy ul. Saneczkowej 28 w Konstancinie-Jeziornie koło Warszawy zgłoszony przez Beczak&Beczak Architekci - Magdalena Beczak. Zwycięski projekt wyróżnia umiejętnie wykorzystane boniowanie. Efektowne pionowe i poziome podziały, ciekawa tekstura i popielaty kolor tworzą spójną całość, która doskonale współgra z bryłą, nawiązując do kamiennej elewacji i tym samym znakomicie podkreślając monumentalny charakter budowli. Prace wykonawcze na rzecz prywatnego inwestora zrealizował Zakład Remontowo-Budowlany, Józef Wróbel.
Współczesne trendy w budownictwie jednorodzinnym odwzorowuje również projekt budynku mieszkalnego wzniesionego przy ul. św. Mikołaja w Wilkszynie pod Wrocławiem, stanowiący udaną próbę stworzenia typologii domu podmiejskiego. Jurorów urzekła prostota i oszczędność środków wyrazu, docenili również doskonałe wpisanie w układ ruralistyczny. Obiekt zaprojektowany i zgłoszony do konkursu przez Dorożyńscy Pracownia Architektury w gabarytach trzyma się tradycyjnej formy, popularnej w podwrocławskich miejscowościach. Budynek własności prywatnej wybudowany został metodą gospodarczą.
Jury wyróżniło również krakowskie „Osiedle Rainbow” – 3 budynki jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej przy ul. Piaskowej 34, za próbę stworzenia nowego głosu w skończonym katalogu rozwiązań zabudowy szeregowej oraz za ciekawie wprowadzony kolor na elewacje. Nagrodzonym autorem projektu jest Kita Koral Architekci & Modern Living. Prace wykonawcze na zlecenie spółki Modern Living Development zrealizowała firma budowlana MARSEN Mariusz Sendor.
Ze względu na dużą liczbę zgłoszonych obiektów oraz wysoki i wyrównany poziom tegorocznej edycji, bardzo trudno było wskazać projekt, który zasłużył na miano Fasady Roku 2014 w kategorii „budynek wielorodzinny nowy”. Zwycięzca mógł być tylko jeden, a chętnych do wygranej było aż 61. Ostatecznie większością głosów nagrodę główną otrzymało „Osiedle nad stawem” z Krakowa, zgłoszone do konkursu przez Biuro Architektury Stosowanej. Uznanie Jurorów wzbudziła spójna, przyjazna, zróżnicowana atmosfera „małego zespołu". Przy pomocy prostych form stworzono klimat, dzięki któremu obiekt wyróżnia się z otoczenia, wprowadzając w jego przestrzeń nową jakość wizualną. Inwestor – Nad Stawem G2O Inwestycje Sp. z o.o. SKA powierzył wykonanie prac firmie Tadeusz Brzeczek Usługi Ogólnobudowlane.
Wyróżnienie w drugiej kategorii otrzymał budynek mieszkalny wielorodzinny mieszczący się przy ul. Malborskiej 38 w Krakowie, udający kamień i wielki blok. W projekcie zgłoszonym przez B2 Studio Spółka z o.o. Spółka Komandytowa Jurorów urzekło ciekawe rozwiązanie architektoniczne, w którym kolor współgra z bryłą budynku. Inwestorem i wykonawcą obiektu jest firma deweloperska Suder Sp. J.
Drugie wyróżnienie w tej samej kategorii przyznano inwestycji ze Szczecina. Kapituła Konkursu nagrodziła Osiedle Mieszkaniowe „Nautica I”, którego inwestorem jest SGI SA Szczecin. Wybór stonowanej kolorystyki oraz konsekwencja detalu pozwoliły stworzyć elegancką fasadę, nawiązującą do cenionego w architekturze modernizmu. Autorem projektu jest Miłosz Raczyński z pracowni projektowej Mellon Architekci, która zgłosiła obiekt do konkursu. Prace wykonawcze zrealizowała firma Budomontaż Gorzów.
Dużym wyzwaniem dla Kapituły Konkursu było również wskazanie najbardziej wyjątkowej elewacji w kategorii „budynek po rekonstrukcji i adaptacji”. Na starcie wyścigu o prestiżowy tytuł Fasady Roku 2014 stanęło 46 obiektów. Najwyżej w tym gronie oceniona została termomodernizacja budynku wielorodzinnego przy ul. Hetmańskiej 101 w Poznaniu autorstwa arch. Bogny Zawadzkiej. Kapituła Konkursu jednomyślnie doceniła prostotę i oszczędność środków, dzięki którym osiągnięto nową jakość, nie niszcząc przy tym pierwowzoru. Realizację do wyścigu o tytuł Fasady Roku 2014 zgłosił wykonawca – firma Izo-bud Piotr Kwiatkowski, który przeprowadził prace na rzecz SM Hetman.
Wysokie oceny otrzymała również termomodernizacja budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. Kościuszki 10/12 w Częstochowie. Obiekt zgłoszony przez Studio Architektury Ego został wyróżniony za powściągliwość i prostotę. Autorem projektu jest Krzysztof Nalewajka, natomiast wykonaniem na zlecenie Śródmiejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej zajęła się firma P.B. i H. BAUD-ŚWIT s.j.
Wiele emocji wzbudziły również projekty w kategorii „budynek niemieszkalny”. O zaszczytny tytuł i główną nagrodę rywalizowało 30 obiektów. W opinii Jurorów najlepiej zaprezentował się 55-metrowy wieżowiec Nobel Tower Park Naukowo-Techniczny w Poznaniu. Kapitułę Konkursu urzekła elewacja silnie inspirowana funkcją budynku. Efektowny sposób użycia technologii i materiałów został uznany przez Jury za udaną próbę wprowadzenia nowej jakości w otoczenie. Zwycięski obiekt do konkursu zgłosił autor projektu – Iron Tower Investment. Wizję architektów urzeczywistniła firma budowlana Lan-Bud Grzegorz Landowski. Inwestorem jest Centrum Zaawansowanych Technologii Nobel Tower.
W czwartej kategorii Jury zdecydowało się przyznać dodatkowo dwa wyróżnienia. Pierwsze z nich stało się udziałem Szpitala Hematologii Dziecięcej „Przylądek Nadziei” przy ul. Borowskiej we Wrocławiu. Projekt zyskał uznanie formą przyjazną dla małych pacjentów – nastrajającą optymistycznie kolorową, nowoczesną fasadą budynku, umiejętnie maskującą funkcję szpitala. Wyróżniony obiekt do konkursu zgłosił Inwestor – Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Koncepcję architektoniczną konsorcjum: Maćków Pracownia Projektowa & HSP Hoppe Sommer Planungs urzeczywistniła firma budowlana ERBUD Sp. z o.o.
Drugie wyróżnienie otrzymał biały biurowiec o trójkątnym przekroju „Krzycka Office” zlokalizowany również w stolicy Dolnego Śląska. Obiekt został zgłoszony do konkursu przez pracownię projektową Dziewoński & Łukaszewicz Architekci. Jurorów zaintrygowała w tym projekcie rzeźbiarskość, czystość i prostota, które korespondując ze sobą pozwoliły podnieść jakość otoczenia. Wykonawcą jest Fil-TECH Wałbrzych Rajmund Głuszek, natomiast inwestorem – PPHU SAJMON Szymon Chmieliński.
16 obiektów walczyło o zaszczytny tytuł w kategorii „budynek po renowacji”. Kapituła konkursu zwracała uwagę nie tylko na jakość wykonanych prac renowacyjnych czy wkomponowanie budynku w otoczenie, ale również umiejętne podkreślenie jego walorów z zachowaniem jego pierwotnego charakteru czy zastosowanie kolorystyki podkreślającej wyraz budynku i nawiązującej do jego historii. W tym roku Jury najwyżej pod tym kątem oceniło Dom gościnny AGH „Sienkiewiczówka”, współtworzący staromiejską zabudowę przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Krakowie. W wyniku rewitalizacji przeprowadzonej z użyciem produktów renowacyjnych Baumit udało się zachować elementy dekoracyjne i odtworzyć formę oraz kolorystykę zbliżoną do oryginału. Obiekt uhonorowany tytułem Fasada Roku 2014 został zgłoszony przez Studio Architektoniczne Wojciech Kozub. Inwestorem jest Akademia Górniczo - Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, natomiast za wykonanie prac renowacyjnych odpowiedzialna była firma MURKRAK Sp. z o.o. S.K.
Ponadto, konkursowe Jury nagrodziło Willę Miejską, usytuowaną przy ul. Limanowskiego w Poznaniu pozostającą w rękach prywatnego inwestora. Obiekt został wyróżniony za pieczołowitość i ogromny nakład pracy, które utorowały drogę do odtworzenia bardzo zniszczonych elementów dekoracyjnych. Autorem projektu renowacji jest Pracownia Projektowa PRO ART. Jan Pałczyński, która wspólnie z wykonawcą – Zakład Sztukatorski Renowacja Obiektów Zabytkowych Witold Damian Domaniecki – zgłosiła obiekt do konkursu.
Tradycją ubiegłych lat tytuł Fasady Roku 2014 w każdej z kategorii konkursowych przyznali również Internauci oddając swoje głosy poprzez oficjalną stronę konkursu www.fasadaroku.pl. W kategorii „budynek jednorodzinny nowy” podobnie jak w opinii Jurorów najlepszy okazał się obiekt z Konstancina-Jeziorny. Wyróżnienie Internautów w kategorii „budynek wielorodzinny nowy” otrzymało osiedle „Orion”, zlokalizowane przy ul. Rakietowej we Wrocławiu. Największą liczbę głosów w kategorii „budynek po rekonstrukcji i adaptacji” zgromadził budynek mieszkalny mieszczący się przy ul. Partyzantów 32-38 w Zielonej Górze. Pawilon usługowo-handlowy usytuowany przy ul. Ścinawskiej 20 we Wrocławiu okazał się najlepszy w kategorii „budynek niemieszkalny”. W ostatniej kategorii – „budynek po renowacji” zwyciężył Zespół Szkół Plastycznych im. J. Brandta z Radomia.
Konkurs Fasada Roku organizowany jest równolegle również w innych krajach, w których działa firma Baumit i stanowi eliminacje do międzynarodowej odsłony plebiscytu – Baumit Life Challenge. Realizacje, które zwyciężyły w swoich kategoriach na poziomie krajowym wpisane zostają automatycznie na listę obiektów, walczących w przyszłym roku na arenie międzynarodowej o kolejną prestiżową nagrodę – tytuł Europejskiej Fasady Roku.