Nie każdy kierowca zdaje sobie sprawę, że niektóre odcinki polskich dróg mogą w każdej chwili zamienić się w pasy startowe dla samolotów wojskowych. Drogowe Odcinki Lotniskowe (DOL) to strategiczne elementy infrastruktury, które w razie kryzysu pozwalają Siłom Powietrznym RP kontynuować operacje bojowe i transportowe.
DOL – drogi z misją wojskową
DOL, czyli Drogowe Odcinki Lotniskowe, to specjalnie zaprojektowane fragmenty dróg publicznych, które mogą pełnić funkcję tymczasowych lotnisk. Ich konstrukcja uwzględnia potrzeby lotnictwa wojskowego i cywilnego, a ich lokalizacja często przebiega przez tereny leśne, z dala od zabudowań.
Charakterystyczne cechy DOL:
• szerokość minimum 10 metrów,
• długość od 2 do ponad 3 km,
• poszerzenia na końcach pasa,
• tzw. stojanki (MPS) do tankowania, ładowania amunicji i obsługi naziemnej.
Zanim DOL zostanie wykorzystany, droga musi zostać zamknięta dla ruchu cywilnego, sprawdzona przez służby i odpowiednio zabezpieczona.
Gdzie w Polsce można wylądować myśliwcem?
W Polsce formalnie wyznaczono 21 Drogowych Odcinków Lotniskowych. Choć w przeszłości funkcjonowało ich około 20, obecnie tylko kilka pozostaje w stanie umożliwiającym bezpieczne lądowanie. Powodem jest degradacja nawierzchni spowodowana intensywnym ruchem drogowym.
Aktywne i historyczne lokalizacje DOL:
• DOL Łukęcin (woj. zachodniopomorskie): 2200 m długości, obecnie w złym stanie technicznym.
• DOL Kliniska (woj. zachodniopomorskie): 2000 m długości, ostatni lot odbył się w 2003 roku.
• DOL Stara Jastrząbka (woj. małopolskie): 2,9 km odcinka autostrady A4.
• DOL Wielbark (woj. warmińsko-mazurskie): 3240 m długości, ponad 20 m szerokości — największy i najnowocześniejszy obiekt tego typu w Polsce, zmodernizowany w 2021 roku za 100 mln zł.
Powrót ćwiczeń po 20 latach przerwy
Po dwóch dekadach przerwy, w 2023 roku Siły Powietrzne RP wznowiły ćwiczenia na DOL-ach. We wrześniu i październiku 2023 roku piloci trenowali starty i lądowania na DOL Wielbark. Kolejne manewry odbyły się w marcu 2024 roku.
Ćwiczenia te mają kluczowe znaczenie dla utrzymania gotowości operacyjnej w sytuacjach awaryjnych, takich jak zniszczenie infrastruktury lotniskowej.
Plan awaryjny Sił Powietrznych RP
DOL-e są integralnym elementem planu awaryjnego polskiego lotnictwa. W razie konfliktu zbrojnego lub katastrofy naturalnej umożliwiają kontynuację operacji bojowych i transportowych. Ich obecność zwiększa elastyczność i odporność systemu obronnego kraju.
Zdjęcie ilustracyjne:
Lockheed C-130 Hercules ląduje na niemieckiej autostradzie A29 podczas ćwiczeń NATO.
