Historia Krakowa i Małopolski w jednym gmachu

Archiwum Narodowe powstanie w ścisłym centrum miasta, w sąsiedztwie Muzeum Armii Krajowej oraz Dworca. Nowy obiekt ma powstać według projektu Pracowni Konserwacji Zabytków "Arkona", zdobywając w konkursie na koncepcję drugie miejsce, lecz ostatecznie projekt wyprzedził zwycięzcę, gdyż okazało się, że nie przewidział on odpowiedniej pojemności magazynowej. Powierzchnia użytkowa nowego gmachu będzie mieć 14 tys. mkw. tworząc zespół dwóch budynków. Pierwszy magazynowy z siedmioma kondygnacjami naziemnymi i jedną podziemną, o wysokości 24 metrów. Obiekt ten pozbawiony będzie okien. Budynek ten przeznaczony będzie do przechowywania zdjęć, filmów, map oraz dokumentów, w budynku tym będzie panować stała temperatura o wysokości ok. 15 st. Celsjusza. W drugim niższym czteropiętrowym budynku o wysokości 20 metrów, znajdą się biura, rozmieszczone na dwóch kondygnacjach, czytelnia dla ponad stu czytelników, sala konferencyjna na 150 osób, repozytorium cyfrowe, w którym 200 mkw. zostanie przeznaczone dla elektronicznych kopii materiałów archiwalnych. Na najwyższej części drugiego budynku zaprojektowano dużą pracownię konserwacji, w której to specjaliści będą się zajmować fotografiami, pieczęciami z wosku, papierem oraz pergaminami.

Przetarg na siedzibę nowej siedziby Archiwum Narodowego został niedawno rozstrzygnięty. Inwestor spośród czterech oferentów wybrał firmę Skanska, Gmach nowego Archiwum Narodowego chce wybudować za 72 mln zł. Nie jest jednak przesądzone, że zostanie wybrany na wykonawcę obiektu oraz kiedy zostanie podpisana umowa na prace budowlane. Co prawda oferta Skanski zebrała najwięcej punktów, ale ich kwota nie była najniższa. Najtańsi, bo za prawie 67,5 mln zł, chciałby wznieść ten obiekt Mostostal. I to właśnie ten oferent złożył odwołanie, Krajowa Izba Odwoławcza w przeciągu kilku tygodni rozpatrzy skargę.

– Przy pozytywnym dla nas rozstrzygnięciu budowa zacznie się w kwietniu. W przeciwnym razie może przesunąć się o kilka miesięcy – mówi na łamach Dziennika Polskiego, Paweł Ząbczyński z Archiwum Narodowego w Krakowie.

Budowa nowej siedziby Archiwum Narodowego pochłonie ok. 70 mln zł. Wraz ze specjalistycznym wyposażeniem obiekt kosztować będzie ok. 110 mln zł. Jest to inwestycja finansowana z budżetu państwa. Jak tłumaczą przedstawiciele AN, nowy gmach będzie tak drogi ze względu na zastosowane w nim pale aktywne oraz głębinowe pompy ciepła, służące do ogrzewania budynku, system zarządzania klimatem oraz specjalistyczna instalacja przeciwpożarowa.

W nowym gmachu będzie 60 km półek, dla obecnych i przyszłych zbiorów. Na dzień dzisiejszy zbiory zajmują ok. 25 km, według zaleceń konserwatorskich stare księgi nie powinny stać na półkach, lecz leżeć, więc zajmą one więcej miejsca. W kolejce na przeprowadzkę do nowej siedziby Archiwum czeka 10 km akt, rozlokowanych w urzędach.

– To największy budynek archiwum, jaki zostanie teraz wybudowany w Polsce – tłumaczy dr. hab. Wojciech Krawczuk, dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie.

Archiwum ma się przeprowadzić do nowej siedziby w 2019 roku, z pięciu oddziałów rozrzuconych po całym Krakowie i jednego w Spytkowicach. Do zbiorów nowego Archiwum trafi np. akt lokacyjny miasta Krakowa z 1257 roku, plany budynków, dokumenty własnościowe, dawne mapy, akta parafii, urzędu stanu cywilnego jak też akta sądów.

– Z zasobu archiwum będzie można korzystać w jednym miejscu, to ułatwi krakowianom np. poszukiwanie informacji o swoich przodkach, a naukowcom przygotowanie rozpraw. A nie da się np. napisać monografii jakiejkolwiek miejscowości z Małopolski bez wizyty w naszym archiwum – tłumaczy Paweł Ząbczyński.