[Polska] JESSICA upiększy twoje miasto

Inicjatywa JESSICA (od ang. Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) to unijny program kierowany do samorządów, firm i wyższych uczelni podejmujących inwestycje związane z szeroko rozumianą rewitalizacją miast. Dzięki niemu możliwe stają się projekty poprawiające warunki życia lokalnej społeczności, na które bardzo trudno byłoby uzyskać komercyjny kredyt. Jak w praktyce wygląda wdrażanie tej inicjatywy w naszym kraju?

Pomimo faktu, iż potrzeby rewitalizacyjne polskich miast są ogromne, na uczestnictwo w Inicjatywie JESSICA zdecydowało się do tej pory jedynie kilka województw. Powodów jest wiele. Przede wszystkim w odróżnieniu od większości unijnych programów przyznana w jego ramach dotacja ma charakter zwrotny. Z punktu widzenia beneficjentów taka forma pomocy jest mniej atrakcyjna. Kolejną przeszkodą jest fakt, iż projekty ubiegające się o dofinansowanie powinny przynosić w przyszłości dochód pozwalający na spłatę zaciągniętego kapitału i odsetek. Ponadto bezpośrednim beneficjentem nie może być sam samorząd, a jedynie powołana przez niego spółka celowa, bądź istniejąca spółka prawa handlowego, w której posiada on udziały. Nie bez znaczenia jest również efekt nowości tego instrumentu, a co za tym idzie, znikoma praktyczna wiedza odnośnie związanych z nim procedur wśród pracowników samorządów i firm. Ale instrument ten ma również szereg zalet. Przede wszystkim stwarza on szansę na przygotowanie większych i bardziej dopracowanych projektów, które w realny sposób mogą wpływać na faktyczną rewitalizację obszarów miejskich. A o jak dużych pieniądzach mówimy? Ogółem na implementację inicjatywy JESSICA w 5 polskich województwach przekazano równowartość ponad 256,3 mln euro. Nie są to jednak dodatkowe środki, a jedynie wydzielona pula pieniędzy z Regionalnych Programów Operacyjnych. Do połowy listopada 2013 r. w ramach omawianego instrumentu podpisano już 69 umów inwestycyjnych na łączną kwotę 767 mln zł.

Są już pierwsze zakończone projekty, a więc i pierwsze namacalne rezultaty. Być może najważniejszą korzyścią dla władz samorządowych, które zdecydowały się na wzięcie udziału w inicjatywie JESSICA, będzie jednak praktyczna wiedza dotycząca korzystania z instrumentów zwrotnych. Wiadomo już, iż pomoc unijna w przyszłej perspektywie finansowej będzie w znacznym stopniu opierać się właśnie na tego rodzaju środkach. W rezultacie nabyte doświadczenia powinny zaprocentować w przyszłości lepszym zrozumieniem ich specyfiki i sprawniejszą absorbcją z korzyścią dla jakości życia mieszkańców miast.  

Emmerson Realty S.A.