Przebudowa "Zakopianki": GDDKiA przeniesie zabytkową chałupę do skansenu w Nowej Hucie

Klasyczna już piosenka krakowskiego artysty opowiada o rozbieraniu się na plaży w nadmorskich Chałupach, a GDDKiA przyszło rozbierać chałupę w pogórskich Krzyszkowicach. Zabudowania z końca XIX wieku stały przy zakopiance w miejscu, gdzie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad buduje dziś nowy węzeł drogowy. Zabytkowa chałupa zostanie przeniesiona je do powstającego nowohuckiego skansenu w Branicach.

Świadek historii

Dom w Krzyszkowicach został zbudowany w 1890 r. w stylu krakowskim. Ściany powstały z belek uszczelnionych gliną, osadzonych na kamiennej podmurówce zbudowanej przede wszystkim z piaskowca. Czterospadowy dach wsparto na krokwiach. Szeroki na 11 m front domu był skierowany na południe. Chałupę przecina sień, po jej prawej stronie są pomieszczenia mieszkalne, a po lewej kuchnia i izba. W sieni jest też piec chlebowy.

Przez wszystkie lata dom był własnością tej samej rodziny i służył jako budynek mieszkalny. Przetrwał Cesarsko-Królewską Monarchię Austro-Węgierską, II Rzeczpospolitą, walki obronne kampanii polskiej w 1939 r. i PRL. Do rejestru zabytków został wpisany w 1986 r. Jesienią i zimą został rozebrany, a wszystkie jego elementy skatalogowane i przygotowane do ponownego złożenia w nowym miejscu. GDDKiA zadbała o najdrobniejsze szczegóły, bo do specjalnych woreczków zbieramy był nawet oryginalny tynk.

Chałupa trafi do Nowej Huty, do skansenu w Branicach, który w przyszłości stanie się częścią większego przedsięwzięcia - Parku Edukacyjnego „Branice”. Upamiętni on dziedzictwo grupy etnograficznej Krakowiaków Zachodnich. Ten projekt realizowany jest przez spółkę Kraków Nowa Huta Przyszłości, która zajmuje się nadaniem nowych funkcji poprzemysłowym terenom wschodniej części Krakowa.

Skansen docelowo będzie obejmował 11 zagród, karczmę, kościół oraz nowoczesny budynek ekspozycyjno-edukacyjny przeznaczony do organizacji warsztatów, wykładów i wystaw. Wszystko to stworzy układ dawnej podkrakowskiej wsi.

Fot. GDDKiA

Nowa lokalizacja dla chałupy w Krzyszkowicach to nie pierwsza tego rodzaju operacja w ostatnich latach. Przy okazji budowy tunelu pod Luboniem Małym GDDKiA przeniosła dom pisarza Jalu Kurka.

Węzeł Krzyszkowice

Nowy węzeł, dzięki tunelowi, który zbudujemy pod drogą krajową nr 7, pozwoli na bezpieczny wjazd z Krzyszkowic na zakopiankę w kierunku Krakowa i Myślenic. Będzie w nim również chodnik dla pieszych. Kierowcy jadący z Krakowa do Krzyszkowic będą zjeżdżać z zakopianki w prawo, a następnie przejeżdżać pod DK7. Dojadą wówczas nową drogą obok agencji pocztowej do przebiegającej przez wieś drogi powiatowej, prowadzącej do Sieprawia. Tą samą trasą, tyle że w przeciwnym kierunku, będą poruszać się pojazdy jadące z Krzyszkowic w kierunku Myślenic.

Ruch z Myślenic do Krzyszkowic i z Krzyszkowic na zakopiankę w kierunku Krakowa będzie poprowadzony przebudowaną drogą powiatową. Poprawiony zostanie zjazd i wjazd na DK7.  Prace potrwają do końca 2025 r.

REKLAMA

W okolicy przyszłego węzła, zakopianką przejeżdża codziennie prawie 40 tysięcy pojazdów. Te dane pochodzą z ostatniego Generalnego Pomiaru Ruchu, przeprowadzonego w latach 2020-2021. Dzięki budowie węzła i likwidacji lewoskrętów zdecydowanie poprawi się bezpieczeństwo w tym miejscu. W latach 2017-2021 doszło tutaj do 45 kolizji drogowych i 18 wypadków, w których zginęła jedna osoba, a 23 zostały ranne.

Modernizacja zakopianki

Poza węzłem Krzyszkowice GDDKiA prowadzi w ostatnich latach intensywne prace, których celem jest poprawa bezpieczeństwa na zakopiance i zwiększenie przepustowości tej drogi. W czerwcu otworzony został węzeł w Gaju, a w Myślenicach budowane jest kolejne bezkolizyjne skrzyżowanie.

Szczególne znaczenie dla GDDKiA ma bezpieczeństwo pieszych. Jesienią oddaliśmy dwie kładki – w Głogoczowie i Mogilanach.

W Libertowie w najbliższych latach zbuduje trzy kolejne:

•             koło skrzyżowania DK7 z ul. Świetlistą,

•             koło przystanku autobusowego Góra Libertowska,

•             przy skrzyżowaniu DK7 z ul. Rumianą i Przylesie.

Te obiekty powstaną w ramach przebudowy zakopianki w Libertowie. Inwestycja będzie realizowana do 2027 r. Czwarta kładka powstaje w Myślenicach, w pobliżu przystanku autobusowego Tarnówka i dawnego Cmentarza Żydowskiego. Ten obiekt budowany jest w ramach węzła Myślenice.