5 mln euro w kasie BPK za dobrze zrealizowany projekt

Komisja Europejska potwierdziła: bytomska ,,Poprawa gospodarki wodno-ściekowej" prawidłowo zrealizowana! To ważna wiadomość, bo oznacza, że na konto BPK zostanie szybciej przelanych prawie 5 mln euro.

Decyzja stanowi potwierdzenie, że projekt został zrealizowany prawidłowo. W 2004 roku Bytom otrzymał z Funduszu Spójności ponad 49,5 mln euro dofinansowania do realizacji ,,Poprawy gospodarki wodno-ściekowej na terenie gminy Bytom". Zakładano, że przyznane dofinansowanie pokryje 80% wszystkich kosztów związanych z realizacją inwestycji. 20% pochodziło z Bytomskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego.

Jednak po kilku latach z powodu gigantycznego wzrostu cen usług i materiałów budowlanych oraz wysokiego kursu euro wzrosły koszty realizacji projektu. Zmniejszył się procentowy udział unijnej dotacji, wzrósł wkład finansowy Bytomskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego. Na dokończenie inwestycji trzeba było zaciągnąć kredyty.

Nie był to jedyny problem, jaki pojawił się podczas realizacji przedsięwzięcia. Z powodu bardzo silnych opadów deszczu i powodzi, jaka nawiedziła Bytom dwa lata temu, unijny projekt wydłużył się. Woda zalewała gotowe już wykopy, niszczyła sprzęt budowlany. Raz wykonaną pracę trzeba było przeprowadzić ponownie.

Robót inwestycyjnych nie ułatwiały też szkody górnicze, na które trafiało BPK - z ich powodu nieraz trzeba było zmieniać trasę budowanej sieci oraz budowa autostrady, przez którą wyłączono z inwestycji niektóre tereny. Zdarzało się też, że mieszkańcy nie zgadzali się na wejście z robotami na ich teren. Od robót trzeba było wtedy odstąpić. To z kolei wpłynęło na zmianę tzw. zakresu rzeczowego, czyli długości budowanych i modernizowanych sieci i ilości wybudowanych przepompowni ścieków.

W takiej sytuacji jednostka, która prowadzi inwestycję, może wystąpić z tzw. wnioskiem o zmianę decyzji, którą przyznano dofinansowanie do projektu (Bytom otrzymał dofinansowanie na podstawie decyzji z 17 grudnia 2004 roku). Tym samym taki wniosek jest jednocześnie prośbą o zmianę pierwotnych założeń projektu.

Można go złożyć tylko raz. Po złożeniu wniosku Komisja Europejska wnikliwie bada, jak przebiegała inwestycja, jak była prowadzona, co się stało, że trzeba było wydłużyć czas jej realizacji i zmienić zakres rzeczowy.

27 lutego 2012 roku Komisja Europejska zaakceptowała bytomski wniosek. Potwierdziła tym samym, że inwestycja była realizowana we właściwy sposób, a na trudności, które pojawiły się po drodze ani gmina, ani Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne nie miały wpływu i zaakceptowała zmianę terminu zakończenia inwestycji z 2010 roku na rok 2011 oraz  zmianę zakresu rzeczowego.

To pociąga za sobą dalsze kroki Komisji Europejskiej, korzystne dla Bytomia - do kasy BPK szybciej wpłynie 5 mln euro.  Żeby mieć kontrolę nad tym, jak podmiot, któremu przyznano dofinansowanie wydaje unijne pieniądze, Komisja Europejska zawsze zatrzymuje 20% przyznanej dotacji. To rezerwa, która jest wypłacana dopiero po ostatecznym stwierdzeniu przez komisję, że dany projekt został prawidłowo zrealizowany. Do czasu zaakceptowania raportu końcowego z realizacji inwestycji, jednostka, która ją prowadzi nie może otrzymać środków finansowych zabezpieczonych w rezerwie. Tak było też w przypadku Bytomia. Komisja Europejska zatrzymała 20% przyznanej dotacji. Skoro jednak bytomski projekt był realizowany prawidłowo, KE zadecydowała, że zatrzyma nie 20% przyznanej dotacji, a tylko 10%.

Dzięki temu będzie można szybciej spłacić pożyczkę, którą spółka zaciągnęła w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację projektu i zapłacić niższe odsetki. Wynosi ona tyle, ile dotacja unijna, czyli ponad 49,5 mln euro. Najpierw spółka musiała wyłożyć środki finansowe, by potem otrzymać ich zwrot. Zwrot ostatnich 10% przyznanej dotacji BPK otrzyma po zatwierdzeniu raportu końcowego z realizacji unijnego przedsięwzięcia.

Warto dodać, że wnioski o zmianę decyzji składała większość gmin realizujących projekty z zakresu poprawy gospodarki wodno-ściekowej, ale nie wszystkie zostały zaakceptowane przez Komisję Europejską.

Inwestycja w liczbach:

91 mln euro - całkowity koszt projektu,
49,5 mln euro - dotacja przyznana Bytomiowi przez Komisję Europejską w 2004 roku,
10 mln euro - tyle Komisja Europejska pierwotnie miała zatrzymać w swojej kasie do czasu rozliczenia raportu końcowego projektu,
5 mln euro - tyle teraz Komisja Europejska zatrzyma w swojej kasie do czasu rozliczenia raportu końcowego projektu.
62 mln euro - wartość projektu w 2004 r. (w tym: 49,5 mln euro dotacji, 12,5 mln euro środków własnych BPK).
91 mln euro - wartość projektu w 2011 r. (w tym: 49,5 mln euro dotacji, 41,5 mln euro środków własnych BPK).

źródło: UM Bytom