W przyszłym roku we Wrocławiu pojawią się dwa nowe pomniki

Na skwerze przy placu Legionów ma się pojawić Pomnik Niepodległości. Uchwałę w sprawie jego wzniesienia w tym miejscu miejscy radni przyjęli na początku 2019 roku. Projekt wyłoniono w konkursie, rozstrzygniętym w listopadzie 2018 roku.

22-metrowa rzeźba blisko zbiegu ulic Piłsudskiego i Sądowej ma upamiętniać odzyskanie przez Polskę w 1918 roku niepodległości. Zwycięski projekt przygotowali Mariusz Kosiba, Jarosław Smolak i Agnieszka Wolska. 

Pomnik będzie monolityczną bryłą o strzelistej budowie i nieregularnej powierzchni. Do jego wykonania zostanie użyta stal polerowana. Będzie miał 22 m wysokości, 3,5 m szerokości i 0,5 m grubości. Stanie na cokole z podestami i wydrążonym korytarzem.

– Projekt ukazuje drogę do odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Zagięcia i nierówna powierzchnia u podstawy rzeźby stanowią alegorię trudnego okresu walk o wolną i niepodległą Polskę. Deformacja tej części zwraca uwagę na deformację tożsamości pod zaborami oraz trud pozostania Polakiem – wyjaśniali zwycięzcy. – Wyżej odnajdujemy przejście, które symbolizuje proces transformacji kraju w jednolitą, harmonijną całość. Zwieńczenie bryły – gładkie, strzeliste i nieco zwężone, odzwierciedla długo wyczekiwaną niezależność, dumę i siłę II Rzeczpospolitej.

Użyty materiał ma m.in. umożliwić ujrzenie swego odbicia w celu utożsamienia się z prezentowaną ideą oraz odbijać światło na znak promieniowania niepodległości. Cokół ma natomiast odciąć pomnik od skweru, tworząc intymną przestrzeń. Zaproszenie do niej stanowi wydrążony korytarz.

– Daje on możliwość bezpośredniej i bliskiej konfrontacji z ideą niepodległości po przez odbicie w bryle. Fakt, że sam korytarz jest na początku nieznacznie szerszy, a sama rzeźba w najwyższym punkcie nieco węższa, potęguje wrażenie strzelistości. Skala rzeźby natomiast uświadamia wielkość i siłę idei wolności – tłumaczyli architekci.

– Sąd konkursowy nie miał wątpliwości, która praca jest najlepsza – informował w trakcie sesji rady miejskiej Jerzy Pietraszek, dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego Wrocławia.

– Celem konkursu było wyłonienie najlepszego projektu pomnika Niepodległości wraz z projektem zagospodarowania terenu w przekonaniu, że dzięki atrakcyjnemu plastycznie i architektonicznie założeniu plac Legionów we Wrocławiu w przyszłości zostanie uznany za miejsce wspólne jako wyraz szacunku dla wszystkich, którzy przez całe stulecie – pomimo wszystko – skutecznie podtrzymywali polską tożsamość – mówił Jerzy Pietraszek.

Sąd konkursowy uzasadniając swój werdykt podkreślał, że nagrodę przyznano za bardzo dobre i uniwersalne przedstawienie idei niepodległości poprzez czystą i monumentalną formę.

Maksymalny koszt inwestycji to 2 mln zł brutto.

Drugim pomnikiem planowanym do realizacji w 2021 roku we Wrocławiu jest Pomnik Żołnierzy Wyklętych. Ma stanąć przy zbiegu ulic Glinianej i Ślężnej. 

O budowie tego z kolei pomnika zadecydowała w 2016 roku Rada Miejska Wrocławia poprzedniej kadencji. Konkurs na projekt Pomnika Żołnierzy Wyklętych został ogłoszony we wrześniu 2019 roku, w osiemdziesiątą rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę. Konkurs był dwuetapowy. Do decydującego etapu przeszło pięć prac. Rozstrzygnięcie przetargu nastąpiło w czerwcu 2020 roku. I miejsce zdobyła praca przygotowana przez Tomasza Urbanowicza i Konrada Urbanowicza.

Zdaniem sądu konkursowego pomnik z najlepszej pracy to "wyrazisty monument" wywołujący interakcję z widzami – prowokujący do dialogu, a także skłaniający do refleksji i poznawania historii.

– Główną nagrodę przyznano za przedstawienie dramatycznej historii w sposób jednoznaczny, ale niedopowiedziany oraz za stworzenie nowej przestrzeni publicznej o wysokiej randze – mówił Jerzy Pietraszek, dyrektor Wydziału Kultury w Urzędzie Miejskim Wrocławia. – Autorzy zwycięskiego projektu w przestrzeni placu umieszczają szklane bloki z zastygłymi, jakby zamrożonymi sylwetkami żołnierzy.

Jury zwróciło też uwagę m.in. na "znakomite wykorzystanie szlachetnego szkła artystycznego i gry światła" oraz na odpowiedni dobór miejsca na maszt flagowy. Autorzy koncepcji podkreślają osadzenie postaci wewnątrz brył w różnych kierunkach. – Zależnie od kąta obserwacji poruszającego się widza, szklane postaci są mniej lub bardziej widoczne. Symbolicznie uzyskiwany jest w ten sposób efekt ich działalności konspiracyjnej lub też prób wymazywania przez ówczesną władz – przekonywali autorzy zwycięskiego projektu - Tomasz i Konrad Urbanowicz.

Maksymalny koszt inwestycji to 1,3 mln zł brutto.