62 procent zanieczyszczeń powietrza we Wrocławiu powstaje wskutek spalania w piecach paliw stałych, 24 procent to zanieczyszczenia związane z transportem, a 12 procent generuje przemysł. Jak z problemem smogu radzi sobie magistrat?
Jak wylicza prof. Jerzy Zwoździak z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego, zasoby mieszkaniowe Wrocławia to 20,5 mln metrów kwadratowych, z czego około 2 mln metrów kwadratowych ogrzewane są paliwami stałymi.
– A z tego 800 tys. metrów kwadratowych to zasoby komunalne, z których emisja jest wyższa niż z prywatnych gospodarstw domowych – podkreśla Jerzy Zwoździak.
Dodaje, że wyłączenie emisji paliw stałych w centrum Wrocławia nie rozwiąże problemu smogu, ale na pewno bardzo pomoże. Cztery główne obszary, gdzie stężenie zanieczyszczeń powstałych w wyniku spalania w piecach jest największe, to Stare Miasto, Śródmieście, południowa część Psiego Pola i północna Krzyków.
Wygonić ciężarówki z centrum
W skutecznej walce ze smogiem, oprócz likwidacji paliw spalinowych, ma pomóc też wyeliminowanie ruchu ciężarowego w centrum miasta.
Wiceprezydent Wrocławia Wojciech Adamski, wylicza, że dzięki Autostradowej Obwodnicy Wrocławia, każdej doby do centrum wjeżdża 12 tys. samochodów ciężarowych mniej.
– Na razie nie mamy narzędzi, żeby np. wyeliminować ciężarówki jadące z towarem do sklepów w centrum w miasta. Tu konieczna jest pomoc na szczeblu centralnym, czyli np. ustawa, która pozwoli nam z tym walczyć – tłumaczy prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz.
UM Wrocławia
We Wrocławiu zarejestrowanych jest ponad 390 tys. aut osobowych, które też wpływają na zanieczyszczenie środowiska.
– Tu pomagają strefy płatnego parkowania, porządkowanie parkowania czy parkingi Park&Ride, których jest aktualnie 7, a wkrótce będzie więcej – zapowiada Wojciech Adamski.
Niskoemisyjna komunikacja, rowery i elektryczne auta
W walce z emisją komunikacyjną pomaga wydzielanie torowisk tramwajowych (ponad 91 proc. torowisk w naszym mieście jest już wydzielonych), a jak wylicza Adamski, rośnie liczba pasażerów korzystających z komunikacji miejskiej (to już ponad 200 mln pasażerów rocznie).
Miasto sukcesywnie wymienia tabor na niskoemisyjny (w ostatnich latach MPK zainwestowało w 91 nowoczesnych tramwajów, 312 nowych autobusów niskopodłogowych i 7 aut hybrydowych wykorzystywanych przez nadzór ruchu).
– W 2017 roku MPK wydzierżawi 60 nowych autobusów z normą spalania EURO VI. Pozbędziemy się z kolei najstarszych, nieekologicznych autobusów Volvo – zapowiada Adamski.
Urzędnicy podkreślają, że w walce ze smogiem pomaga też rozwój transportu rowerowego.
– Mamy już 250 km tras rowerowych, 7000 miejsc parkingowych dla rowerów, z czego 700 zadaszonych, a cieszący się ogromną popularnością Wrocławski Rower Miejski to już 760 rowerów na 76 stacjach – wylicza Wojciech Adamski.
Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń to także główny cel wypożyczalni samochodów elektrycznych, która wkrótce ma powstać we Wrocławiu.
KAWKA tylko do 2018 roku?
Ważnym elementem jest program KAWKA, w ramach którego miasto dopłaca do wymiany pieców węglowych.
– W 2016 roku dostaliśmy ponad 1100 wniosków. Według zapowiedzi rządu, program KAWKA zakończy się w 2018 roku. Mamy jednak nadzieję, że zostanie przedłużony, ale jeśli nie, to już szukamy nowych rozwiązań i źródeł finansowania, chociażby poprzez fundusze norweskie – tłumaczy Wojciech Adamski.
Straż miejska, policja i ITD kontrolują piece i auta
Patrole straży miejskiej prowadzą kontrole spalania w piecach – od 1 stycznia do 30 września 2016 roku funkcjonariusze skontrolowali 1523 pieców, nałożyli 116 mandatów, sporządzili 8 wniosków do sądu, a w 8 przypadkach zastosowali pouczenie.
Straż miejska kontroluje też samochody wyjeżdżające z budów i zanieczyszczenia jezdni. Na 265 kontroli, strażnicy miejscy "wlepili" 65 mandatów na łączną kwotę 12 900 złotych, skierowali 3 wnioski do sądu i pouczyli 2 osoby.
We Wrocławiu policja i Inspekcja Transportu Drogowego korzysta z 17 dymomierzy. Na wyposażeniu ITD jest także przewoźna stacji badawcza pojazdów oraz analizator spalin.
W tym roku inspektorzy ITD przeprowadzili 141 kontroli w zakresie zadymienia pojazdów i 676 aut przy użyciu Mobilnej Linii Diagnostycznej.W 18 przypadkach stwierdzono naruszenia w zakresie ochrony środowiska.
Policja skontrolowała od początku 2016 roku 989 samochodów. W czasie kontroli okazało się, że 82 samochody nie spełniają wymogów. Kierowcom zostały zatrzymane dowody rejestracyjne.
– Ministerstwo Rozwoju wprowadziło już sensowne regulacje związane z piecami, a także z kontrolą pojazdów. Mam nadzieję, że na szczeblu centralnym zaczną też przychylniej patrzyć na program KAWKA – mówi Rafał Dutkiewicz.
Miasto stara się też wpływać na legislację i lobbuje w sprawie odpowiednich zmian w przepisach, mających wpływ na jakość powietrza, dotyczących m.in. jakości sprzedawanych paliw stałych (głównie węgla), standardów emisyjnych dla kotłów domowych i wprowadzenia narzędzi skutecznej kontroli przestrzegania tych wymogów.