Dzięki zapewnieniu środków na prowadzenie inwestycji Centralnego Portu Komunikacyjnego, a także przyjęciu realistycznego zakresu i harmonogramów, program CPK jest dziś realizowany sprawniej. Spółka w rekordowym tempie nabywa kolejne grunty pod przyszłe lotnisko i prowadzi miliardowe przetargi. Dotyczą one m.in. systemu obsługi bagażu, budowy terminala pasażerskiego i prowadzących do niego dróg. Od stycznia 2024 r. spółka podpisała 175 umów na kwotę ponad 5 mld 235 mln zł.
Miliardowe przetargi i setki umów
Nie ma tygodnia, w którym nie informowano by o otwarciu ofert w przetargach, prowadzonych postępowaniach czy podpisaniu nowych umów. W 2024 r. Spółka CPK podpisała 96 umów o łącznej wartości niemal 870 mln zł netto (m.in. na zaprojektowanie I etapu węzła kolejowego za ponad 85 mln zł i odcinka kolejowego „Y” Sieradz-Kalisz – Poznań za ponad 230 mln zł). Od stycznia do końca lipca 2025 r. spółka CPK umów tych było już 79 (w tym kontrakty ramowe), a ich łączna wartość to ponad 4,3 mld zł (m.in. na zaprojektowanie i budowę układu drogowego łączącego teren lotniska CPK z siecią dróg publicznych, czy budowę tunelu dalekobieżnego w Łodzi między komorami: Retkinia i Fabryczna).
Łącznie od 2024 r. do dziś zawartych zostało 175 umów*, na kwotę ponad 5 mld 235 mln zł. Do końca tego roku spółka CPK zamierza ogłosić przetargi na łączną sumę około 30 mld zł. Jest to możliwe dzięki przyjęciu przez rząd Programu Wieloletniego, który do 2032 r. gwarantuje finansowanie prowadzenia prac przygotowawczych i projektowych oraz zasadniczych robót budowlanych w łącznej wysokości 131,7 mld zł.
(* w zestawieniu zostały uwzględnione umowy na poziomie powyżej 100 tys. złotych netto)
Umowy ramowe na budowę terminala pasażerskiego i dróg
Plan spółki CPK zakłada wszczęcie wielu ważnych przetargów jeszcze w tym roku. W ostatnim kwartale 2025 r. ruszyć ma np. postępowanie wykonawcze dotyczące palowania pod budynek terminala. Będzie ono realizowane w ramach umowy ramowej na roboty zasadnicze: prace ziemne, wykonanie fundamentów pod terminal i budowę tunelu kolejowego pod lotniskiem. Szacowana wartość kontraktów to w tym przypadku ponad 10 mld zł. Z kolei wydatki powyżej 2,2 mld zł zaplanowano dla przetargów na projektowanie i budowę dróg wokół lotniska. W ramach zawartych umów przy nowym porcie lotniczym wybudowanych lub przebudowanych zostanie ponad 90 km dróg.
Odebrany projekt terminala pasażerskiego i dworca kolejowego
W ciągu ostatnich dni spółka CPK odebrała od master architekta projekt budowlany nowego terminala pasażerskiego i dworca kolejowego. Było to możliwe po wydaniu pozytywnych opinii przez Komendę Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej. Dokumentacja dla dworca autobusowego została odebrała na początku czerwca tego roku. Obecnie spółka przygotowuje dokumentację do złożenia do Wojewody Mazowieckiego wniosków o pozwolenia na budowę.
Za przygotowanie projektu odpowiadał zespół master architekta, złożony z wybranego w przetargu konsorcjum brytyjskich biur projektowych: Foster + Partners i Buro Happold, a także ponad 30 innych firm podwykonawczych z różnych branż, w tym NACO, Kuryłowicz & Associates i Cundall. W sumie w pracach nad dokumentacją projektową brało udział ponad czterystu projektantów.
Poza działaniami master architekta w CPK trwają też inne prace projektowe, które są wzajemnie koordynowane. Trwa przygotowanie dokumentacji projektowej m.in. dróg startowych, dróg kołowania, płyt postojowych i części dróg okołolotniskowych w ramach prac generalnego projektanta inżynierii lądowej CPK. W opracowaniu jest również dokumentacja projektowa dla tzw. obiektów wspierających lotnisko m.in. budynków administracji, baz utrzymania, budynków dla służby meteorologicznej i kontroli zagrożeń środowiskowych, wieży kontroli ruchu lotniczego i budynków Lotniskowej Straży Pożarnej.
Rekordowy przetarg na wykonawcę terminala pasażerskiego
W maju tego roku spółka ogłosiła postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na wybór generalnego wykonawcy terminala pasażerskiego Lotniska CPK. To jeden z najważniejszych kontraktów budowlanych związanych z Lotniskiem CPK. To też największy z przetargów zaplanowanych przez CPK w tym roku. Terminal to serce portu lotniczego. W przypadku Lotniska CPK jego zaprojektowana powierzchnia to ok. 450 tys. mkw. Dla porównania: w przypadku Lotniska Chopina powierzchnia terminala to 165 tys. mkw.
Wymagania postawione w tym postępowaniu mają na celu pozyskanie do współpracy podmiotów, które są w stanie wykonać zamówienie na wysokim poziomie oraz potrafiących poruszać się nie tylko po międzynarodowych standardach budowlanych, ale także polskich wymaganiach prawnych dotyczących procesu budowlanego. Takie podejście do postępowań zakupowych może być dla polskich firm szansą na powtórkę ze scenariusza znanego np. z Hiszpanii, która dzięki dużym inwestycjom infrastrukturalnym finansowanym m.in. ze środków UE zbudowała silny potencjał firm budowlanych.
Zaawansowane postępowanie na System Obsługi Bagażu
Wśród wielu przetargów i zawieranych umów wyróżnić należy trwające postępowanie na zaprojektowanie, dostawę, montaż i uruchomienie Systemu Obsługi Bagażu (BHS) dla Lotniska CPK. To arcyważny system, od którego zależy komfort przyszłych pasażerów, w tym czas oczekiwania na walizki i sprawność przesiadek. Trwa weryfikacja i ocena złożonych w przetargu ofert. System obsługi bagażu będzie zajmował w budynku terminala CPK powierzchnię ok. 80 tys. mkw. Szacowana długość taśmociągów służących do transportu bagażu to ponad 13 km.
Lotnisko finansowane polskim kapitałem
W grudniu ub. roku spółka CPK wybrała Polskie Porty Lotnicze (PPL) na mniejszościowego inwestora dla części lotniskowej projektu. Dzięki tej decyzji nowy port lotniczy zostanie zbudowany w oparciu o polski kapitał. Nowe lotnisko w przyszłości będzie zarządzane według modelu opracowanego przez CPK, wspólnie z PPL, właścicielem m.in. Lotniska Chopina w Warszawie, czyli spółką mającą największe doświadczenie w zarządzaniu infrastrukturą lotniskową w Polsce. Rozważane wcześniej oparcie projektu na zagranicznym inwestorze było raczej hipotetyczną koncepcją niż faktem. Dzięki współpracy z PPL, który dysponuje odpowiednim know-how i zasobami, zyski wypracowane przez nową infrastrukturę zostaną w kraju zamiast wypływać poza granice Polski.
W lipcu tego roku spółka CPK pozyskała doradcę ds. finansowania dłużnego, który będzie wspierał spółkę w procesach związanych z pozyskaniem finansowania dłużnego na budowę Lotniska CPK. Najkorzystniejsza oferta została złożona przez konsorcjum firm Lazard Freres i Pekao Investment Banking.
Umowa na budowę tunelu KDP w Łodzi podpisana
W czerwcu tego roku inwestor CPK podpisał ważną umowę na drążenie tunelu dla Kolei Dużych Prędkości w Łodzi. Jako najkorzystniejsza wybrana została oferta konsorcjum budowlanego PORR. Łódzki tunel CPK zostanie wydrążony tarczą zmechanizowaną TBM. Będzie miał średnicę 14 metrów i ok. 4,6 km długości. Inwestycja jest częścią kluczowej linii nr 85, czyli kolejowego „Y”, która do 2032 roku połączy Warszawę i Lotnisko CPK z Łodzią, a w 2035 roku umożliwi uruchomienie najszybszych połączeń Kolei Dużych Prędkości również do Wrocławia i Poznania.
Komora na Retkini gotowa, Fabryczna w przygotowaniu
Budowa łódzkiego tunelu dla pociągów KDP rozpocznie się od komory startowej na łódzkiej Retkini, której konstrukcja została już sfinalizowana. Jest to pierwszy fizycznie ukończony element budowlany kolejowego Programu CPK i namacalny dowód, że projekt jest konsekwentnie realizowany. Komora składająca się z dwóch poziomów ma ponad 180 metrów długości (orientacyjnie to tyle, co siedem boisk do koszykówki lub dwa boiska piłkarskie) i od 18 do 23 metrów głębokości, zaś ściany szczelinowe sięgają nawet 43,5 metra (co odpowiada wysokości 14-piętrowego bloku mieszkalnego). W czasie prac nad tym obiektem zużyto ok. 30 tys. metrów sześciennych betonu (to ponad 4 tys. betoniarek) i 3 tys. ton stali. Na terenie trwają jednocześnie roboty przy komorze odbiorczej Fabryczna i wzmacnianiu fundamentów Łódzkiego Domu Kultury (ŁDK).
480 km linii „Y” Projektowanie, wykupy i prace budowlane
Trwają zaawansowane prace projektowe oraz uzyskiwanie niezbędnych uzgodnień i zezwoleń wzdłuż całej 480-kilometrowej linii Kolei Dużych Prędkości „Y”: Warszawa – CPK – Łódź – Poznań / Wrocław. Na odcinku między Warszawą i Łodzią, który ma zostać uruchomiony wraz z Lotniskiem CPK do końca 2032 r., spółka posiada komplet decyzji środowiskowych wydanych przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska (RDOŚ) i 8 z 12 wniosków o decyzje lokalizacyjne złożonych do Wojewody Mazowieckiego i Łódzkiego.
Od stycznia tego roku na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury trwa realizowany przez spółki CPK i PKP PKP Polskie Linie Kolejowe oraz Instytut Rozwoju Miast i Regionów projekt Zintegrowanej Sieci Kolejowej. W ramach ZSK odbyły się specjalistyczne warsztaty, m.in. w każdym z 16 urzędów marszałkowskich, z przedstawicielami branży logistycznej: intermodalnej i towarowej oraz wojskowych (dotyczące infrastruktury podwójnego przeznaczenia). Inicjatywa ma się zakończyć w I kwartale 2026 r. Celem jest określenie długoterminowego planu i kierunków rozwoju inwestycji kolejowych w Polsce po 2035 r., kiedy gotowa ma być już cała trasa KDP „Y” wraz z Lotniskiem CPK. Projekt oparty jest na twardych analizach, liczbach i realnych potokach pasażerskich.Na inwestycjach zyskają również średnie miasta leżące w bezpośrednim sąsiedztwie linii „Y” (np. Kalisz, Sieradz czy Pleszew). Będą one beneficjentami nowej infrastruktury i zostaną z nią połączone łącznicami do istniejących linii kolejowych.
Rekordowe wyniki Programu Dobrowolnych Nabyć
Aby mogły powstać nowe inwestycje lotniskowe, kolejowe i drogi, niezbędne jest pozyskanie odpowiedniego terenu. Tu również można mówić o sukcesie, ponieważ ostatnie miesiące były rekordowe pod względem liczby podpisanych umów w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć (PDN). Ponieważ mieszkańcy i właściciele nieruchomości mogą liczyć na wysokie bonusy (+20 procent do wartości gruntu i +40 procent do wartości budynków), przekazali oni półce aż 1 045 zgłoszeń, w tym obejmujących około 88 proc. powierzchni wskazanej w decyzji lokalizacyjnej dla Lotniska CPK i zachodniej części węzła kolejowego. W sumie w ramach programu lotniskowego spółka CPK kupiła ponad 2 100 działek o łącznej powierzchni ponad 2 000 hektarów. Choć Program pozyskiwania gruntów trwa już wiele lat, to aż 750 ha spółka nabyła właśnie między styczniem 2024 r. a lipcem 2025 r., co potwierdza słuszność decyzji o jego wznowieniu
W związku z sukcesem programu wykupów na terenie lotniska uruchomiła Kolejowy Program Dobrowolnych Nabyć (KPDN). W pierwszej kolejności udziału zaproszeni zostali właściciele nieruchomości znajdujących się na przebiegu linii Warszawa – CPK – Łódź. W przypadku KPDN spółka nabyła do tej pory 83 działki o łącznej powierzchni 79,4 hektarów. W sumie do programu właściciele zgłosili aż 191 działek spośród 201, które zostały zakwalifikowane.
Zweryfikowane harmonogramy
Jak wynika ze zweryfikowanych i urealnionych harmonogramów, prace przy budowie terminala pasażerskiego mają rozpocząć się w 2026 r od budowy fundamentów głębokich (palowania). Zgodnie z harmonogramem, w 2029 r. zakończy się budowa tunelu i podziemnej stacji kolejowej. Lotnisko CPK powinno zostać uruchomione do końca 2032 r. – wraz z pierwszym odcinkiem linii Kolei Dużych Prędkości Warszawa – Łódź. Kolejowa trasa KDP z Łodzi do Sieradza, gdzie rozgałęzi się na Wrocław i Poznań, powinna być gotowa do końca 2035 r.
Żródło: CPK