Według najnowszych danych międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield w pierwszych trzech kwartałach 2016 r. wartość transakcji inwestycyjnych na głównych rynkach nieruchomości komercyjnych Europy Środkowej, tj. w Polsce, Czechach, Rumunii oraz na Słowacji i Węgrzech, wyniosła 6,05 mld euro. Oznacza to wzrost o 37% w ujęciu rocznym pomimo spowolnienia aktywności inwestycyjnej w trzecim kwartale.
W trzecim kwartale 2016 r. wolumen obrotów na rynku inwestycyjnym w Europie Środkowej był niższy niż w drugim. W tym czasie łączna wartość zawartych transakcji wyniosła 1,4 mld euro, czyli o ponad 20% mniej niż rok wcześniej i o połowę mniej niż w drugim kwartale.
– Wynik referendum w sprawie Brexitu spowodował spowolnienie aktywności inwestycyjnej w trzecim kwartale na większości rynków europejskich. Jednak był to trend krótkotrwały i przewidujemy znaczny wzrost obrotów na rynku nieruchomości komercyjnych w całym regionie Europy Środkowej w czwartym kwartale. Węgry nadal mogą się pochwalić największym wzrostem zainteresowania inwestorów, a głównym magnesem jest ponownie Budapeszt. Z kolei kluczowym czynnikiem rosnących wolumenów transakcji inwestycyjnych jest coraz większa popularność wśród inwestorów rynku nieruchomości biurowych w Warszawie. Łączna wartość obrotów w Europie Środkowej za cały 2016 r. może wynieść prawie 10 mld euro – powiedział James Chapman, Partner CE, Dział Rynków Kapitałowych w Cushman & Wakefield.
– Podobnie jak w przypadku Brexitu, również wynik wyborów prezydenckich w USA przełoży się na wzrost niestabilności w perspektywie krótkoterminowej, zanim rynki ocenią ich rzeczywisty wpływ. Ponadto w przyszłym roku wybory w kluczowych krajach europejskich mogą przynieść kolejne zmiany. W porównaniu z innymi aktywami nieruchomości są nadal tanie, ale z uwagi na niepewność obserwujemy coraz większe zainteresowanie najlepszymi aktywami i wiodącymi rynkami. Inwestorzy z Ameryki Północnej chętnie inwestują w Europie Środkowo-Wschodniej od 2004 r., z 60-procentowym udziałem w wolumenie transakcji inwestycyjnych zawartych przez podmioty spoza Europy. W najbliższej przyszłości potencjalni inwestorzy będą raczej w większym stopniu zainteresowani większymi i bardziej płynnymi rynkami w regionie – powiedział Nigel Almond, dyrektor działu badań rynków kapitałowych w regionie EMEA w firmie Cushman & Wakefield.
Polska nadal cieszy się największym zainteresowaniem inwestorów, którzy w pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku ulokowali tu 2,6 mld euro, co stanowi ponad 40% łącznej wartości transakcji inwestycyjnych w Europie Środkowej. Oznacza to także, że wolumen obrotów w Polsce wzrósł w porównaniu z trzema kwartałami 2015 r. aż o 63%.
W pierwszych trzech kwartałach 2016 r. wartość transakcji inwestycyjnych na rynku nieruchomości komercyjnych zarówno Czech, jak i Węgier wyniosła prawie 1,3 mld euro. Jednak w odróżnieniu od Czech, gdzie wolumen transakcji zmniejszył się o 26% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku, na Węgrzech odnotowano ponad dwukrotny wzrost aktywności inwestycyjnej w porównaniu z pierwszymi trzema kwartałami 2015 r., gdy zainwestowano mniej niż 600 mln euro.
Wzrost obrotów na rynkach nieruchomości komercyjnych w pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku wynika przede wszystkim z większej aktywności inwestorów w sektorze nieruchomości biurowych (+73%) i handlowych (+59%).
W minionym kwartale inwestorzy krajowi zwiększyli swój udział w wolumenie transakcji inwestycyjnych z nieco ponad 300 mln euro do ponad 500 mln euro. Jednocześnie zmniejszyła się wartość kapitału napływającego spoza Europy. W skali całego regionu Europa Środkowa nadal odnotowuje napływ kapitału zagranicznego netto, natomiast inwestorzy krajowi czwarty kwartał z rzędu więcej sprzedają, niż inwestują.
W pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku odnotowano wysoki poziom aktywności inwestorów zagranicznych, na których przypadło 80% łącznego wolumenu transakcji inwestycyjnych, czyli tyle samo, co w analogicznym okresie rok wcześniej. Jednak znacząco zmieniła się struktura geograficzna kapitału – udział inwestorów spoza Europy wzrósł z 28% w pierwszych trzech kwartałach 2015 r. do 46% w roku bieżącym. Wynika to głównie z dużego napływu kapitału do Europy Środkowej z RPA i globalnych funduszy private equity w pierwszej połowie 2016 r.
Pozagiełdowe fundusze inwestycyjne i spółki giełdowe utrzymały dominującą pozycję na rynku inwestycyjnym w minionym kwartale i w pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku. Wartość ich inwestycji wyniosła w pierwszych trzech kwartałach roku odpowiednio 740 mln euro i 180 mln euro. W tym samym czasie inwestorzy instytucjonalni zainwestowali blisko 280 mln euro. Z kolei prywatne spółki nieruchomościowe zmniejszają stan posiadania i piąty kwartał z rzędu więcej sprzedają, niż inwestują, o czym świadczą realizowane transakcje sprzedaży.
Największą transakcją dotyczącą pojedynczej nieruchomości w Europie Środkowej w trzecim kwartale 2016 roku był zakup centrum handlowego Bonarka City Center w Krakowie od TriGranit przez firmę Rockcastle Global Real Estate za 361 mln euro.