Powstający w Ostrołęce blok gazowo-parowy o mocy 745 MW to jedno z dwóch kluczowych przedsięwzięć Grupy Energa w zakresie budowy niskoemisyjnych źródeł bilansujących Krajowy System Elektroenergetyczny. Realizacja projektu w Ostrołęce obejmuje kompleksowe przygotowanie bloku energetycznego w formule EPC (Engineering, Procurement, Construction), czyli „pod klucz”, w tym: prace projektowe, nadzór nad zakupami, dostawami oraz robotami budowlanymi. Inwestycja będzie droższa, niż wcześniej planowano.
Realizacja przebiega zgodnie z założonym harmonogramem
Blok elektrowni w Ostrołęce pnie się w górę. W 2024 roku plac budowy był miejscem intensywnych prac. Dzięki temu w rok 2025 można mówić o wysokim stopniu zaawansowania inwestycji. Mowa tu nie tylko o pracach budowalnych, ale także projektowych i zakupowo-logistycznych.
Elektrownia gazowo-parowa (ang. CCGT) w Ostrołęce to ogromne i wymagające przedsięwzięcie inwestycyjne oraz logistyczne, co wyraźnie było widać w minionym roku. Na plac budowy regularnie realizowane były transporty kluczowych elementów i urządzeń, w tym turbiny gazowej, która dotarła na teren inwestycji na początku 2024 roku i została zmontowana w jego połowie. Przetransportowane zostały też m.in. transformatory blokowe (urządzenia odpowiedzialne ze podwyższenie poziomu napięcia, jaki występuje na wyjściu generatora, do poziomu napięcia odpowiedniego do przesyłu energii elektrycznej), a także układ smarny turbozespołu elektrowni.
Kluczowa inwestycja
Blok energetyczny w Ostrołęce to jedno z kluczowych przedsięwzięć Energi z Grupy ORLEN w zakresie budowy niskoemisyjnych źródeł bilansujących Krajowy System Elektroenergetyczny. Nowa jednostka będzie wspierać stabilność dostaw energii elektrycznej podczas trwającej transformacji energetycznej Polski.
Inwestycja w blok gazowo-parowy w Ostrołęce pomaga realizować zarówno cele dekarbonizacyjne Polski, jak też samej Grupy ORLEN i Energi. Koncern w swoim segmencie energetycznym dąży do redukcji emisji dwutlenku węgla o 40 proc. na każdej MWh (megawatogodzinie) do 2030 roku oraz do osiągnięcia neutralności emisyjnej do 2050 roku.
Projekt budowy elektrowni gazowo-parowej w Ostrołęce ma także zagwarantowane finansowanie, ponieważ inwestor, czyli spółka CCGT Ostrołęka podpisała umowę o zewnętrzne finansowanie kredytowe w formule project finance z konsorcjum składającym się z polskich i międzynarodowych instytucji finansowych.
Gazociąg już gotowy
Na potrzeby funkcjonowania elektrowni powstał także – zgodnie z harmonogramem – 28-kilometrowy gazociąg biegnący przez teren pięciu gmin w województwach podlaskim i mazowieckim. Jego zadaniem jest połączenie budowanego w Ostrołęce bloku gazowo-parowego z interkonektorem Polska-Litwa, który zasili powstającą elektrownię gazem ziemnym.
Czym jest blok gazowo-parowy
Blok gazowo-parowy (CCGT) jest połączeniem układu turbiny gazowej i turbiny parowej. Charakteryzuje go wysoka sprawność, niska awaryjność połączona z dużą dyspozycyjnością, duża elastyczność w zakresie warunków pracy. Blok w Ostrołęce zasilany będzie gazem ziemnym wysokometanowym. Został zaprojektowany jako jednostka jednowałowa (ang. single shaft) z turbiną gazową, turbiną parową oraz generatorem na jednym, wspólnym wale ze sprzęgłem pomiędzy turbiną parową i generatorem. Blok będzie wyposażony w kocioł odzysknicowy HRSG (ang. Heat Recovery Steam Generator) oraz chłodnię wentylatorową. Bloki CCGT mają wyższą sprawność wynikającą z wykorzystania razem turbiny gazowej i parowej.
Turbina gazowa to najważniejszy element stanowiący źródło napędowe generatora produkującego energię elektryczną. Turbina gazowa 9HA.02 w połączeniu z turbiną parową zapewnia wyjątkowo niskie koszty cyklu użytkowania w przeliczeniu na megawat. System spalania DLN 2.6e zastosowany w 9HA pozwala na zaawansowane mieszanie wstępne w celu zmniejszenia emisji NOx, równocześnie umożliwiając wysoką sprawność elektrowni.
• Dostawcą głównych urządzeń technologicznych jest amerykańska firma General Electric. Moc netto bloku w warunkach odniesienia wynosić będzie 745 MW.
• Paliwo gazowe dostarczane będzie z sieci Gaz System, gazociągiem o długości ok. 28 km.
• Wyprowadzenie mocy będzie realizowane linią napowietrzna 400 kV długości ok. 3 km do stacji PSE Ostrołeka.
• Woda dla celów produkcyjnych dostarczana będzie z ujęcia na Narwi.
• Blok gazowo-parowy spełniał będzie standardy emisyjne, które obowiązywać będą po 2030 roku.
Energa szacuje, że koszt budowy elektrowni CCGT w Ostrołęce wzrośnie do 2,85 mld zł
3.10.2023 r. spółka CCGT Ostrołęka i GE Power oraz General Electric Global Services podpisały aneks do umowy, wedle którego szacowane wynagrodzenie General Electric Global Services za wykonanie elektrowni CCGT w Ostrołęce wzrośnie z ok. 2,5 mld zł netto do ok. 2,85 mld zł netto.
Gaz wsparciem dla rozwoju OZE
Elektrownie gazowo-parowe charakteryzują się dużą elastycznością oraz możliwością szybkiego przejścia od stanu wygaszenia do pełnej wydajności. To cechy o kluczowym znaczeniu dla systemu elektroenergetycznego z rozwijającymi się dynamicznie źródłami odnawialnymi. W przypadku zagrożenia deficytem mocy, np. ze względu na niesprzyjające dla produkcji z OZE warunki pogodowe, bloki typu CCGT mogą uzupełniać niedobory poprzez sprawne bilansowanie produkcji energii elektrycznej. Z tego względu zarówno źródła odnawialne, jak i niskoemisyjne elektrownie gazowe stanowią dwa podstawowe filary strategii rozwoju Energi do końca 2030 roku, komplementarnej ze Strategią ORLEN 2030. Dokument zakłada wzrost mocy zainstalowanej w OZE Energi do 3,6 GW do końca obecnej dekady.
Strategiczny kierunek rozwoju
Grupa Energa, w odpowiedzi na zmiany wprowadzone do strategii rozwoju Grupy ORLEN, zaktualizowała założenia Wieloletniego Planu Inwestycji Strategicznych (WPIS) i Strategicznego Planu Rozwoju (SPR). Rozpisane na lata 2024-2030 dokumenty zakładają znaczący wzrost planowanych nakładów inwestycyjnych. W perspektywie siedmiu lat spółki Grupy Energa zrealizują inwestycje o łącznej wartości blisko 48 mld zł w celu intensywnego wzrostu mocy zainstalowanych w OZE oraz dalszego wzrostu sprzedawanej energii elektrycznej pochodzącej z OZE. Realizacja zaktualizowanego planu strategicznego może przynieść wzrost EBITDA Grupy Energa wynoszący dwuipółkrotność wyniku za 2022 rok.
Prawie 14 mld zł przeznaczone zostanie na rozwój źródeł odnawialnych. Dzięki temu moc zainstalowana w aktywach odnawialnych Grupy Energa wzrosnąć ma do poziomu ok. 3,6 GW do roku 2030.